• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

تمام شاغلان سوالاتی در مورد حق سنوات دارند. حتما شما هم هنگام اتمام قرارداد یا پایان سال کاری‌تان با این سوال دوستانتان مواجه شده اید که:”شرکتی که در آن کار می‌کنی، حق سنواتتو پرداخت کرد؟” شاید هم در فیش حقوق خود، اصطلاح پایه سنوات یا حق سنوات را دیده باشید؛ به هر حال این عبارت برایتان آشناست. شاید اطلاعات زیادی از این اصطلاح وزارت کار نداشته باشید و بخواهید با اطلاعات بیشتر این مبلغ واریزی از طرف کارفرمایتان را بررسی کنید. ما در این مقاله درصدد هستیم که صفر تا صد قانون سنوات را توضیح دهیم؛ پس در این موضوع جذاب با ما همراه باشید.

کارفرما بر چه مبنایی، پرداختی‌های کارگر را انجام می‌دهد؟

عموما کارفرما در قبال کارمند یا به بیان وزارت کار، کارگر خود تعهداتی دارد. یکی از این تعهدات پرداخت حقوق اصلی به اوست. این حقوق اصلی شامل موارد زیر است:

• حق مسکن
• حق اولاد
• اشتغال خارج از مرکز
• حق ایاب و ذهاب
• نوبت کاری
• کشیک
• جذب
• فوق العادگی شرایط نامطلوب آب و هوایی
• محل خدمت

 چه پرداختی‌هایی از حقوق اصلی تاثیر می‌پذیرند؟

بسیاری از محاسبات مربوط به حقوق بر مبنای این حقوق اصلی صورت می‌گیرد. آیتم‌هایی که تحت تاثیر حقوق اصلی تعیین می‌شوند، در فهرست زیر جای می‌گیرند:

• اضافه کاری
• کسر کار
• سنوات خدمت
• طلب مرخصی
• افزایش حقوق

علاوه بر موارد یاد شده، فرد شاغل مبالغی نقدی یا غیرنقدی از کارفرما دریافت خواهد کرد. به این دریافتی‌های فرد شاغل، مزایا گفته می‌شود. مزایا شامل دو دسته مستمر و غیرمستمر هستند.

سنوات خدمت به چه کسانی تعلق میگیرد و چگونه محاسبه می‌شود؟ و مبلغ سنوات چقدر است؟ اگر این سوال‌ها برای شما هم پیش آمده به مقاله سنوات خدمت مراجعه کنید.

مزایای مستمر و غیرمستمر چیست؟

مزایای پرداختی مستمر، ماهانه به پرسنل پرداخت می‌شوند و در فیش حقوقی آن‌ها ذکر می‌شود.  غیرمستمر بنا به مناسبت خاص یا کارکرد خاص به پرسنل پرداخت می‌شود. این مزایا همیشگی نبوده و گاهی بر حسب تصمیم کارفرما، فرد شاغل را سورپرایز خواهد کرد.

اما در نهایت، قوانین کار و حقوق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همیشه منوط به حقوق پایه نیست. این وزارتخانه تسهیلات دیگری نیز برای پرسنل لحاظ کرده است. به عنوان مثال، نوعی از پرداختی‌های پاداش مانند نیز به کارمند دارای حقوق وزارت کار تعلق می‌یابد. این پرداختی هنگام فراغت از کار، بازنشستگی، فوت، از کار افتادگی و … داده می‌شود. یکی از این پرداختی‌ها، حق سنوات است که در ادامه به آن می‌پردازیم.

حق سنوات چیست؟

در این قسمت مقاله می‌خواهیم به سوالات پرتکراری مانند سنوات چیست؟ حق سنوات چیست؟ و نحوه محاسبه سنوات چگونه است؟ پاسخ دهیم. سنوات و حق سنوات از موضوعاتی است که مورد توجه تمامی افراد شاغل قرار می‌گیرد.

طبق آخرین بخشنامه حق سنوات ، ماده ۲۴ قانون کار در سال۹۲،  اصطلاح حق سنوات یا پاداش پایان کار مبلغی است که در پایان هر سال یا پایان هر قرارداد، از طرف کارفرما به کارگران مشمول قانون کار پرداخت می‌گردد. اگر این سوال که حق سنوات چگونه محاسبه می‌شود، در ذهن شما هم شکل گرفتـه است، با ما همراه باشید. از این پاداش با عناوین دیگر نظیر مزایای پایان خدمت یا مزایای پایان کار نیز یاد می‌شود. حق سنوات با اصطلاح پایه سنوات فرق دارد.

