لوازم ایمنی ساختمان شامل چه مواردی است؟

• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

امروزه مسئله‌ی ایمنی در ساختمان‌سازی به قدری با اهمیت و پررنگ شده که رعایت نکردن اصول ایمنی و عدم استفاده از لوازم ایمنی ساختمان، ممکن است باعث توقف یک پروژه ساخت و ساز شود. با توجه به حوادثی که برای افراد در زمان ساخت یک ساختمان اتفاق افتاده، ضوابطی قرار داده شده که با رعایت کردن آن‌ها این حوادث به حداقل برسد. برای انجام کارهای مختلف در هنگام ساختمان‌سازی نیاز است که از یکسری تجهیزات و لوازم ایمنی استفاده شود. در این مقاله از سری مقالات ساختمانی مجله بیمه دات کام، قصد داریم به معرفی لوازم ایمنی ساختمان که بسیار مهم هستند و حافظ جان افراد به حساب می‌آیند، بپردازیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

لوازم ایمنی ساختمان

ایمنی در یک کارگاه ساختمانی، اینگونه تعریف می‌شود: نگهداری، حفظ و مراقبت از جان افرادی که در یک پروژه ساختمانی مشغول فعالیت هستند. بحث ایمنی فقط شامل حال کارگران نیست، بلکه تمامی مهندسین، تکنسین‌ها و افرادی که در یک پروژه ساختمانی کار می‌کنند، باید مسائل ایمنی را رعایت کنند تا از بروز حادثه تا حد ممکن جلوگیری شود.

استفاده از لوازم ایمنی در ساخت و ساز از الزامات است.

استفاده از تجهیزات و لوازم ایمنی ساختمان به افراد کمک می‌کند تا با خیال آسوده‌تر و در شرایط ایمن‌تری کار کنند. در یک کارگاه ساختمانی، حوادث مختلفی از جمله: آتش سوزی، سقوط ابزار، برق‌گرفتگی و … ممکن است اتفاق بیفتد. به همین دلیل، کارفرمایان باید خطرات مختلف را پیش‌بینی کنند و با توجه به آن‌ها، لوازم ایمنی مناسب را تهیه کنند و افراد را ملزم به استفاده از آن‌ها نمایند. تجهیزات و لوازم ایمنی ساختمان مواردی مانند کلاه ایمنی، عینک‌های مخصوص، لباس کار مناسب، دستکش، کفش‌های کار، ماسک‌های حفاظتی، کمربند ایمنی و … را شامل می‌شود که در ادامه در مورد هر کدام به صورت جداگانه صحبت خواهیم کرد.

البته در کنار این، مطالعه مقاله نکات ایمنی محیط کار هم پیشنهاد می شود.

لباس کار

لباسی که برای کار در یک پروژه ساختمانی استفاده می‌شود، باید طوری باشد که بتوان به جای دکمه با زیپ آن را باز و بسته کرد. همچنین این لباس، یک لباس سرهم و یکپارچه است.

روپوش کار نباید آنقدر بلند باشد که جلوی حرکت عادی را بگیرد. همچنین آستین‌های این لباس باید طوری باشد که از گشادی مناسبی برخوردار باشد و مانع از انجام درست کار نشود. بهتر است در قسمت مچ بسته‌باشد. اگر لباس کار دارای جیب است، این جیب حتماً باید زیپ داشته باشد.  در صورت حادثه، لوازم موجود در جیب دارای زیپ نمی افتد و باعث به هم خودرن تعادل فرد هم نشود. برای لباس‌های کار در ساختمان، رنگ‌های مختلفی در نظر گرفته‌ شده‌است. معمولاً رنگ سفید برای بناها و رنگ سرمه‌ای برای آرماتوربندها توصیه می‌شود. جنس لباس‌های کار نباید از موادی مانند پلی استر باشد که در مواجه با جوشکاری ذوب شود؛ بهتر است از الیاف طبیعی مانند پنبه باشد. در قمست مچ دست‌ها و پاها هم بهتر است بسته باشد.

