ارز مسافرتی: نحوه دریافت و مدارک لازم برای گرفتن ارز

• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

هر کسی که قصد سفر زیارتی و سیاحتی به یکی از کشورهای خارجی را دارد، یک بار در سال می‌تواند ارز مسافرتی دریافت کنند. با اینکه دریافت این ارز کمی پیچیدگی مخصوص به خود را دارد. اما با توجه به اختلاف قیمتش با نرخ آزاد، دریافت آن به صرفه است. موضوعی که قصد داریم در ادامه این مطلب به بررسی آن بپردازیم، نکات گرفتن ارز مسافرتی از صفر تا صد است. همچنین اینکه این ارز چیست و چه مزایایی به همراه دارد؟

ارز مسافرتی چیست؟

ارز مسافرتی مبلغ کمکی از طرف بانک مرکزی و با قیمت کمتر از ارز آزاد است که به مسافران برای سفرهای خارجی (سیاحتی یا زیارتی) داده‌می‌شود. این ارز فقط سالی یک بار به مسافران داده‌می‌شود و آن‌ها باید برای دریافت، فقط به یکی از بانک‌های ارزی مشخص، مراجعه کنند.

چرا ارز مسافرتی باید دریافت کرد؟

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های افراد در سفرهای خارجی، مربوط به هزینه‌ها است. با توجه به افزایش قیمت دلار و یورو، دریافت ارز مسافرتی با قیمت کمتر واقعاً به صرفه‌تر خواهد بود. البته همانطور که نوشتیم، دریافت ارز دولتی از طریق بانک با محدودیت‌ها و سختی‌هایی همراه است. از این رو برخی ترجیح می‌دهند از طریق صرافی و با نرخ آزاد، ارز دولتی دریافت کنند. هرچند بانک مرکزی تغییراتی را در نرخ این ارز داده‌است که دیگر شاهد اختلاف زیاد بین ارز دولتی و آزاد نیستیم. به هر حال، اگر به دنبال کاهش هزینه‌های سفر خارجی خود هستید، دریافت ارز دولتی توصیه می‌شود. حالا به سراغ نکات دریافت ارز مسافرتی می‌رویم.

مقدار و تعداد دریافت ارز مسافرتی چقدر است؟

اولین نکته دریافت ارز دولتی در خصوص مقدار و تعداد آن است. هر مسافر فقط در سال یک بار می‌تواند این میزان ارز را دریافت کند. مقدار آن برای کشورهای مشترک المنافع و هم مرز با ایران برابر با 500 یورو و برای دیگر کشورها برابر با 1000 یورو است. کشورهای مشترک المنافع و هم مرز شامل ارمنستان، ترکیه، آذربایجان، عمان، ترکمنستان، بلاروس، استونی، لتونی، لیتوانی، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، مولداوی، روسیه، تاجیکستان، اوکراین، ازبکستان، افغانستان، بحرین، قطر، کویت، پاکستان، امارات متحده عربی و قبرس هستند.

بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی (دی 1400)، مقدار ارز مسافرتی برای سفر به کشورهای با ویزا برابر با 2000 یورو و کشورهای بدون نیاز به دریافت ویزا برابر با 300 یورو است.

طبق تصمیم جدید بانک‌مرکزی؛ برای مسافرت های زمینی 300 یورو و مسافرت‌های هوایی 500 یورو اختصاص داده شده است؛ ارز مسافرتی در پشت گیت فرودگاه‌ها به مسافران تحویل داده خواهد شد. طبق اعلام بانک مرکزی ، مسافران می‌توانند بعد از عبور از گیت، علاوه بر باجه بانک ملی، از طریق خودپردازهای مستقر در فرودگاه اسکناس دلار دریافت کنند. البته مسافرین برای دریافت 500 یورو باید بلیط مسافرت هوایی – گذرنامه معتبر – عوارض خروج پس از اخذ اسناد مثبته را به باجه بانک ملی در فرودگاه‌ها ارائه دهند.

مسافران برای دریافت 300 یورو ارز مسافرتی زمینی، ریلی و دریایی نیز باید بلیط مسافرت دریایی و ریلی – گذرنامه معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار – ویزای کشور مقصد در صورت نیاز – عوارض خروج از کشور به باجه‌های بانکی ارائه دهند.