به بیان دیگر شاید بتوان گفت که میزان سنوات، بخشی از تسهیلات و پاداش‌های لحاظ شده از طرف وزارت کار برای افراد شاغل است. حق سنوات بخشی از پایین بودن میزان حقوق کارمندان و هزینه‌های آنان را جبران می‌کند.

کارفرمایان می‌توانند میزان سنوات را ماهانه پرداخت کنند؛ بیشتر کارفرمایان در انتهای سال یا زمان اتمام قرارداد این مبلغ را به پرسنل خود می‌پردازند. میزان حق سنوات معادل یک ماه آخرین مزد ثابت دریافتی به کارگر در هر سال است. با دریافت پاداش حق سنوات، انگیزه پرسنل بالا رفته و کیفیت و بازده تلاش او افزایش خواهد یافت.

اگر سنوات پرسنل به صورت سالانه پرداخت نشود، زمان تسویه حساب یا ترک کار، کل سنوات براساس آخرین حقوق محاسبه می‌گردد.سنوات خدمت چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ برای اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید

محاسبه سنوات طبق قانون کار

اگر برای شما هم سؤال است که محاسبه سنوات طبق قانون کار چگونه انجام می‌گیرید؟ و پایان کار کارگران چگونه محاسبه می‌شود؟ ادامه این مطلب را حتماً بخوانید. فرمول محاسبه سنوات کارگران به‌صورت زیر است:

سنوات = حقوق پایه / (تعداد روزهای کارکرد * ۳۶۵ روز)

بدین شکل که برای محاسبه سنوات طبق قانون کار باید تعداد روزهای کارکرد هر فرد را در 365 روز سال ضرب کرد و سپس حاصل آن را بر حقوق پایه تقسیم نمود.

لازم به ذکر است که نحوه محاسبه سنوات 1401، 1402، سال‌های پیشین و سال‌های پیش رو نیز بر اساس همین فرمول محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر فرمول محاسبه پایه سنوات در سال‌های مختلف تغییر نکرده و تا زمانی که بخش‌نامه یا قانون مصوبی ابلاغ نشود، فرمول کلی حق سنوات به همین ترتیب باقی خواهد ماند.

به طور کلی پایه سنوات روزانه 7000 هزار تومان است که به همه کارگران پرداخت می‌شود و کارگر بر اساس مدت قرارداد خود، از ابتدای سال دوم از این حق برخوردار می‌شود. البته مدت قرارداد باید بیش از یکسال باشد. همچنین در صورتی که کارگر مشمول طبقه‌بندی مشاغل باشد منطبق با بخشنامه حقوق میزان سنوات او روزانه 7 هزار و 560 تومان افزایش می‌یابد.

کارگران فصلی هم بر اساس مدت زمان کار خود، از سنوات بهره‌مند می‌شوند. توجه داشته باشید که پایه سنوات شامل 21 درصد افزایش حقوق و مزایای سال 1402 نیست.

قانون سنوات وزارت کار

براساس قانون سنوات وزارت کار نرخ پایه سنوات در سال جاری در مورد کارگران دارای قرارداد دائم و موقت مشمول قانون کار که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه (سنوات) آنان در همان کارگاه گذشته باشد، اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تسویه کرده باشند یا خیر، روزانه ۷۰.۰۰۰ ریال (در مجموع پنجاه و هشت هزار و سیصد و سی و سه ریال) تعیین می‌گردد.

زمان پرداخت حق سنوات چه زمانی است؟

باید ببنیم با فرض شرایط دوم که در بالا مطرح کردیم، چه زمانی قرارداد همکاری خاتمه یافته و کارفرما باید سنوات را پرداخت نماید.

همان‌طور که در بالا بیان کردیم، بعضی کارفرمایان پرداخت حق سنوات را به اتمام زمان همکاری موکول می‌کنند. یعنی، کارفرما باید حق سنوات را به هنگام ترک کار کارگر پرداخت کند:

• بازنشستگی
• از کار افتادگی کلی
• استعفای کارگر
• اخراج کارگر
• فوت کارگر بیمه شده
• پایان قرارداد همکاری

البته نوع پایان یافتن همکاری در پرداخت حق سنوات تاثیری ندارد. پرداخت حق سنوات، یکی از تعهدات کارفرما در قبال کارگر در زمان پایان کار است.

راهنمای صفر تا صد بیمه بیکاری را از اینجا بخوانید.

