موتور سیکلت تک سیلندر چیست و چگونه عمل می‌کند؟

یکی از انواع موتور سیکلت‌ها، موتور سیکلت تک سیلندر است. این موتورها پیستونی و تنها دارای یک سیلندر هستند. از موتورهای تک سیلندر اغلب در موتورسیکلت‌ها، اسکوترها و وسایل نقلیه این‌چنینی استفاده می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم، بیشتر به بررسی موتورهای تک سیلندر بپردازیم. در ادامه این مطلب ما را همراهی بفرمایید.

موتور سیکلت تک سیلندر چیست؟

سیلندر به قسمت استوانه‌ای موتور می‌گویند که از هر دو طرف باز است و پیستون در آن قرار دارد. موتورسیکلت‌های مختلف، بر حسب مدل می‌توانند، تک سیلندر، موتور دو سیلندر سیلندر و … تا ۶ سیلندر باشند. تعداد این سیلندرها در قدرت موتور تأثیر به‌سزایی دارد. معمولاً هر چه تعداد سیلندرها بالاتر باشد، موتور قوی‌تری خواهید داشت. البته این قضیه همیشه صادق نیست. چون عوامل دیگری هم بر قدرت موتور تأثیرگذارند. امروزه موتورهایی داریم که مثلاً با دو سیلندر، می‌توانند، توانی معادل یک موتور ۴،۵ سیلندر داشته باشند.

در مقایسه با موتورهای چند سیلندر، موتورهای تک سیلندر معمولاً ساده‌تر و فشرده‌تر هستند. از طرفی به دلیل جریان هوای بالا در اطراف موتور تک سیلندر، خنک‌شوندگی با هوا نسبت به موتورهای چند سیلندر موثرتر است.

موتور سیکلت تک سیلندر هم می‌توانند، بنزینی و هم دیزلی باشند. این موتورها به دلایلی مانند: بازدهی خوب، عمر مفید مناسب و کارایی قابل توجه، بسیاری از افراد را به سوی خود می‌کشانند.

اما موتور تک سیلندر که اغلب در موتور سیکلت‌ها استفاده می‌شود، چه بخش‌هایی دارد و چگونه عمل می‌کند؟

بخش‌های مختلف موتورسیکلت‌های تک سیلندر و عملکرد آن‌ها

موتور تک سیلندر از اجزای مختلفی تشکیل شده‌است:

• میل لنگ
• سیلندر
• پیستون
• شمع
• سوپاپ

البته باک و فیلتر هوا و مخزن روغن هم از قطعات دیگر موتور تک سیلندر هستند. موتورهای تک سیلندر می‌توانند، موتور دو زمانه یا چهار زمانه باشند که منظور از این دو زمانه یا چهار زمانه بودن این است که طی چند مرحله، موتور کارش را انجام می‌دهد.

موتور سیکلت تک سیلندر چهار زمانه، طی ۴ مرحله کار احتراق و حرکت را انجام می‌دهد؛ این مراحل شامل موارد زیر است:

• مکش: در مرحله‌ی اول که همان مکش است، پیستونی که به میل لنگ متصل است در پایین‌ترین حد خود قرار می‌گیرد. در این‌جا، سوپاپ سوخت و هوا باز می‌شود و مخلوط بنزین و هوا که برای احتراق لازم است، وارد سیلندر می‌شود. موتورهای چهار زمانه دارای دو سوپاپ هستند: یکی سوپاپ ورودی بنزین و هوا یکی سوپاپ خروجی برای دودی که از انفجار حاصل می‌شود.
• تراکم: در مرحله دوم، هر دو سوپاپ بسته می‌شوند و پیستون داخل سیلندر به سمت بالا حرکت می‌کند و مخلوط بنزین و هوا را به سمت بالا فشرده‌می‌کند.
• انفجار: با حرکت رو به بالای پیستون، جایی برای مخلوط بنزین و هوا نیست، در نتیجه با جرقه‌ای که شمع ایجاد می‌کند، انفجار درون سیلندر به وقوع می‌پیوندد. در اثر این انفجار، پیستون به سمت پایین می‌آید و حرکت اتفاق می‌افتد.
• تخلیه: در این مرحله دودی که در اثر انفجار درون سیلندر تولید شد، باید خارج شود. در نتیجه دوباره پیستون به سمت بالا حرکت می‌کند و دود حاصل از انفجار از طریق سوپاپ خروجی که حالا باز شده است به بیرون انتقال می‌یابد. این دودی است که شما از اگزوز می‌بینید.

