قولنامه ماشین؛ نحوه نوشتن قولنامه دستی خودرو + متن و نمونه

• نویسنده مطلب کارشناس بیمه

نحوه نوشتن قولنامه ماشین همیشه برای افرادی که به صورت شخصی قصد معامله خودرو دارند، دغدغه‌ی بزرگی است. از آنجا که وسیله نقلیه یک نوع سرمایه با ارزش محسوب می‌شود، برای مشخص شدن مالکیت آن، به قولنامه و سند نیاز است. بر همین اساس، هنگام خرید و فروش ماشین صفر یا دست دوم، بهتر است پیش از ثبت سند مالکیت در دفاتر اسناد رسمی، قولنامه‌ای تنظیم شود تا تعهدات طرفین معامله مشخص شود. تنظیم قولنامه خودرو موجب می‌شود تا هم خیال فروشنده از بابت دریافت مبلغ تعیین شده در تاریخ مقرر راحت شود، هم مشتری از بابت بهم خوردن معامله و تغییر قیمت خودرو نگرانی نداشته باشد.

دلیل اینکه طراحی متن قولنامه یا مبایعه‌نامه خودرو اهمیت زیادی دارد و یک دغدغه محسوب می‌شود، معتبر بودن آن در مراجع قضایی است. تفاوتی ندارد این قرارداد به صورت دستی نوشته شود یا چاپی، در بنگاه ماشین منعقد شود یا در هر مکان دیگری؛ در صورتی که امضای طرفین معامله روی برگ قولنامه باشد، این مدرک در تمامی حالات به رسمیت شناخته شده و قابل استناد است. با توجه به اهمیت بالای این موضوع، تصمیم گرفتیم در این مطلب، آموزش نوشتن یک قولنامه اصولی و قانونی را مورد بررسی قرار دهیم. برای مشاهده و دانلود نمونه قولنامه ماشین، همچنین آشنایی با نکات مهم در طراحی این قرارداد، تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

قولنامه ماشین چیست؟

از آنجا که خودرو دارای مشخصات یکتایی مثل پلاک یا شماره شاسی است، برای خرید و فروش آن، نیاز به مدرکی داریم که بتوان با استناد به آن، مشخص کرد که چه کسی فروشنده است و قصد فروش کدام خودرو را دارد؛ همچنین تعیین شود که مشتری باید چه مبلغی بپردازد و آن را چگونه پرداخت می‌کند. در قولنامه ماشین تمامی این موارد ذکر می‌شود و به نشانه تأیید، به امضای طرفین معامله می‌رسد؛ به علاوه در صورت حضور شاهد، اعتبار مبایعه‌نامه بیشتر می‌شود. در واقع قولنامه یک قرارداد بین خریدار و فروشنده خودرو است که پیش از انتقال سند ماشین منعقد می‌شود و به جز در مواردی که از نظر قانونی ممنوعیت دارد، لازم‌الاجرا است. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با مراحل خرید ماشین کلیک کنید.

بررسی قوانین نوشتن قولنامه ماشین

متن قولنامه ماشین

تمام تعهدات طرفین معامله در متن قولنامه فروش خودرو ذکر می‌شود؛ این یعنی وجود یا عدم وجود یک بند یا حتی یک کلمه، می‌تواند همه چیز را از لحاظ قانونی تغییر دهد. در بحث چگونگی نوشتن قولنامه ماشین، آشنایی با اصطلاحات و نکات حقوقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این قرارداد، باید شروط انجام معامله به صورت کاملاً واضح بیان شود؛ مثلاً نحوه پرداخت یا شرایط فسخ آن. در ادامه طرز نوشتن قولنامه فروش ماشین را مورد بررسی قرار می‌دهیم. معمولاً فرم قولنامه ماشین در چند ماده نوشته می‌شود که هر مورد می‌تواند دارای چند تبصره نیز باشد. مواردی که در این قسمت به آن اشاره می‌کنیم، نمونه‌ای از یک قرارداد عادی است و فقط به عنوان یک نمونه ارائه می‌شود. بسته به شرایط هر فرد، ممکن است قرارداد نیاز به تغییر داشته باشد. قبل از نهایی کردن و امضای قولنامه ماشین، مطمعن شوید که معامله شما نیاز به اضافه کردن مواد دیگری ندارد.

نمونه قولنامه دستی ماشین

نحوه نوشتن قولنامه ماشین به صورت دستی تفاوتی با نسخه چاپی آن ندارد. مهم محتوا و طریقه نوشتن قرارداد است. در این قسمت، یک نمونه عکس از قولنامه دستی پرشده برایتان آماده کرده‌ایم؛ با دقت به این عکس متوجه می‌شوید تمام نکاتی که در بالا به آنها اشاره کرده‌ایم، در این قرارداد رعایت شده است.

عکس قولنامه دستی ماشین

نمونه قولنامه خودرو

ماده اول: مشخصات طرفین قرارداد

پیش از هر چیزی، باید تعیین شود که قولنامه ماشین بین چه کسانی نوشته می‌شود. در این بخش اطلاعاتی نظیر نام، نام خانوادگی، کد ملی، نام پدر، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، محل سکونت، شماره تلفن همراه و تلفن ثابت درج می‌شود.