شرایط دریافت ارز مسافرتی

ارز مسافرتی را از کدام بانک‌ها دریافت کنیم؟

در حال حاضر، برای دریافت ارز، فقط باید به 5 بانک ملی، ملت، سامان، تجارت و پارسیان و آن هم شعبه‌های ارزی مراجعه کنید. همچنین اینکه هر کدام هم دارای شرایط خاصی به ویژه در تخصیص ارز زیارتی هستند. برای دریافت ارز مسافرتی باید بین 4 تا 10 روز قبل به یکی از بانک‌ها مراجعه کرده و نوبت بگیرید. بعد از دریافت نوبت باید در روز تعیین شده برای گرفتن حواله مجدد به همان شعبه مراجعه کنید.

البته همه بانک‌ها چنین سیستمی را ندارند؛ یعنی ممکن است که در همان روز حواله را به شما بدهند. برای بانک سامان باید 7 روز قبل باید به بانک مراجعه و بعد نوبت و سپس حواله را دریافت کنید. برای بانک ملی باید از 4 روز قبل از تاریخ پرواز اقدام کنید. بعضی بانک‌ها مانند شعبه‌های ارزی تجارت، ممکن است که خلوت‌تر باشد.  برای دریافت شرایط و زمان دریافت باید به نزدیک‌ترین شعبه ارزی یکی از این بانک‌ها مراجعه کنید. هر کدام شرایط مخصوصی دارند.

نکته مهم دیگر اینکه حواله ارزی در بانک بین 9:30 تا 12:30 داده می‌شود. البته باید گفت تا زمانی که بانک مرکزی نرخ ارز را اعلام نکند، بانک به شما حواله‌ای نخواهد داد. برای همین ممکن است که ساعت بیشتری را در صف منتظر بمانید.

قیمت ارز مسافرتی چقدر است؟

ارز مسافرتی از طرف بانک مرکزی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد. سهمیه ارز دولتی مسافران به طور روزانه حدود ساعت 9 و 30 دقیقه صبح از طرف بانک مرکزی اعلام می‌شود. متقاضیان می‌توانند قیمت روز ارز را از طریق mex.co.ir مشاهده نمایند.

مقایسه قیمت ارز مسافرتی و آزاد

به خاطر داشته باشید که قیمت ارز دولتی کمتر از ارزی است که در بازار آزاد وجود دارد. دریافت ارز سهمیه‌ای به شما کمک می‌کند، یک مدیریت هزینه برای سفر خارجی خود داشته باشید. در مورد قیمت ارزدولتی باید بدانید که قیمت این ارز همیشه چند هزار تومان ارزان‌تر از ارز آزاد است. برای اطمینان خاطر بعد از اعلام نرخ ارز دولتی می‌توانید از صرافی‌های آنلاین هم قیمت ارز را استعلام کنید و با مقایسه این دو قیمت به میزان اختلاف قیمت پی ببرید و برای دریافت ارز دولتی تصمیم خود را بگیرید.

تفاوت ارز دانشجویی و ارز مسافرتی

بد نیست بدانید که ارز دانشجویی هم مانند ارز مسافرتی سهمیه‌ای برای رفاه حال دانشجویان خارج از کشور است. این ارز برای دانشجویانی است که در مقاطع تحصیلی تکمیلی در دانشگاه‌های خارجی درس می‌خوانند و بورسیه تحصیلی ندارد. دانشگاه این افراد برای دریافت ارز دولتی باید مورد تایید وزرات علوم ایران باشد.

برای دریافت ارز دانشجویی افراد باید شرایط زیر را داشته باشند:

• در یکی از آزمون‌های زبان نمره مورد تایید وزرات علوم را دریافت کرده باشید.
• دارای پذیرش قطعی و غیرمشروطی از دانشگاه خارجی مورد تایید وزرات علوم باشند.
• دارای گواهی اشتغال به تحصیل در دانشگاه مذکور باشند.
• آقایان باید کارت پایان خدمت را ارائه دهند.

مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی

ثبت نام ارز مسافرتی یا ثبت نام دلار دولتی به چه مدارکی نیاز دارد؟ مدارک لازم جهت گرفتن ارز مسافرتی چیست؟ یا برای گرفتن ارز دولتی چه مدارکی لازم است؟  این سوالات از طرف افراد زیادی پرسیده می‌شوند. در هنگام مراجعه به بانک در هنگام دریافت حواله ارز مسافرتی باید مدارکی را به همراه داشته باشید. مراحل گرفتن ارز مسافرتی بعد از ارائه مدارک به راحتی طی می‌شود. برای ثبت نام ارز دولتی باید مدارکی را به همراه داشته باشید. مدارک لازم برای گرفتن ارز مسافرتی به شرح زیر هستند:

