معاینه فنی خودرو، معرفی کامل مراکز، مراحل و مدارک معاینه فنی

تمامی خودروهای سواری که تولید آن ها برای قبل از سال ۱۴۰۰ (خودروهای داخلی) یا مارچ ۲۰۲۱ (خودروهای وارداتی) است ملزم به دریافت مدرک معاینه فنی هستند. معاینه فنی برای خودروهایی که بیش از ۴ سال سن دارند، الزامی ‌است.در صورت نداشتن معاینه فنی، جریمه روزانه حدود ۱۰۰ هزار تومان برای راننده متخلف اعمال می‌شود. مبلغ معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ برای خودروهای سبک معادل با ۲۶۵ هزار تومان است. در ادامه به طور کامل به معرفی تمامی مراحل، مدارک و هزینه دریافت معاینه فنی خواهیم پرداخت.

مدارک مورد نیاز برای معاینه فنی

مدارک زیر برای کسب معاینه فنی خودرو مورد نیاز است:

• سند یا کارت خودرو: هنگام مراجعه به مراکز معاینه فنی باید مدرک حتما اصل کارت ماشین یا سند برگ سبز را همراه خود داشته باشید.
• مدرک شناسایی مالک خودرو: صاحب خودرو باید شناسنامه و کارت ملی را همراه خود داشته باشد.

هزینه معاینه فنی خودرو در سال ۱۴۰۴

نرخ معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ عبارت است از:

• خودروهای سبک: ۲۶۵ هزار تومان
• خودرو سبک دوگانه سوز+ بازرسی  چشمی خودرو و آزمون مخزن: ۳۱۷ هزار تومان
• خودروهای نیمه سنگین و سنگین: ۲۹۰ هزار تومان
• موتورسیکلت: ۳۵ هزار تومان

معاینه فنی برتر نیز برای خودروی سبک با مبلغ ۲۷۵ هزار تومان و برای خودروی نیمه‌سنگین و سنگین با هزینه ۳۱۰ هزار تومان ارائه می‌شود.

در سال ۱۴۰۴ اگر در معاینه فنی رد شوید، هزینه تکرار آزمون برای خودروهای سبک تا دو بار ۲۷٬۵۰۰ تومان و از بار سوم به بعد ۴۲٬۰۰۰ تومان است.

مدت اعتبار معاینه فنی انواع وسایل نقلیه در سال ۱۴۰۴

مدت اعتبار معاینه فنی خودروها و موتورسیکلت‌ها بر اساس نوع وسیله نقلیه، سن ساخت و نوع کاربری آن‌ها تعیین می‌شود و برای هر گروه، بازه زمانی متفاوتی در نظر گرفته شده است.

نوع وسیله نقلیه	سن خودرو	دوره اعتبار معاینه فنی
🚗 خودروهای شخصی و عمومی سبک	تا ۱۵ سال	هر ۱۲ ماه یک‌بار
🏍 موتورسیکلت‌ها	—	هر ۱۲ ماه یک‌بار
🚛 خودروهای سنگین شخصی و دولتی	—	هر ۶ ماه یک‌بار
🚕 تاکسی‌ها و خودروهای عمومی زیر ۱۰ سال عمر	کمتر از ۱۰ سال	هر ۶ ماه یک‌بار
🚖 تاکسی‌ها و خودروهای عمومی بالای ۱۰ سال عمر	بیش از ۱۰ سال	هر ۳ ماه یک‌بار
🚌 اتوبوس‌های دیزلی و گازسوز بالای ۱۰ سال	بیش از ۱۰ سال	هر ۳ ماه یک‌بار
🚑 خودروهای امدادی و فوریت‌های پزشکی (آمبولانس، آتش‌نشانی)	—	هر ۶ ماه یک‌بار
🚗 خودروهای فرسوده (بالای ۲۰ سال)	بیش از ۲۰ سال	هر ۶ ماه یک‌بار