متن نمونه مشخصات طرفین قرارداد

در این قرارداد، آقا / خانم ………………………….. فرزند ……………..، به شماره شناسنامه ………………… و کد ملی ……………………….، متولد ……………… ساکن ………………..، به نشانی ………………………………………………………………………………………………………….. با شماره تماس ………………………….، به عنوان فروشنده شناخته می‌شود.
همچنین از آقا / خانم ………………………….. فرزند ………………، به شماره شناسنامه ………………….. و کد ملی ………………………، متولد …………….. ساکن ………………..، به نشانی …………………………………………………………………………………………………………. با شماره تماس ………………………………، در این قرارداد به عنوان خریدار یاد می‌شود.

نکته: اگر طرفین قرارداد دارای نماینده فروش قانونی هستند و قصد خرید یا فروش وکالتی خودرو را دارند، باید اطلاعات آنها به همراه اطلاعات مالک اصلی ذکر شود؛ به علاوه، ذکر مشخصات وکالت‌نامه نیز اجباری است.

معامله با اشخاص حقوقی: در صورتی که قصد فروش خودروی حقوقی را دارید یا خریدار شخص حقوقی است، باید مشخصاتی نظیر نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، کد اقتصادی، نشانی، کدپستی، نام امتیازداران امضای مجموعه و مشخصات شخصی نماینده فروش ذکر شود.

متن نمونه برای شخص حقوقی:

در این قرارداد، شرکت …………. به شماره ثبت ………، دارای کد اقتصادی ………. و شناسه ملی …………..، حاضر در نشانی …………………………………………………………………………………………………………………………….. با کدپستی …………………..، به عنوان فروشنده / خریدار شناخته می‌شود. آقایان / خانم‌ها ………………………………………………………………………………………… به کد ملی ………………………………………………………………………………………… امتیازداران امضای این مجموعه هستند؛ همچنین آقا / خانم …………………………………. فرزند …………………..، به شماره شناسنامه ………………….. و کد ملی ………………………………، به لحاظ قانونی در این معامله نماینده فروش شرکت مذکور است.

ماده دوم: موضوع معامله و مشخصات خودرو

در این بخش باید مشخص شود موضوع معامله چیست؛ در ماده دوم مشخصات کامل ماشین اعم از نوع خودرو، مدل، رنگ، شماره شاسی، شماره بدنه، شماره موتور، سیستم، شماره راهنمایی و رانندگی ذکر می‌شود. علاوه بر این موارد، باید سالم یا ناسالم بودن خودرو نیز ذکر شود. اگر خودرو سالم باشد، اضافه کردن یک خط تحت عنوان «خودرو کاملاً سالم است» کفایت می‌کند؛ اما در صورتی که خودرو مشکلات فنی یا ظاهری دارد، باید تمام مشکلات در بخش توضیحات ذکر شود. همچنین، باید به امکانات اضافه خودرو مانند سیستم صوتی، چراغ و رینگ غیر فابریک نیز اشاره شود.

متن نمونه موضوع معامله و مشخصات خودرو

………………….. دانگ از یک دستگاه خودروی ………………….. مدل ………………….. به رنگ ………………….. با شماره شاسی …………………..، شماره موتور ………………….. و شماره پلاک …………………..، موضوع این معامله است که به رؤیت خریدار رسیده و با توضیحات زیر، مورد تأیید ایشان است. توضیحات:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ماده سوم: مبلغ معامله

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های معامله، مبلغ تعیین شده برای ماشین است. در قولنامه خودرو، باید اطلاعات مربوط به این بخش با جزئیات کامل درج شوند. قیمت، میزان پیش پرداخت، میزان هزینه قابل پرداخت قبل از ثبت سند، میزان هزینه قابل پرداخت بعد از تعویض پلاک، نوع پرداخت (شامل کارت‌به‌کارت، حواله بانکی، وجه نقد، چک، شبا و…)، میزان بیعانه، تعداد مراحل پرداخت و تاریخ آنها، مواردی هستند که باید در این قسمت از برگ قولنامه ماشین ذکر شوند. توجه: در صورتی که از به جز وجه نقدی، حالت دیگری را برای پرداخت هزینه انتخاب می‌کنید. حتماً شماره حساب، تعداد چک یا اقساط و سررسید آنها را در قولنامه ذکر کنید. همچنین رسید مبالغ پرداخت شده را تا انتهای فرآیند معامله و ثبت سند، نزد خود نگه دارید.

نمونه متن مبلغ معامله

قیمت خودروی مورد معامله……………………………………… است. خریدار پس از پرداخت مبلغ ……………………………………. به عنوان پیش پرداخت، متعهد می‌گردد مبلغ ……………………………………… را پیش از ثبت سند به شکل ……………….. پرداخت کند. باقیمانده مبلغ در ………….. مرحله، در قالب ……………….. به شماره حساب ……………………………………… به نام ……………………………………… پرداخت خواهد شد. توضیحات:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ماده چهارم: شرایط معامله

این همان قسمتی است که باید شروط خود را برای انجام معامله ذکر کنید. تفاوتی ندارد خودرو سواری باشد یا ماشین سنگین، کاربری آن تاکسی باشد یا شخصی؛ هر شرطی را می‌توان در قولنامه خودرو ذکر کرد. در این بخش معمولاً به مواردی مثل تاریخ حضور در دفتر اسناد رسمی و شرایط فسخ قرارداد اشاره می‌شود.