• اصل و تصویر پاسپورت
• اصل ویزا (برای کشورهایی که ویزای فرودگاهی دارند و هدف شما هم مسافرت چند روزه است، نیازی به اصل ویزا نیست.)
• کپی و اصل کارت ملی
• اصل و کپی بلیط هواپیما با مهر آژانس هواپیمایی (در خرید اینترنتی باید کدرهگیری را نشان دهید. البته بهتر است که یک پرینت از بلیت خود بگیرید.)
• تکمیل فرم درخواست ارز در بانک یا به صورت الکترونیکی
• مبلغ ریالی معادل قیمت یورو همراه با کارمزد بانک
• اصل رسید واریز مبلغ عوارض خروج از کشور

همان‌طور که در مدارک بالا مشاهده کردید، برای دریافت ارز باید ویزا داشته باشید. همچنین برای سفر اروپایی ویزای شنگن الزامی می‌باشد. برای کسب اطلاعات جامع در مورد ویزای شینگن، به این مقاله مراجعه نمایید. همچنین اگر تاریخ اعتبار گذرنامه‌تان به اتمام رسیده باشد، باید برای دریافت ارز مسافرتی نسبت به تمدید پاسپورت اقدام نمایید.

چه کسانی نمی‌توانند ارز مسافرتی دریافت کنند؟

یکی از مهم‌ترین نکات دریافت ارز مسافرتی که برخی نمی‌دانند، تعلق نگرفتن آن به گروه افراد خاصی است. گروه افراد زیر نمی‌توانند ارز مسافرتی دریافت کنند:

• افراد زیر 12 سال
• افراد مقیم کشورهای خارجی
• اشخاصی با گذرنامه سیاسی

همچنین باید گفت که ارز مسافرتی به آن‌هایی که قصد سفر زمینی یا دریایی دارند، تعلق نخواهد گرفت. این ارز فقط برای سفرهای هوایی است. البته دقت کنید که بیمه مسافرتی برای سفرهای هوایی خارج از کشور الزامی است. یکی از دلایل و ضرورت خرید بیمه مسافرتی این بیمه برای جبران خسارات در سفر است. این بیمه پوشش‌هایی دارد که برای آشنایی بیشتر اینجا کلیک کنید.

نکاتی که برای گرفتن ارز باید در نظر بگیرید

نکات گرفتن ارز مسافرتی

مهم‌ترین نکاتی که باید در خصوص دریافت ارز بدانید، شامل موارد زیر است:

• مقصد شما برای دریافت ارز مهم نیست؛ فقط مقدار آن متفاوت خواهد بود.
• در بانک به شما حواله داده شده و مبلغ آن بعد از دریافت کارت پرواز در فرودگاه امام خمینی تحویل داده خواهد شد. البته بعضی بانک‌ها هم در دیگر فرودگاه‌های کشور، ارز مسافرتی را تحویل می‌دهند.
• در صورت تعویض گذرنامه در سال جاری، باید قبلی را هم به همراه داشته باشید.
•  برای گرفتن ارز خارجی از بعضی بانک ها نظیر بانک ملت، باید در آن جا حساب باز کرده باشید؛ اما در بانک سامان نیازی نیست و با هر کارتی می‌توانید مبلغ را پرداخت کنید.
• در صورت فراموشی گرفتن حواله، دیگر ارز به شما تعلق نخواهد گرفت؛ اما می‌توانید پول خود را از همان شعبه پس بگیرید.
• برای گرفتن حواله حتماً باید از قبل نوبت بگیرید. (البته این برای همه بانک‌ها الزامی نیست.)
• حضور فرد متقاضی در بانک الزامی است.
• این ارز فقط با واحد یورو داده می‌شود.

البته در کنار توجه به دریافت ارز، بهتر است که نسبت به خرید بیمه مسافرتی هم توجه کنید. در صورتی که سفر تک داشته باشید، بیمه مسافرتی سینگل و در صورتی که بخواهید در یک سال چندبار سفر کنید، بیمه مسافرتی مولتی پیشنهاد می‌شود.

نکات مهم در مورد بانک‌های ارائه دهنـده ارز مسافرتی

• در مورد بانک ملی به خاطر داشته باشید که این بانک شعبه‌های زیادی دارد و تقاضای ارز دولتی از آن بسیار زیاد است بنابراین برای تهیه ارز از این بانک چند روز زودتر اقدام کنید.
• برای دریافت حواله ارز دولتی از بانک سامان باید حداقل 7 روز قبل از سفر کارهای‌تان را شروع کنید.
• برای دریافت ارز مسافرتی از بانک ملت می‌توانید از طریق سایت آن ثبت نام کنید و نوبت بگیرید.
• دریافت حواله ارز مسافرتی از بانک تجارت معمولا در همان روز مراجعه انجام می‌شود.
• برای دریافت حواله ارز دولتی از بانک پارسیان بین ساعات 9 و 30 دقیقه تا 12 و 30 دقیقه به بانک مراجعه کنید.