مراحل اخذ معاینه فنی خودرو

هنگام ورود به مراکز معاینه اتومبیل در ابتدا پلاک ماشین با دوربین مخصوص، خوانده می‌شود و پس از ثبت اطلاعات ماشین، پذیرش برای بررسی و معاینه فنی انجام خواهد شد. پس از بررسی‌ها، معاینه فنی خودرو آغاز می‌شود. این فرایند چند مرحله دارد که عبارتند از:

• بازرسی ظاهری
• آزمون آلایندگی
• بررسی کمک فنرها
• تست ترمز
• آزمون سیستم تعلیق
• سلامت چراغ‌ها
• هم راستایی چرخ‌ها
• صدور گواهی

شرایط مورد نیاز برای دریافت معاینه فنی خودرو چیست؟

در ادامه قصد داریم تا بدانیم، در هر کدام از مراحل شرایط مورد نیاز برای کسب معاینه فنی خودرو چیست؟

بازرسی ظاهری

مرحله اول معاینه فنی خودرو، بازرسی چشمی ‌یا ظاهری خودرو است که از نظر ظاهری ماشین بررسی می‌شود. مواردی که مورد بررسی قرار می‌گیرد به شرح زیر است:

• آینه‌ها
• شیشه‌ها
• سالم بودن برف پاک کن
• بوق خودرو
• داشتن کمربند ایمنی
• بررسی بدنه خودرو
• میزان پوسیدگی بدنه
• وضعیت لاستیک‌ها
• صدای اگزوز
• چراغ‌های نو بالا و نور پایین
• چراغ راهنما
• دود خروجی اضافی از اگزوز
• طلق چراغ‌های عقب
• بررسی چراغ عقب برای ترمز، دنده عقب، خطر و چراغ پلاک

دقت داشته باشید که در این مرحله لوازم و تجهیزات بسته بندی شده روی خودرو هم بررسی خواهد شد که اگر غیر استاندارد باشد، صدور معاینه فنی ماشین انجام نمی‌شود. به طور مثال استفاده از بوق با صدای نامتعارف دلیلی برای رد کردن گواهی معاینه فنی است.

آزمون آلایندگی

مرحله دومی‌ که خودرو را برای صدور معاینه فنی خودرو آماده می‌کند، آزمون  آلایندگی گاز‌های خروجی از اگزوز است. با کمک دستگاه مخصوص، میزان آلایندگی بررسی می‌شود و نباید این خروجی از حد مجاز بیشتر باشد. دقت کنید که اگر خودرو شما هوا را بیش از حد آلوده می‌کند، نمی‌توانید معاینه فنی دریافت کنید.

گاز‌های دی اکسیدکربن و مونواکسیدکربن، جزو آلاینده‌های خطرناک است که اگر میزان زیاد آن برای خودرو تشخیص داده شود، باعث مردود شدن معاینه ماشین خواهد شد.

بررسی کمک فنرها

کمک فنر‌ها با دستگاه مخصوص بررسی می‌شود که نتیجه آزمون را به صورت عددی و شکل گرافیکی ثبت می‌کند. در این آزمون، تمام کمک‌های عقب و جلو خودرو بررسی خواهند شد و اگر مشکلی برای کمک فنرها وجود داشته باشد، ممکن است که ماشین در پیچ جاده‌ها دچار حادثه شود و به همین منظور تست و بررسی فنرهای خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است.

تست ترمز

شتاب گیری خودرو تا حد نهایی آن بررسی خواهد شد تا ترمز‌ها ارزیابی شوند. علاوه بر این موضوع، بررسی عملکرد ترمز دستی در این مرحله هم انجام می‌شود. دقت کنید که لنت‌های نو و استفاده از روغن ترمز باکیفیت و مناسب می‌تواند به سلامت ترمز‌ها کمک کند.

آزمون سیستم تعلیق

در مرحله آزمون سیستم تعلیق خودرو، با دستگاه این سیستم را تحت فشار قرار می‌دهند تا عملکرد آن بررسی شود. باید اتصالات و قطعات این سیستم محکم باشد تا گواهی این مرحله برای گواهی معاینه فنی خودرو سپری شود.