کلاه ایمنی

بسیاری از حوادث ساختمانی در نتیجه برخورد اشیا با سر افراد بوده است. به همین دلیل، مسئله‌ی کلاه ایمنی یکی از الزامات کار در کارگاه‌های ساختمانی است. کلاه ایمنی یکی از مهم‌ترین لوازم ایمنی ساختمان است. رنگ کلاه‌های ایمنی برای افراد مختلف، بر حسب کاری که انجام می‌دهند، متفاوت است که به شرح زیر می‌باشد:

• کلاه ایمنی سفید: این کلاه را افراد رده بالا مانند مهندس، مدیر و سرپرستان استفاده می‌کنند تا از افراد دیگر متمایز شوند.
• کلاه ایمنی زرد: این رنگ که بسیار پرکاربرد است و بیشتر در ساختمان‌سازی‌ها مشاهده می‌شود، برای نیروهای کار اصلی یعنی کارگران است.
• کلاه‌ ایمنی قرمز: این کلاه برای آتش‌نشانان در کارگاه‌های ساختمانی استفاده می‌شود و مورد استفاده کارگران نیست.
• کلاه ایمنی سبز: افرادی که خدمات فنی انجام می‌دهند، معمولاً کلاه سبز بر سر می‌گذارند. مثلاً مسئولین ایمنی که وظیفه چک کردن تجهیزات ایمنی ساختمان را بر عهده دارند.
• کلاه ایمنی قهوه‌ای: کسانی که در بخش‌هایی که مجبور به کار در دماهای بالا هستند، مانند جوشکاران، از کلاه ایمنی قهوه‌ای رنگ استفاده می‌کنند. این کلاه‌ها در برابر حرارت مقاومت بیشتری دارند.
• کلاه ایمنی خاکستری: سران، پیمانکاران و افراد عادی که قصد بازدید از ساختمان را دارند، کلاه خاکستری رنگ به سر می‌گذارند.
• کلاه ایمنی آبی: افرادی که در بخش خدماتی فعالیت دارند، مانند تعمیرکاران، تکنسین‌های برق، نجاران و اپراتورهای فنی دیگر، از کلاه آبی رنگ معمولاً استفاده می‌کنند.

هر کلاه ایمنی، رنگ مخصوص دارد که کارایی کلاه را نشان می‌دهد.

کلاه‌های ایمنی را از جنس فایبرگلس یا آلومینیوم تولید می‌کنند و درون آن بندهایی قرار می‌دهند. لبه‌های این کلاه‌ها کمی به بیرون آمده‌ تا در شرایط بارانی، آب به درون لباس نفوذ نکند. همچنین این کلاه‌ها نور خورشید را منعکس می‌کنند. کلاه ایمنی سه نوع است: نوع A، برای مصارف عمومی است و ولتاژی پایین دارد. نوع B برای کار در جاهایی که ولتاژ تا 2000 ولت هم می‌تواند تحمل کند به کار می‌رود و از سر فرد محافظت می‌کند. نوع C، حفاظت الکتریکی ندارد و بدنه آلومینیومی با مقامت بالا در برابر آسیب دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص انواع کلاه ایمنی به اینجا مراجعه نمایید.

کفش کار

پوشیدن کفش‌های ایمن و استاندارد از جمله الزاماتی است که تمامی افراد اعم از کارگران و کارکنان دیگر باید از آن استفاده کنند. مثلاً شخصی که برق‌کاری انجام می‌دهد، باید از کفشی استفاده کند که عایق جریان الکتریسیته باشد و بتواند ولتاژ 500 تا 1000 ولت را تحمل کند. در کل، افراد بر حسب کاری که انجام می‌دهند کفش‌های متفاوتی با مقاومت‌های مختلفی نیاز دارند. این کفش‌ها باید به گونه‌ای باشند که بتوانند از فرد در برابر آسیب‌های احتمالی بخشی که در آن مشغول فعالیت هستند، حفاظت کرده و مقاومت لازم را داشته باشند.

