ثبت اسناد: بررسی تاریخچه و نقش آن در مدیریت بحران زلزله

• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

شکل اولیه ثبت اسناد و املاک در ایران به زمان هخامنشیان برمی‌گردد. این‌کار تا زمان قاجار و دوران مشروطه شکل رسمی به خود نگرفت. بالاخره در دوره قاجار، اداره‌ای به همین نام تاسیس شد و فعالیت رسمی خود را در ایران آغاز کرد. اما در سال ۱۳۰۲ بود که شکل امروزی به خود گرفت. این نهاد در گذشته تابع وزارت عدلیه بود. امروزه، سازمان مذکور در دسته ارگان‌های رسمی و مجزای دولتی قرار دارد که از زیرمجموعه‌های قوه قضاییه به حساب می‌آید. این سازمان با هدف تعیین آمار میزان دارایی افراد تاسیس گردید. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی تاریخچه ثبت اسناد در ایران و نقش آن در مدیریت بحران زلزله بپردازیم. با ما همراه باشید.

تاریخچه ثبت اسناد در ایران

اکتشافات باستان‌شناسی حاکی از یک سیستم ثبت اسناد در تمدن‌های کلده، آشوریان و عیلام (ایران باستان) است. قدیمی‌ترین الواح ثبت شده به «لوح تلو» نسبت داده می‌شود. این اسناد شش هزار سال قدمت دارند. آریایی‌ها در ایران، امور زمین‌داری و کشاورزی را تغییر دادند. متناسب با این تغییرات، ثبت املاک هم صورت‌های پیشرفته‌ای گرفت که تا زمان هخامنشیان ادامه یافت. ورود مسلمانان در زمان ساسانیان به ایران و دستورات دینی اسلام درباره ثبت عقودات به این امر جنبه شرعی داد.

سازمان ثبت اسناد زیر مجموعه قوه قضاییه است.

ثبت اسناد در زمان قاجار تا به امروز

در زمان زندیه خبری از ثبت هیچ گونه سندی ملکی نبود. ناصرالدین شاه قاجار اولین شخصی بود که دستور تاسیس اداره‌ای برای ثبت اسناد در ایران را صادر کرد. این ماجرا در دوران مشروطه شکل مدون‌تری به خود گرفت. قانون ثبت املاک در این دوران در ۱۳۹ ماده تصویب شد. این اداره زیر نظر وزارت عدلیه مدیریت می‌شد. در نهایت این سازمان در سال ۱۳۰۲شکل امروزی به خود گرفت. قانون ثبت اسناد و املاک در سال ۱۳۱۰ به تصویب نهایی رسید. در سال ۱۳۵۲ هم «اداره ثبت اسناد» به «سازمان ثبت اسناد و املاک کشور» تغییر نام داد و زیرمجموعه قوه قضائیه قرار گرفت.

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

گفتیم که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، تحت فرمان قوه قضائیه است. معاون قوه قضائیه ریاست این سازمان را به عهده دارد. سازمان مذکور در قالب ۴ معاونت به انجام وظایف خود مطابق با قانون ثبت اسناد و املاک می‌پردازد:

• معاونت امور اسناد
• معاونت امور املاک و کاداستر
• معاون طرح و برنامه
• معاونت اداری، مالی و پشتیبانی

اهداف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

هدف اصلی تاسیس سازمان ثبت اسناد و املاک در کشور تعیین دقیق آمار میزان دارایی افراد است. در شعبات این اداره، املاک افراد متقاضی به همراه قیمت ملک ثبت می‌شود. ثبت قیمت املاک افراد به تعیین مالیات توسط اداره مالیات کمک شایانی می‌کند. سایر اطلاعات ثبتی املاک در این سازمان شامل موارد زیر می‌شود:

• مساحت هر ملک و حدود آن
• وضعیت کاربری ملک: اعم از مزروعی، مسکونی، اراضی جنگلی، تجاری و…
• نام مالک و مجاورین
• نقشه املاک

وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک به قرار زیر است:

• ثبت اسناد ارجاعی به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
• ارائه صورت از ثبت دفاتر و اسناد به متقاضیان
• ارائه رونوشت یا کپی همراه با اصل تصدیق اصالت امضاء، تصدیق اظهارنامه، تصدیق هویت، تصدیق تاریخ ثبت سند و تصدیق حیات اشخاص به مراجعین
• پذیرش و نگه‌داری تمامی اسناد و مدارک مطابق با اصول امانت‌داری
• ثبت کلیه اموال منقول و غیرمنقول
• همکاری با سازمان‌های دولتی و سایر وزارتخانه‌ها
• ثبت اختراعات و علائم تجاری در ایران مطابق با قوانین مربوطه
• اجرای مقررات و قوانین مطابق با سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی
• اقدام به ثبت شرکت‌های غیرتجاری، تجاری داخلی و خارجی مطابق با قوانین و مقررات مربوطه
• تنظیم روابط حقوقی افراد و جلوگیری از سوء استفاده، جعل دعاوی مربوط به روابط مالی با استفاده از اجرای قوانین مربوطه
• جمع‌آوری و نگهداری اطلاعات و آمار مربوط به وصول و ایصال عواید و درآمدهای قانونی سازمان و فعالیت‌های مربوط به ثبت اسناد و املاک کشور
• حفظ و نگه‌داری اسناد رسمی تنظیم شده و حمایت از آنها در قالب اجرای مفاد اسناد رسمی با توجه به مقررات و آیین‌نامه‌های مربوط به حل‌وفصل اختلافات
• اجرای کامل طرح تهیه نقشه‌های بزرگ مقیاس (کاداستر) و تکمیل تطابق این نقشه‌ها با اسناد و مدارک ثبتی در سطح کشور
• مطابق با مقررات مربوط و اعمال نظارت در حسن جریان امور دفاتر، اجازه اشتغال به کار سردفتران و دفتر یاران اسناد رسمی، ازدواج و طلاق، اجازه گواهی امضا و صدور پروانه برای آنها

کاداستر و اهمیت آن در ثبت اسناد مالکیت در کشور

این سازمان باید طرح «تهیه نقشه‌های بزرگ مقیاس یا کاداستر» را در وسعت ملی اجرایی نماید. کاداستر به معنای حدنگاری است به شکلی که نقشه‌برداری ارزش حقوقی داشته‌باشد. نقشه‌برداری ثبتی جدید به‌گونه‌ای انجام می‌شود که می‌توان برای زمین‌های کشور با تعیین مرز مشخص، سند مالکیت رسمی صادر نمود. مراحل تهیه کاداستر به شرح زیر است:

• عکس‌برداری هوایی
• تهیه نقشه
• جمع‌آوری اطلاعات مالکیتی و فنی از زمین، مساحت و حدود دقیق ارضی

نقش طرح کاداستر در مدیریت بحران زلزله

از محاسن اجرایی شدن این طرح می‌توان به تامین عدالت مالیاتی اشاره کرد. در وهله دوم، اجرای این طرح به جلوگیری از قانون‌شکنی به شکل زمین‌خواری و کمتر شدن دعاوی ملکی می‌انجامد. تا قبل از اجرایی شدن طرح کاداستر در کشور تکلیف خیلی از اراضی مشخص نبود. از این‌روی بعد از حوادثی مانند زلزله، ساخت‌وساز و تعیین محدوده مرزی اراضی با مشکل مواجه می‌شد. این مشکل خود مدیریت بحران پس از زلزله را با مشکلات زیادی مواجه می‌کرد. البته برای زمین‌های شهری قوانین خاصی وجود دارد که در کنار این‌ها بهتر است که در نظر بگیرید. در مقاله قانون زمین شهری می‌توانید اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.

مدیریت ریسک مالی حوادث غیرمترقبه مانند زلزله، سیل و آتش سوزی

پیگیری اخبار حوادث کشور، آسیب‌های هنگفت مالی ناشی از حوادثی مانند: زلزله، سیل و آتش سوزی را در کشور تایید می‌کند. هر سال چند بخش از جغرافیای ایران مانند یک دومینو درگیر این حوادث می‌شوند.