سلامت چراغ‌ها

بهتر است که قبل از مراجعه برای دریافت معاینه فنی خودرو، چراغ‌های ماشین را بررسی کنید تا انحراف نور نداشته باشند. این مرحله در معاینه فنی به وسیله رایانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

هم راستایی چرخ‌ها

در مرحله هم راستایی چرخ‌ها اگر میزان انحراف جانبی خودرو در هر ۱۰۰۰ متر بیشتر از ۷ متر باشد، گواهی صدور معاینه فنی به خودرو تعلق نمی‌گیرد. در حقیقت هنگام رانندگی اگر فرمان خودرو را رها کنید، نباید جلوبندی و فرمان خودرو بیشتر از ۷ متر، منحرف شود.

صدور گواهی

اگر خودرو تمام مراحل را با موفقیت پشت سر بگذارد، برچسب گواهی معاینه فنی خودرو برای ماشین صادر می‌شود. به طور معمول اعتبار یکساله برای این گواهی در نظر گرفته شده‌است.

چرا ماشین‌ها در معاینه فنی مردود می‌شوند؟

اگر خودرو در یکی از مراحل گفته‌شده برای صدور گواهی معاینه فنی، مشکلی داشته باشد، مردود اعلام خواهد شد. متداول ترین مواردی که باعث قبول نشدن در مراحل کسب معاینه فنی می‌شود شامل موارد زیر است:

• آلایندگی
• عدم هم راستایی چرخ‌ها
• نقص کمک فنر
• نقص ترمز
• وضعیت ظاهری

هنگامی ‌که خودرو برگه معاینه فنی را تحویل نگیرد و مردود شود، ۱۵ روز زمان دارد تا چک لیستی که در برگه نتایج اعلام شده بررسی و برطرف کند تا مجدد برای اخذ معاینه فنی اقدام کنید. بعد از بررسی‌های انجام شده سلامت خودرو مجدد بررسی می‌شود و برچسب معاینه فنی بر روی خودرو نصب خواهد شد.

اگر سن خودرو زیاد باشد و زمان اسقاط آن رسیده‌باشد چگونه باید اقدام کرد؟ برای کسب اطلاعات جامع در این باره مقاله اسقاط خودرو فرسوده را مطالعه کنید.

شرایط معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز (CNG و LPG)

طبق گزارش «مرکز ملی ایمنی گاز ایران»، احتمال انفجار در خودروهای دوگانه‌سوز بدون معاینه فنی معتبر تا ۴ برابر بیش‌تر از خودروهای بنزینی است. برای همین معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز نسبت به خودروهای بنزینی با دقت و سخت‌گیری بیشتری انجام می‌شود.

خودروهای دو گانه سوز علاوه بر تمامی مراحل قبلی برای دریافت معاینه فنی نیاز به انجام آزمون هیدرواستاتیک نیز دارند. این آزمون برای بررسی میزان امنیت مخزن گاز CNG است. در این آزمون ترک خوردگی و نشت گاز سیستم CNG بررسی می‌شود.

مراحل انجام معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز

1. تست‌های عمومی (مشابه خودروهای بنزینی):
   • بررسی ظاهری خودرو (کمربند ایمنی، شیشه‌ها، بوق، چراغ‌ها، لاستیک‌ها)
   • آزمون آلایندگی
   • تست ترمز اصلی و دستی
   • بررسی کمک‌فنر و سیستم تعلیق
   • کنترل هم‌راستایی فرمان و چرخ‌ها
2. بازرسی تجهیزات گازسوز:
   • مخزن CNG یا LPG:
     • اگر عمر مخزن کمتر از ۶ سال باشد فقط بازدید چشمی انجام می‌شود.
     • اگر بیش از ۶ سال از عمر آن گذشته باشد انجام تست هیدرواستاتیک (Hydrostatic Test) الزامی است تا مقاومت و ایمنی مخزن سنجیده شود.
   • بررسی کامل شیر مخزن، رگلاتور، اتصالات، لوله‌ها و نشتی گاز

نشتی گاز در اتصالات یا رگلاتور مخزن زنگ‌زده، ضربه‌خورده یا پوسیده، نداشتن گواهی تست هیدرواستاتیک برای مخازن بالای ۶ سال و نصب غیراستاندارد یا ناایمن تجهیزات گازسوز از اصلی‌ترین عوامل رد معاینه فنی خودروهای گازسوز هستند.