دستکش

برای افرادی مانند کارگران و کسانی که کارهایی مانند: لوله‌کشی، نجاری، برشکاری، جوشکاری و کارهای تأسیساتی انجام می‌دهند و مدام در حال کار با دست‌هایشان هستند، استفاده از دستکش مناسب ضروری است. افراد با استفاده از دستکش‌های پلاستیکی، عایق، فلزی و دستکش جوشکاری می‌توانند جلوی حوادثی مانند بریدن دست، زخم شدن، سوراخ شدن،  برق‌گرفتگی و قطع شدن انگشتان را بگیرند.

عینک ایمنی

استفاده از عینک خصوصاً برای افرادی که جوشکاری، برشکاری و میخ‌کشی انجام می‌دهند، لازم و ضروری است. استفاده از این عینک‌ها از چشمان افراد در کارهای مختلف حفاظت می‌کند.

ماسک حفاظتی

یکی دیگر از لوازم ایمنی ساختمان که استفاده از آن برای برخی افراد ضروری محسوب می‌شود، ماسک‌های حفاظتی است. ماسک‌های حفاظتی جوشکاری و فیلتردار دو نقش متفاوت دارند: اولی برای حفاظت از صورت و چشم افراد در کارهایی مانند جوشکاری به کار می‌رود و دومی از فرد در برابر استنشاق گازهای سمی و گرد و غبار محافظت می‌کند. استفاده از ماسک‌های حفاظتی برای کارهایی مانند جوشکاری و سنگ‌بری الزامی است.

کمربند ایمنی و طناب

کمربند ایمنی و طناب از لوازم ایمنی ساختمان و ضروری برای کسانی است که در ارتفاع بیش از 3 متر کار می‌کنند. وقتی کمربند ایمنی را می‌بندید، یک طناب به کمربند ایمنی شما قلاب می‌شود و دیگری به داربست یا یک محل مطمئن. این کار باعث می‌شود تا در صورت لغزیدن فرد و یا عدم تعادل، حالت سقوط آزاد پیش نیاید.

جلیقه‌های شبرنگ‌دار

این جلیقه‌ها باعث می‌شوند تا در هنگام شب که نور کافی وجود ندارد، افراد بهتر دیده‌شوند و از خطرات احتمالی که به دلیل دیده‌نشدن افراد است جلوگیری شود.

موارد ذکر شده‌ در بالا، تجهیزات فردی بود که برای افراد مختلفی که در یک پروژه ساختمانی در حال فعالیت هستند، استفاده از آن‌ها، برای بالا بردن ایمنیشان، ضروری است. اما درکل وجود لوازمی مانند کمک‌های اولیه شامل: چسب زخم، نوار شریان پلاستیکی، تخته شکسته‌بندی یا آتل، پارچه‌های کتان، گاز استریل، قیچی و … نیز ضروری به حساب می‌آید.

چرا استفاده از لوازم ایمنی ساختمان مهم است؟

در پروژه‌های ساختمانی، مواد و ماشین‌آلات زیادی به کار می‌روند. این ماشین‌آلات می‌توانند به افرادی که در ساختمان مشغول کار هستند، آسیب وارد کنند. خطرات ناشی از ماشین‌آلات به 6 دسته: خطرات حرارتی، خطرات ناشی از ارتعاش، خطرات ناشی از صدا، خطرات ناشی از مواد، خطرات ناشی از اجسام و خطرات الکتریکی تقسیم می‌شود. در نتیجه با خرید لوازم ایمنی مناسب باید از بروز این خطرات جلوگیری کرد.

غیر از خطرات مربوط به ماشین‌آلات، خطرات شیمیایی، بیولوژیکی، مکانیکی و فیزیکی نیز می‌تواند، تهدیدکننده جان افراد باشد. برخی از مواد ساختمانی و ماشین‌آلات می‌توانند، باعث بریدگی و یا خوردگی بدن شوند. به غیر از اینها، خطر سقوط وسایل از ارتفاع هم وجود دارد. پس استفاده از لوازم ایمنی ساختمان مناسب و باکیفیت امری ضروری است که ایمنی و سلامت شما را تا حد زیادی تضمین می‌کند.

