کارمزد بیمه؛ نحوه محاسبه کارمزد بیمه‌ آتش سوزی، عمر و بدنه

احتمالا عبارت کارمزد بیمه را زیاد شنیده‌ایم. این‌که مبلغ کارمزد چقدر است و چگونه پرداخت می‌شود از سوالات پرتکرار بیمه‌گزاران است. در این مقاله به سوالاتی در مورد کارمزد و نحوه محاسبه آن می‌پردازیم. اگر می‌خواهید در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب کنید، دعوت می‌کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

کارمزد بیمه چیست

بیمه‌گزار مبلغی را به عنوان حق‌بیمه به شرکت بیمه­ برای پوشش انتخابی خود، پرداخت می­‌کند. شرکت بیمه از حق بیمه دریافتی، مبلغی ­را به عنوان کارمزد بیمه کسر می­‌کند. در اصل سود حاصل از فروش بیمه را کارمزد بیمه می‌گویند. طبق آیین‌­نامه‌های بیمه‌­ مرکزی مبلغ کارمزد برای نوع بیمه‌نامه و خدمات تحت پوشش آن، متفاوت است.

محاسبه کارمزد بیمه

برای محاسبه کارمزد انواع بیمه‌نامه دو اصل وجود دارد:

1. نکات آیین­‌نامه بیمه مرکزی
2.  سیاست‌های شرکت ­بیمه

بیمه مرکزی برای بیمه‌های متفاوت در آیین‌­نامه، نکاتی را ذکر کرده­‌است که در انتهای مطالب به آن می‌پردازیم.
لازم به ذکر است که در بیانیه جدید منتشر شده در آیین­‌نامه ۱۰۲، نقدهایی وارد شده‌ که هنوز در­ دست ویرایش است. طبق اعلام سازمان بیمه‌ ­مرکزی تا زمان انتشار اصلاحیه جدید از آیین‌­نامه ۶۸ و ۸۳ پیروی ­شود.

کارمزد بیمه عمر

کارمزد بیمه عمر چیست؟ بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص انواع کارمزدهای بیمه عمر در آیین‌نامه ۶۸ مواردی را ذکر کرده‌ که به شرح زیر است:

• کارمزد بیمه‌نامه عمر ­زمانی ­انفرادی، حق بیمه سالانه برابر با ۲۵% حق بیمه دریافتی است. به طور مثال اگر حق بیمه ۱۰۰هزار تومان باشد؛ مبلغ کارمزد، ۲۵ هزار تومان می‌شود.
• کارمزد بیمه عمر ساده زمانی گروهی که حق بیمه­ آن سالانه پرداخت شود، برابر با ۱۰% حق بیمه دریافتی است. یعنی اگر حق­ بیمه ۱۰۰ هزار تومان باشد؛ مبلغ ۱۰ هزار تومان کارمزد­ آن می­‌باشد.
• بیمه عمر و سرمایه، درصد کارمزدی که به نماینده تعلق می‌گیرد در اصل ۷۵درصد
  حق‌­بیمه سال اول یا ۰.۰۳ سرمایه فوت است.

طبق دو اصلی که به آن اشاره کردیم، کارمزد در برخی شرکت­‌های بیمه، درصد و مبلغ متفاوتی دارد، به طور مثال:

کارمزد بیمه­ عمر سامان، هماهنگ با آیین­‌نامه بیمه مرکزی به طور ۷۵ درصد حق بیمه سال اول و ۰.۰۳­ سرمایه فوت آن­ برای نماینده است.
پرداخت بیمه سامان به این صورت است که ۴۰ درصد آن سال اول و از سال دوم تا پنجم هر سال مبلغ ۱۵درصد، پرداخت می‌شود.
بیمه سامان برای بیمه تمام ­عمر، ۱۰ درصد از حق بیمه‌ی ­بیمه‌گزار را برای کارمزد در نظر گرفته‌است. همچنین برای بیمه مانده بدهکار، ۵ درصد حق بیمه پرداختی، کارمزد این بیمه‌نامه است.
در بعضی از بانک‌ها و موسسات مالی، بیمه عمر مانده بدهکار، برای اخذ وام اجباری است و حتما باید خریداری شود.

کارمزد بیمه بدنه وسایل نقلیه

طبق آیین‌­نامه ۸۳ بیمه مرکزی ایران، کارمزدِ نمایندگان، برای بیمه وسایل­ نقلیه­‌ سواری، ۱۰ درصد است؛ اما در اتوبوس و مینی‌­بوس این کارمزد به ۶ درصد می‌رسد. مبلغ کارمزد بیمه بدنه وسایل نقلیه با کارمزد بیمه شخص ثالث متفاوت است.

طبق آیین‌­نامه ۸۳، مبنای پرداخت کارمزدهای این آیین‌نامه‌‌، حق بیمه پرداخت شده‌است. در صورتی که به هر علت میزان حق‌­بیمه، افزایش یا کاهش یابد به همان نسبت کارمزد نیز افزایش یا کاهش خواهد یافت. اطلاعات تکمیلی را می توانید در مقاله بیمه بدنه چیست بخوانید.
نکته: مبالغ پرداختی تحت کارمزد در این آیین­‌نامه، نباید از ۳۵ درصد بیمه شخص، بیشتر شود.
 تبصره: پرداخت هرگونه کارمزدی بیش از موارد گفته‌شده در آیین­‌نامه غیرمجاز و ممنوع می‌باشد.

تخفیف‌های بیمه و تاثیر آن در کارمزد بیمه

همچنین در بنده ۹ آیین‌نامه در مورد تخفیف‌ها نوشته‌شده‌است که تخفیف در میزان حق بیمه چه در مورد بیمه‌هایی که مستقیماً و بدون دخالت نماینده رسمی بیمه انجام می‌شود و چه در مورد بیمه‌هایی که با دخالت آنان انجام می‌شود به هر صورت ممنوع است.