نوبت دهی برای معاینه فنی خودرو

برای دریافت نوبت معاینه فنی در تهران باید به سامانه تهران من یا اپلیکیشن شهرزاد مراجعه کنید. تفاوتی در نحوه ارائه خدمات در این دو سامانه وجود ندارد. ما برای آموزش نوبت‌دهی معاینه فنی، سامانه تهران من را انتخاب کرده‌ایم.

• پس از ورود به سامانه با وارد کردن شماره تلفن به صفحه اصلی سامانه منتقل خواهید شد:

• در این بخش روی گزینه «معاینه فنی» کلیک کنید.

• پس از انتخاب گزینه موافقت با قوانین و مقررات، می‌توانید زمان و مرکز مورد نظر خود را انتخاب کنید.

ساعات مراکز فنی در هر شهر و مرکز متفاوت است، متفاوت باشد. دقت کنید که اطلاعات کامل مانند: ساعات کاری، محل قرارگیری روی نقشه و آدرس کامل را یادداشت کنید تا در صورت مراجعه با مشکلی مواجه نشوید.

نکات مهم در معاینه فنی

نکاتی که در مورد معاینه فنی باید به آن دقت کرد:

• برای خرید طرح ترافیک به معاینه فنی نیاز دارید.
• بدون پرداخت عوارض طرح ترافیک، امکان دریافت نوبت اینترنتی برای معاینه فنی وجود ندارد.
• خودروهایی که معاینه فنی برتر دارند، ۳۰ درصد تخفیف برای ورود به طرح ترافیک و محدوده آلودگی هوا دارند.
• در صورت عدم مراجعه در زمان نوبت اخذ شده ، هزینه غیر قابل استرداد است و باید دوباره نسبت به گرفتن نوبت اقدام شود.
• در صورت دریافت نوبت اینترنتی، لغو نوبت تا ۲ ساعت قبل از فرا رسیدن زمان نوبت با مراجعه به قسمت سوابق رزرو معاینه فنی در سامانه و استرداد وجه در حساب شهروندی امکان‌پذیر است.
• در صورت مراجعه و ثبت پذیرش در هر یک از مراکز معاینه فنی، تا ۱۵ روز پذیرش در سایر مراکز امکان پذیر نیست.
• خودروهای دوگانه‌سوز فقط در صورت داشتن گواهی بازرسی چشمی مخزن معتبر می‌توانند نسبت به گرفتن نوبت اینترنتی اقدام کنند.
• خودروهای تاکسی بدون اخذ نوبت، می توانند به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند.
• دریافت نوبت اینترنتی برای خودروهای سبک دیزلی تنها در مراکز شقایق و زمان آباد امکان‌پذیر است.
• قسمت پذیرش خودروهای دارای نوبت اینترنتی در مراکز معاینه فنی، مجزا است. (از ایستادن در صف خودروهای پذیرش حضوری خودداری کنید.)
• خودروهای تک پلاک و فاقد پلاک مجاز به ثبت نام اینترنتی نیستند.
• استفاده از خدمات سیستم نوبت‌دهی خودروهای گازسوز در صورتی امکان‌پذیر است که این خودروها دارای گواهی بازدید چشمی CNG و هیدرواستاتیک معتبر باشند.
• در صورت بروز هرگونه مشکل می توانید در وقت اداری با سامانه پشتیبانی ۹۶۰۰۶۰۰۰ تماس حاصل کنید.