بیمه ساختمان

یکی از بیمه‌های مهم ساختمانی، بیمه آتش سوزی است. این بیمه ساختمان شما را در برابر حوادثی مانند: حریق، صاعقه و انفجار بیمه کرده و در زمان حادثه، خسارات مالی وارد شده به ساختمان شما را جبران می‌نماید. بیمه آتش سوزی فقط حریق و صاعقه و انفجار را پوشش نمی‌دهد؛ بلکه این بیمه پوشش‌های اضافی دیگری مانند بیمه زلزله، بیمه سیل و … را نیز شامل می‌شود که افراد بر حسب منطقه‌ای که ساختمان در آن واقع است و احتمال بروز حادثه‌های این‌چنینی در آن بالاست، می‌توانند با پرداخت حق بیمه کمی بیشتر ساختمان خود را در برابر این حوادث هم بیمه کنند.

بیمه کارگران ساختمانی

این بیمه نامه مختص به کارگران ساختمانی می باشد و اگر در حین کار مشکلی و خساراتی به کارگران در حال کار وارد شود بیمه کارگران ساختمانی به جبران آن می پردازد.

بیمه ساختمان برای ساخت و ساز الزامی است

همه آگاهیم که پرداخت حق بیمه، هزینه کردن و از دست دادن پول نیست، بلکه به نوعی سرمایه‌گذاری هم محسوب می‌شود. در زمان حادثه، نیازی نیست نگران مال از دست رفته خود باشید؛ شرکت بیمه‌گر شما، بر اساس قرارداد، خسارات وارد شده به ساختمانتان را جبران می‌نماید.

خرید بیمه آتش سوزی

برای خرید بیمه آتش سوزی و مقایسه انواع شرکت‌های بیمه‌ای مختلف که چه مقدار حق بیمه مطالبه می‌کنند و چه کیفیت و تعهدی دارند، می‌توانید از سامانه بیمه دات کام استفاده کنید. بیمه دات کام، جامع‌ترین و معتبرترین سامانه بیمه‌ای آنلاین کشور است که نه تنها خدماتی مانند استعلام هزینه و مقایسه شرکت‌های بیمه‌ای مختلف را در اختیارتان قرار می‌دهد، بلکه از طریق آن و با اطمینان کامل می‌توانید به استعلام و خرید بیمه آتش سوزی پرداخته و  بیمه نامه خود را  درب منزل رایگان  تحویل بگیرید.

با شناخت هرچه بیشتر استحکام ساختمان مربوطه، پرسنل و کارگران می توانند در انتخاب وسایل و لوازم ایمنی تصمیم درست تری نیز بگیرند.به عنوان جمع‌بندی نهایی باید بگوئیم که استفاده از تجهیزات و لوازم ایمنی ساختمان در هر پروژه ساختمانی الزامی است و استفاده از این وسایل به شما کمک می‌کند تا در شرایط ایمن‌تری به کار و فعالیت بپردازید. افراد مسئول در پروژه‌های ساختمانی باید به روند استفاده از لوازم ایمنی ساختمان توسط افراد نظارت داشته باشند. در صورت رعایت نکردن افراد، تذکرات لازم را به آن‌ها بدهند. دقت داشته باشید که لوازم ایمنی ساختمان باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشند تا بتوانند به درستی از بروز حادثه جلوگیری کنند.

• + آیا استفاده از لوازم ایمنی ساختمان امری ضروری است؟
  • بله! گاهی مواقع عدم استفاده از این لوازم ممکن است روند پیشرفت یک پروژه ساختمانی را متوقف کند.
• + استفاده از کلاه ایمنی به عنوان یکی از لوازم ایمنی ساختمان، چه فایده‌ای دارد؟
  • از سر فرد در برابر سقوط اجسام به سمت پایین، نور خورشید، باران و... محافظت می‌کند. علاوه بر این، برخی از این کلاه‌ها، از سر فرد در برابر جریان برق هم حفاظت می‌کنند.
• + در چه مواقعی باید نردبان از قسمت وسط توسط طناب یا زنجیر مهار شود؟
  • وقتی که نردبانی بیش از 8 متر طول دارد، نیاز به استفاده از مهار است تا از سقوط نردبان جلوگیری کند.