با خرید بیمه آتش سوزی می‌توان خسارات ناشی از زلزله را جبران کرد.

فارغ از زمان اجرایی شدن قانون اجباری داشتن بیمه منازل مسکونی، بهتر است هر چه سریعتر برای بیمه اقدام کنید. همان‌طور که می‌دانید، بیمه آتش سوزی یکی از انواع بیمه اموال است. این بیمه‌نامه خسارت مالی ناشی از حوادث زیر را تحت پوشش اصلی و اضافی خود قرار می‌دهد:

• بیمه زلزله
• پوشش سیل، طغیان آب رودخانه و دریاها
• پوشش ریزش کوه
• بیمه ترکیدگی لوله آب
• پوشش طوفان و تندباد
• بیمه آتشفشان
• پوشش سقوط هواپیما
• پوشش ریزش کوه
• بیمه سقوط بهمن

بیمه آتش‌سوزی را از کجا بخریم؟

امروزه تکنولوژی‌های صنعت بیمه با نام اینشورتک شناخته می‌شوند. با وجود این تکنولوژی‌ها که بر بستر وب فعال هستند؛ دیگر نیازی نیست برای خرید انواع بیمه حضوری اقدام کنید. بیمه دات کام کارگزاری آنلاین استعلام قیمت و خرید انواع بیمه‌ها است. این کارگزاری، متنوع‌ترین محصولات بیمه‌ایِ معتبرترین شرکت‌های بیمه کشور را عرضه می‌کند. کافی است برای خرید بیمه آتش سوزی به بخش محصولات سایت بروید. اطلاعات خواسته شده و پوشش‌های دلخواه خود را انتخاب نمایید. در این سامانه شما می‌توانید طی کوتاه‌ترین زمان، کف قیمت شرکت‌های بیمه را استعلام بگیرید. در نهایت نیز بر اساس نیازها و شرایط خود، بیمه مناسب‌تان را انتخاب نمایید.

تاریخچه ثبت اسناد و املاک در ایران به زمان هخامنشیان و قبل از آن بازمی‌گردد. با این وجود، شکل امروزی آن به تاسیس اداره‌ای با همین نام در زمان قاجار مربوط می‌شود. در این مقاله به بررسی تاریخچه ثبت املاک در ایران و سازمان ذی‌ربط آن پرداختیم. در نهایت هم از نقش اجرایی شدن طرح کاداستر در مدیریت بحران حوادث غیرمترقبه مانند زلزله صحبت کردیم. اگر درباره آن پرسش یا ابهامی دارید برای ما در پایین صفحه کامنت بگذارید. کارشناس‌های بیمه دات کام در اولین فرصت پاسخگوی شما هستند.

• + طرح کاداستر چیست؟
  • کاداستر به معنای حدنگاری است به شکلی که نقشه‌برداری ارزش حقوقی داشته باشد. به کمک این روش می‌توان برای زمین‌های کشور با تعیین مرز مشخص، سند مالکیت رسمی صادر نمود.
• + مراحل تهیه نقشه‌ها به صورت کاداستر چگونه انجام می‌گیرد؟
  • عکس‌برداری هوایی، تهیه نقشه، جمع‌آوری اطلاعات مالکیتی و فنی از زمین، مساحت و حدود دقیق ارضی
• + ثبت املاک کشور به صورت کاداستر چه محاسنی دارد؟
  • ثبت املاک کشور به صورت کاداستر به تأمین عدالت مالیاتی کمک می‌کند. در وهله دوم، اجرای این طرح به جلوگیری از قانون‌شکنی به شکل زمین‌خواری و کمتر شدن دعاوی ملکی می‌انجامد. همچنین، بعد از حوادثی مانند زلزله و سیل از بروز دعوا بین افراد جلوگیری می‌نماید.
• + اولین سازمان رسمی برای ثبت اسناد و املاک در ایران در چه زمانی تاسیس شد؟
  • در زمان ناصرالدین شاه قاجار اولین سازمان رسمی برای ثبت املاک کشور تأسیس شد.