در آخر به این موضوع توجه داشته باشید که معاینه فنی خودرو علاوه بر اینکه ایرادات خودرو را مشخص می‌کند و از تصادفات‌های احتمالی جلوگیری می‌کند، به سلامتی و پاکیزگی محیط زیست و هوا هم کمک بسیار زیادی خواهد کرد.

معاینه فنی برتر به چه خودروهایی تعلق می‌گیرد؟

شهروندانی که موفق به دریافت معاینه فنی برتر شوند، از مزایایی مانند تخفیف در هزینه طرح ترافیک و طرح آلودگی هوا بهره‌مند می‌شوند. برای دریافت این نوع معاینه فنی، باید مبلغ بیشتری پرداخت کرده و چند مرحله آزمون اضافه را پشت سر بگذارید. این آزمون‌ها برای همه خودروها انجام می‌شود و در صورتی‌ که خودرو امتیاز لازم را کسب کند، گواهی معاینه فنی برتر صادر خواهد شد.

نکته: صدور معاینه فنی برتر تنها در مراکز بیهقی، سراج، الغدیر، نیایش، شهید آبشناسان، شهید چمران، شقایق، دماوند و زمان آباد امکان‌پذیر است.

سالی ۲ بار معاینه فنی برای تاکسی‌ها

بر اساس قانونی که در نیمه اول سال ۱۴۰۱ تصویب شد، تاکسی داران تهرانی که دارای پروانه معتبر از سازمان تاکسی رانی باشند، می‌توانند برای اولین مراجعه به مراکز تعیین شده، بدون نیاز به پرداخت هزینه، معاینه فنی خودروی خود را دریافت کنند. در صورت مراجعه مجدد هزینه معاینه فنی برای آن ها با ۵۰ درصد تخفیف محاسبه می‌شود. تاکسی ها سالی دو بار، یعنی هر ۶ ماه یک بار نیاز به تمدید معاینه فنی دارند. معاینه فنی تاکسی‌های بالای ۱۰ سال عمر، هر ۳ ماه یکبار انجام می‌شود.

برای آگاهی از آدرس این مراکز، مقاله معاینه فنی تاکسی را مطالعه کنید.

آیا معاینه فنی شرط خرید بیمه شخص ثالث است؟

در حال حاضر، دریافت بیمه شخص ثالث نیازی به ارائه برگه معاینه فنی ندارد و شرکت‌های بیمه همچنان می‌توانند برای خودروهایی که فاقد این برگه هستند، بیمه‌نامه صادر کنند. با این حال، به گفته دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک کشور، بازنگری در قوانین بیمه شخص ثالث در دستور کار قرار گرفته تا موضوع معاینه فنی در روند صدور بیمه‌نامه لحاظ شود.

پیش‌تر نیز رئیس کل اسبق بیمه مرکزی تأکید کرده بود که «داشتن معاینه فنی باید در اصلاح قانون بیمه شخص ثالث گنجانده شود تا در صورت نداشتن آن، یا بیمه‌نامه صادر نشود یا با نرخ بالاتری ارائه شود.» بنابراین بعید نیست که در آینده‌ای نزدیک، داشتن معاینه فنی معتبر به یکی از شروط اصلی خرید بیمه شخص ثالث تبدیل شود؛ تغییری که در صورت اجرایی شدن، می‌تواند گامی مهم در جهت کاهش آلودگی هوا، افزایش ایمنی خودروها باشد.

کدام خودروها در سال ۱۴۰۴ باید معاینه فنی بگیرند؟ماشین مدل ۹۹ معاینه فنی میخواد؟ماشین مدل ۱۴۰۰ معاینه فنی میخواد؟معاینه فنی برای چه خودروهایی لازم است؟معاینه فنی خودرو چیست؟آیا معاینه فنی خودروهای بنزینی و دوگانه‌سوز متفاوت است؟مزیت گرفتن معاینه فنی برتر چیست؟معاینه فنی تاکسی‌ها چگونه است؟در معاینه فنی چه مواردی چک می‌شود؟