نوع دیگری از مزایای پرداختی به کارمندان نیز پایه سنوات است که شاید با حق سنوات اشتباه گرفته شود. لذا بهتر است تفاوت‌های این دو اصطلاح  را بررسی نماییم:

تفاوت حق سنوات و پایه سنوات چیست؟

پایه سنوات به صورت ماهانه یا در آخر سال به کارمندان تعلق می‌یابد. این پرداختی، نوعی مزایای جانبی تلقی می‌شود. قبل از سال ۹۲، فقط کارمندان رسمی شرکت‌ها مشمول دریافت پایه سنوات بودند؛ ولی در سال ۹۲، طبق مصوبه جدید وزارت کار، تمام کارفرماهای شرکت‌ها، سازمان‎ها و کارگاه‌ها موظف به پرداخت پایه سنوات به تمام کارمندان چه رسمی و چه غیررسمی شدند. به پایه سنوات پرداختی که در پایان ماه دریافت می‌کنند، حق سنوات ماهانه می‌گویند. پرداخت سنوات معمولا در پایان سال یا پایان قرارداد انجام می‌گیرد.

نکته مهم پرداخت پایه سنوات، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در آن کارگاه یا سازمان است. امکان اجرایی کردن طرح طبقه‌بندی مشاغل در سازمان‌های دارای بیش از 50 نفر وجود دارد. اگر کارگاهی این شرایط را برای اجرایی کردن پرداخت پایه سنوات نداشته باشد، می‌تواند به اصل یک سال شاغل بودن فرد در آن سازمان جهت شمولیت پایه سنوات تکیه نماید.

حق سنوات نوعی پاداش و مزایا تلقی می‌شود که در پایان سال به کارمندان و کارگران به اندازه پایه حقوق اصلی‌شان تعلق می‌یابد. در پرداخت حق سنوات تفاوتی بین کارگران با قرارداد رسمی و غیررسمی وجود ندارد.

با توجه به تعریف یاد شده متوجه خواهیم شد که پیش‌شرط تعلق این پاداش به شخص، دریافت پایه سنوات به هر کارمند و کارگر به محض شروع به کار مستحق دریافت پایه سنوات به صورت ماهانه یا سالانه خواهد بود؛ در حالی که کسانی میزان سنوات دریافت خواهند کرد که حداقل یک سال حق سنوات را از کارفرما دریافت کرده باشند یا حداقل یک سال سابقه کاری در شرکت مدنظر داشته باشند.

آیا به کار کمتر از یک سال، سنوات تعلق می‌گیرد؟

در متن قانون مربوط به حقوق سنوات که در بالا اشاره کردیم، به میزان کار حداقل به مدت یک سال یا بیشتر اشاره شده است. ولی نگران نباشید! کارفرمایان باید به کارگران یا افراد شاغل دارای مدت قرارداد کمتر از یک سال، سنوات خدمت به نسبت میزان کارکردشان تعلق می‌‌گیرد.

حق سنوات کارگران غیررسمی چیست؟

تفاوتی در دریافت حقوق سنوات بین کارگران رسمی و غیررسمی وجود ندارد. حتی کارگرانی که با شرکت‌های پیمانکاری کار می‌کنند، باید سنوات دریافت کنند. پیمانکار ملزم به پرداخت حقوق سنوات به چنین کارگرانی است.

کارگران ساعتی و نیمه وقت نیز با توجه به میزان کار خود، سنوات دریافت می‌کنند؛ البته معیار نحوه محاسبه حق سنوات آن‌ها، میانگین حقوق دریافتی در آخرین ۹۰ روز همکاری است.

حق سنوات به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد؟

حقوق سنوات به همه کارگران رسمی و غیررسمی، پاره وقت ، تمام وقت، قراردادی یا … پرداخت می‌شود. تنها استثنای موجود در پرداخت حق سنوات، دانشجویان یا دانش آوزانی هستند که در فصل تابستان به کاری اشتغال یافته‌اند. متاسفانه به این گروه از افراد، هیچ حق سنواتی تعلق نخواهد گرفت.

پایه سنوات چقدر است؟

اگر سابقه کاری فرد شاغل بیش از یک سال باشد، برای محاسبه پایه سنوات باید تعداد روزهای کاری ماه را در حقوق پایه معین شده از طرف وزارت کار ضرب نمایید.

پایه سنوات سال 1402 چقدر است؟

کارگرانی که در سال 1402 یک سال سابقه کار داشته یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی‌شان گذشته باشد، در هر ماه معادل ۲۱۰ هزار تومان است که به کارگران شاغل در کارگاه‌‌های بدون طرح طبقه‌بندی مشاغل پرداخت خواهد شد.

در کارگاه‌هایی که طرح درجه‌بندی مشاغل اجرا می‌شود، پرداخت پایه سنوات براساس جدول گروه‌بندی بیست گانه خاصی صورت خواهد گرفت.