نحوه خرید ارز دولتی از طریق سامانه اینترنتی

لازم است بدانید که از 14 آبان 1401  سامانه‌ای به نام سامانه برخط متشکل ارزی شروع به کار کرده است. متقاضیان می‌توانند از طریق این سامانه برای خرید ارز مسافرتی و ثبت نام اقدام کنند. بر اساس اعلام بانک مرکزی همه صرافی‌هایی که عضو سامانه متشکل ارزی هستند باید ارز مسافرتی را از راه این سامانه عرضه نمایند.

همچنین قوانین در مورد صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی به این شکل است که باید متقاضیان ارز دولتی از این سامانه را در اولویت  قرار دهند. نشانی سامانه متشکل ارزی ice.ir است. این سامانه همچنین دارای یک اپلیکیشن است که با مراجعه به سایت مذکور می‌توانید آن را دانلود کنید. این سامانه همچنین از ساعت 8 تا 16 و 30 در طول هفته و از شنبه تا چهار شنبه فعال است. ساعت کاری این سامانه در پنج شنبه‌ها از ساعت 8 تا 16 است.

چگونگ خرید ارز مسافرتی از بازار متشکل ارزی

برای تهیه ارز از سامانه باید مراحل زیر را طی کنید:

• وارد سامانه شوید و با ارائه اطلاعاتی هویتی مانند کد ملی و شماره تماس وارد پنل کاربری‌تان شوید.
• پیامک حاوی کد تأیید برایتان فرستاده می‌شود.
• مشخصات هویتی‌تان را برای انتقال به صفحه انتخاب صرافی‌ها وارد می‌کنید.
• صرافی‌های در دسترس برای مراجعه به شما معرفی می‌شوند.
• صرافی دلخواه را انتخاب می‌کنید.
• درخواست شما و مدارکتان از سوی صرافی بررسی می‌شود.
• پیامکی حاوی تاریخ و ساعت مراجعه به صرافی به تلفن همراهتان فرستاده می‌شود.
• در نهایت هم با در دست‌داشتن مدارک در تاریخ و ساعتی که به شما اعلام می‌شود، برای تهیه ارز مسافرتی به صرافی منتخبتان مراجعه می‌کنید.

بیمه مسافرتی

یکی از الزامات سفر بیمه مسافرتی است که می‌تواند امنیت خاطر مسافران را تامین کند و آرامش خاطری به مسافران عزیز بدهد. اما بهترین بیمه مسافرتی را از کجا باید بخریم تا هم قیمت مناسبی داشته باشد هم پوشش‌های خوبی ارائه دهد؟ برای خرید بیمه مسافرتی می‌توانید از طریق سایت بیمه دات کام اقدام کنید.

با توجه به نوسانات اخیر، شرایط ارز مسافرتی هم با گذشته تغییراتی داشته است. البته الان هم می‌توان تا سقف 5000 یورو در صرافی‌های منتخب ارز دریافت کنید. البته این مبلغ فقط برای سفرهایی با اهداف خاص داده‌می‌شود. در این مطلب سعی کردیم تا تعدادی از مهم‌ترین نکات گرفتن ارز مسافرتی را برای شما بنویسیم؛ اما به دلیل نوسانات ارزی شاهد تغییراتی زیادی هستیم. در صورت داشتن سؤال در خصوص ارز مسافرتی می‌توانید در کامنت آن را نوشته تا کارشناسان بیمه دات کام به آن‌ها پاسخ کامل دهند.

• + الان خرید ارز فقط از طریق بانک امکان پذیر است؟
  • شما می‌توانید ارز خود را هم از طریق صرافی‌های منتخب هم دریافت کنید.
• + آیا می‌توان بیشتر از مقدار تعیین شده ارز دریافت کرد؟
  • خیر. بیشتر از مقدار تعیین در هر سال به افراد ارز داده نخواهد شد.
• + آیا ثبت نام فقط به صورت حضوری است؟
  • خیر. شما در بانک سامان می‌توان اینترنتی ثبت نام کرده و نوبت دریافت کنید. بعد به شعبه مورد نظر رفته و حواله خود را دریافت کنید.