تبصره: تخفیف در نرخ حق بیمه در موردی که تعرفه مربوط آن را مجاز دانسته‌است مشمول این ماده نخواهد بود.

جدول کارمزد بیمه

همان‌طور که گفتیم کارمزد انواع بیمه‌نامه با هم متفاوت است. کارمزد‌های بیمه‌های دیگر مانند: بیمه آتش سوزی، بیمه باربری، بیمه بدنه و بیمه حوادث شخصی را در جداول زیر مشاهده می‌کنید:

بیمه آتش سوزی و مقدار کارمزد آن

کارمزدبیمه آتش سوزی را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

برای کسب اطلاعات جامع در خصوص شورای عالی بیمه به اینجا مراجعه نمایید.

کارمزد بیمه‌ی باربری

کارمزد بیمه باربری به شرح زیر است:

کارمزد بیمه وسائط نقیله

کارمزد بیمه وسائط نقلیه را در زیر مشاهده می‌کنید:

کارمزد بیمه مسئولیت

در جدول زیر کارمزد بیمه مسئولیت را مشاهده می‌کنید:

بیمه حوادث شخصی و درمانی

ماده ۶ آیین نامه کارمزد بیمه

مؤسسات بیمه می‌توانند، نمایندگان بیمه را در سود حاصل از پرتفوی آن­ها که به­‌شرح زیر است، مشارکت دهند:

• بیمه بدنه وسائط نقلیه موتوری مندرج در بند “ج” از ماده یک این آیین‌نامه‌‌.
• سایر انواع بیمه مسئولیت موضوع ردیف ۲ بند “د” از ماده یک این آیین‌نامه‌‌.
• بیمه حوادث انفرادی و بیمه درمان انفرادی موضوع ردیف‌های ۱ و ۳ بند “هـ” از ماده یک این آیین‌نامه.‌‌
• بیمه پول در صندوق و گردش، صداقت و امانت و شکست شیشه موضوع ردیف‌های ۱، ۲ و ۹ بند “و” از ماده یک این آیین‌نامه

سود قابل پرداخت، نباید از ۱۵ درصد کارمزد پرداختی به نماینده بابت عملیات بیمه هر سال وی، بیشتر شود.

کارمزد انواع بیمه

جدول کارمزد انواع بیمه‌نامه به شرح زیر است:

ماده ۱۴ آیین نامه کارمزد بیمه

شرکت‌های بیمه موظف‌ هستند، هزینه صدور و کارمزد نمایندگان بیمه را با رعایت موارد زیر محاسبه و پرداخت نمایند.

مبلغ حق بیمه

الف) کارمزد هر بیمه‌نامه با توجه به مقدار حق بیمه و طبقه بندی زیر:

• تا دو هزار و پانصد میلیون ریال حق بیمه، حداکثر صددرصد کارمزد مصوب
• بیش از دو هزار و پانصد میلیون ریال تا پنج هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر پنجاه درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد
• بیش از پنج هزار میلیون ریال تا ده هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر بیست و پنج درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد
• بیشتر از ده هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر ده درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد

هزینه صدور بیمه‌نامه

ب) هزینه صدور هر بیمه‌نامه با توجه به مقدار حق‌بیمه و طبقه بندی زیر:

• تا پانصد میلیون ریال حق بیمه حداکثر صد درصد هزینه صدور مصوب
• بیش از پانصد میلیون ریال تا دو هزار و پانصد میلیون ریال حق بیمه حداکثر بیست و پنج درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد
• بیش از دو هزار و پانصد میلیون ریال تا پنج هزار میلیون ریال حق بیمه حداکثر ده درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد
• بیش از پنج هزار میلیون ریال حق‌بیمه، حداکثر پنج درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد

ج) اگر مدت پوشش بیمه‌ای در بیمه‌نامه‌هایی که به صورت سالانه صادر می‌شود، کمتر از یک سال باشد، کارمزد یا هزینه صدور، باید براساس حق‌بیمه سالیانه و با رعایت بندهای الف و ب فوق به ترتیب زیر محاسبه و پرداخت شود.

کارمزد نمایندگی و دلالی رسمی بیمه
حق بیمه کوتاه مدت× (حق بیمه سالیانه /کارمزد سالیانه)

ماده ۱۵- “موسسات بیمه مجاز هستند برای بیمه‌نامه‌های مربوط به دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری، دستگاه‌های موضوع مواد (۲)، (۳)، (۴) و (۵) قانون محاسبات عمومی کشور، نیروهای نظامی و انتظامی، قوای مقننه و قضائیه و کلیه دستگاه‌هایی که به نحوی از بودجه کل کشور استفاده می‌کنند، حداکثر ۲۵ درصد کارمزد و هزینه صدور بر اساس طبقه‌بندی مندرج در بندهای الف و ب ماده ۱۴ را بپردازند.

نکته آخر

قوانین و تبصره‌های بیمه مرکزی در مورد کارمزد­ بیمه به نمایندگان و شرکت‌ها را خدمت شما ارائه کردیم. همچنین سعی کردیم نکات مهم و اطلاعات ضروری از کارمزد را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم تا بتوانید از قوانین و تبصره‌های ذکر­شده در آیین­‌نامه بیمه‌­مرکزی ایران هم مطلع باشید.
درصورتی که هنوز ابهامی از کارمزد و مبلغ دقیق آن طبق حق بیمه پرداختی دارید، می‌­توانید در زیر همین مطلب سوال خود را مطرح نمایید تا کارشناسان ما پاسخ‌گوی شما باشند.