 

شاید به ذهن کارمندان و کارگرانی که دل به حقوق سنوات بسته‌اند، این سوال متبادر شود که آیا مالیات به حقوق سنوات تعلق می‌گیرد؟

آیا حق سنوات مشمول مالیات می‌گردد؟

در بررسی قانون‌های وزارت کار باید بگوییم، که مالیات جزو کسورات حقوق است. اگر میزان سنوات در آخر قرارداد پرداخت شود و فرد شاغل با آن شرکت طرف قرارداد همکاری، تسویه حساب کند، مالیاتی به حقوق سنوات او تعلق نخواهد گرفت. اما اگر او این پاداش را دریافت کند و هم چنان در شرکت مشغول به کار باشد، مالیات حقوق سنوات از مبلغ پرداختی به او کسر خواهد شد.

اگر کارفرما حقوق سنوات را پرداخت نکند، تخلف کرده است؟

حق سنوات از حقوق اجباری فرد شاغل در سازمان است. اگر کارفرمایی در پرداخت این حق کوتاهی کند یا در قرارداد بین خود و کارگر (کارمند)، کارگر را ازاین حق محروم نماید، عملی غیرقانونی انجام داده است. در این شرایط، کارگر می‌تواند به وزارت کار شکایت کند.

بازخرید سنوات

آیا می‌توان سنوات خدمت را بازخرید کرد؟ این یکی از سوالات پرتکرار کارگران است که برای پاسخ به این سوال از شما دعوت می‌کنیم مقاله بازخرید سنوات را مطالعه بفرمایید.

نکام مهم

در ادامه چند نکته مهم که بیشترین سوالات کاربران هم است، نوشته‌ایم:

• میزان حق سنوات برای هر کسی و بر اساس میزان مدت کار و حقوق دریافتی متفاوت خواهد بود. با توجه به فرمول باید حساب کنید.
• به تمامی افراد تمام وقت حق سنوات تعلق خواهد گرفت. در صورت پرداخت نکردن، به اداره کار مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید.
• اگر در خصوص پرداخت شدن حق سنوات شک دارید، بهتر است که در ابتدا فیش حقوقی خود را دریافت و آن را بررسی کنید.
• پرداخت حق سنوات به مجرد یا متاهل بودن و همچنین به جنسیت فرد بستگی ندارد.
• حق سنوات به نرخ همان روز محاسبه خواهد شد.
• پرداخت سنوات به اینکه شرکت بزرگ یا کوچک است و همچنین اینکه چند نفر کارمند دارد، ارتباطی ندارد.
• پرداخت سنوات از طرف شرکت می‌تواند به صورت ماهیانه یا در انتهای قرارداد باشد.

بیمه دات کام؛ درگاهی برای افزایش آگاهی از بیمه

در نهایت، چه در جایگاه کارفرما چه کارمند، آگاهی از حقوق و قوانین بیمه به شما در عملکرد بهتر و خدای نکرده عدم تخطی از قانون کمک می‌کند. با درک بهتر این قوانین کار، به راحتی می‌توان در سازمان عملکرد کرد و ضمن ایفای نقش مفید در شرکت، جامعه، از حقوق خود برای زندگی بهتر برخوردار شد.

شما در صورت هرگونه پرسش و ابهام، می‌توانید به آسانی سوالات خود را در بخش نظرات همین مقاله در ۲۴ ساعت شبانه روز و هفت روز هفته با کارشناسان بیمه دات کام  مطرح نمایید. کارشناسان متخصص بیمه دات کام همواره راهنمایی‌های تخصصی بیمه و آخرین به روز رسانی قوانین بیمه‌ای را به شما ارائه خواهند کرد. تیم بیمه دات کام امیدوار است که با بالا بردن سطح آگاهی جامعه از قوانین مربوط به کار، بیمه، رانندگی و …. گام ارزشمندی در توسعه فرهنگ بیمه و بالابردن ضریب بیمه در کشور ایران بردارد.

• + حق سنوات چیست؟
  • حق سنوات یا پاداش پایان خدمت مبلغی است که کارگر هنگام فراغت از کار از قبیل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت، استعفا و… دریافت می‌کند.
• + چه زمانی می‌توان سنوات را دریافت کرد؟
  • در زمان اخراج، استعفا، از کار افتادگی کامل، فوت فرد بیمه شده و پایان قرارداد.
• + آیا به کمتر از 1 سال سنوات تعلق می‌گیرد؟
  • بله، در صورتی که فردی دارای سابقه کار کمتر از میزان 1 سال باشد، کارفرما می‌بایست سنوات او را بر مبنای تعداد روز کاری‌اش حساب کند.