اما موتورهای دو زمانه، فقط مرحله تراکم و انفجار را دارند. یعنی در یک مرحله مکش و تراکم و در مرحله بعد انفجار و تخلیه با هم انجام می‌شوند. این عملکرد باعث می‌شود که موتورهای دو زمانه سرعت بالاتری داشته باشند. در موتورهای دو زمانه چون همراه سوخت، روغن هم وارد پیستون می‌شود، دودی که از اگزوز این موتورها خارج می‌شود، غلیظ‌تر است.

مطلب پیشنهادی: بیمه موتور سیکلت چیست؟

تفاوت موتور سیکلت‌های تک سیلندر بنزینی و دیزلی

موتورهای بنزینی و دیزلی به دلیل این‌که نوع سوختشان متفاوت است، کمی در عملکرد با هم متفاوت هستند. در موتور سیکلت‌های تک سیلندر دیزلی، احتراق با افزایش فشار و گرم شدن سوخت، انجام می‌شود؛ اما در موتورهای تک سیلندر بنزینی، احتراق با جرقه زدن شمع صورت می‌گیرد. در موتورهای بنزینی معمولاً این شمع با ولتاژ بالا برای جرقه عمل می‌کند. این شمع‌ها می‌توانند به صورت مغناطیسی یا کویل باشند.

در موتور سیکلت تک سیلندر بنزینی، هوا و سوخت مکش با هم متراکم می‌شوند و بعد جرقه‌ی شمع، انفجار و در نهایت باعث حرکت می‌شود؛ ولی در موتورسیکلت‌های تک سیلندر دیزلی اول هوا مکش می‌شود، بعد این هوا متراکم شده و در مرحله بعد گازوئیل متراکم اضافه می‌شود. در آخر هم افزایش دما و فشار باعث انفجار و حرکت می‌شود.

بیمه موتور سیلکت تک سیلندر

در بحث بیمه موتورسیکلت، تعداد سیلندر یکی از پارامترهای تعیین‌کننده در مبلغ حق بیمه است. در بحث بیمه، موتورسیکلت‌ها به چهار دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:

• موتور سیکلت تک سیلندر
• موتور سیکلت دو سیلندر
• موتورسیکلت سه سیلندر و بالاتر
• موتور سیکلت سه چرخ و ساید کار
• موتور سیکلت برقی

موتورسیکلت شما در هر کدام از این چهار دسته که قرار بگیرد، هزینه بیمه‌ای متفاوتی خواهد داشت. دسته ۱ هزینه بیمه پایین‌تر و دسته چهار هزینه بیمه بالاتری خواهد داشت. هر چه تعداد سیلندر بالاتر باشد، قدرت موتور و به طبع آن خطرپذیری آن نیز بالاتر است، در نتیجه هزینه بیمه هم متناسب با آن بالاتر می‌رود. البته تخفیف بیمه، نرخ پایه و پوشش مالی انتخابی و جریمه دیرکرد هم روی مقدار حق بیمه اثرگذار است.

همان‌طور که می‌دانید، بیمه موتور سیکلت اجباری است و نداشتن آن منجر به جریمه می‌شود.  یکی از مواردی که در تعیین نرخ بیمه موتور سیکلت تأثیرگذار است، همین تعداد سیلندر  است. برای اینکه از هزینه خرید بیمه موتور سیکلت اطلاع پیدا کنید و بتوانید بیمه‌های مختلف را با هم مقایسه کنید، می‌توانید به سایت bimeh.com که جامع‌ترین و معتبرترین پلتفرم استعلام قیمت و خرید بیمه است، مراجعه کنید. در این سایت علاوه بر استعلام و مقایسه قیمت شرکت‌های بیمه مختلف، می‌توانید بیمه مورد نظر خود را به آسانی و از طریق همین سایت با اطمینان خاطر خریداری کنید.

موتور سیکلت تک سیلندر فقط از یک سیلندر ساخته شده‌اند. این موتور می‌تواند بنزینی یا دیزلی باشد. از موتورهای تک سیلندر اغلب در موتورسیکلت‌ها و اسکوترها استفاده می‌شود.