قولنامه ماشین pdf

اگر علاقه‌مند هستید قرارداد خرید یا فروش خودرو را پرینت بگیرید و به صورت خواناتر آن را در اختیار داشته باشید، ما فایل قولنامه ماشین را به صورت پی دی اف برای شما آماده کرده‌ایم. این فرم خام، یک نمونه کامل از قولنامه خودرو است که می‌توانید برای فروش هر نوع اتومبیل از آن استفاده کنید. فقط توجه داشته باشید که اگر معامله شما شرایط خاصی خارج از موارد ذکر شده دارد، حتماً آن را لحاظ کنید.

لینک دانلود رایگان فایل pdf قولنامه ماشین

قولنامه ماشین word

در صورتی که قرارداد شما تفاوت‌های اندکی با فایل آماده شده توسط کارشناسان ما دارد، می‌توانید قولنامه خرید خودرو را به صورت فایل ورد دانلود کنید و پس از اعمال تغییرات مد‌نظر خود، آن را چاپ کنید.

لینک دانلود فایل آماده word قولنامه ماشین

نکات مهم در رابطه با قولنامه ماشین

از آنجا که قولنامه خودرو در مراجع قانونی قابل پیگیری است، باید نهایت دقت را در نگارش آن به کار برد. اگر خودروی فروشنده شرایط خاصی دارد یا نحوه پرداخت خریدار متفاوت است، حتماً باید در قولنامه ذکر شود. در این بخش به 14 نکته مهم در خصوص فرمت قولنامه و شرایط معامله اشاره می‌کنیم:

1. هزینه قولنامه خودرو با کیست؟ اگر قرارداد در بنگاه معاملات تهیه شود که اصطلاحاً با قولنامه محضری هم شناخته می‌شود، باید 1% از مبلغ کل معامله را به فرد تهیه‌کننده قولنامه پرداخت کرد. این هزینه به صورت مساوی بین خریدار و فروشنده تقسیم می‌شود؛ یعنی هر کدام 0.5% از قیمت ماشین را به بنگاه معاملاتی پرداخت می‌کنند. همچنین اگر می‌خواهید بدانید هزینه سند خودرو با کیست؟ کلیک کنید.
2. در قولنامه خرید خودرو باید ذکر شود، اگر وسیله نقلیه مورد معامله تا پیش از تاریخ انتقال سند دارای تخلفات راهنمایی و رانندگی، کیفری یا مدنی باشد، مسئولیت تمامی آنها بر عهده فروشنده است.
3. در زمان نوشتن قولنامه باید به وضعیت سلامت و امکانات اضافی ماشین اشاره شود؛ در این صورت، اگر از زمان نوشتن قولنامه تا تاریخ انتقال سند، آسیبی به خودرو وارد شود، فروشنده موظف به جبران آن است.
4. قولنامه ماشین باید در دو نسخه کاملاً مشابه نوشته شود؛ هر یک از طرفین معامله، یک نسخه را در اختیار خواهند داشت و هر دو نسخه باید توسط طرفین معامله و شاهدان امضا شود. در صورتی که قرارداد دستی نوشته شود، می‌توان از کاربن برای نوشتن نسخه دوم استفاده کرد.
5. هنگام نگارش قولنامه به صورت دست‌نویس، حتماً از خوانا بودن کلمات مطمئن شوید.
6. اگر خودرو ایرادی دارد، حتماً لیست آن‌ها را در متن قرارداد ذکر کنید؛ تا روز انتقال سند، خریدار ادعایی مبنی بر بروز ایرادات جدید بعد از عقد قرارداد قولنامه نداشته باشد. به عنوان مثال، در قولنامه ماشین تصادفی، حتماً باید با جزئیات به محل‌های آسیب دیده اشاره شود. برای دیدن آموزش نحوه استعلام سند خودرو کلیک کنید.
7. سعی کنید برای افزایش اعتبار، قولنامه ماشین را در حضور چند شاهد امضاء کنید؛ در صورتی که شهود زیر برگه قولنامه را امضاء کنند، شهادت آنها در دادگاه اعتبار زیادی خواهد داشت. البته قولنامه ماشین بدون شاهد هم معتبر است؛ اما در صورتی که مشکلی به وجود آید، اثبات اینکه حق با کدام‌یک از طرفین معامله است، کمی سخت‌تر می‌شود.
8. توجه کنید که مشخصات خودرو و اطلاعات هویتی اشخاص به طور دقیق و کاملاً صحیح در قرارداد ثبت خواهد شد. در صورت حضور نماینده فروش، باید اطلاعات این شخص نیز در قرارداد درج شود.
9. هر شرطی که مد نظر خریدار و فروشنده است، قابلیت اضافه شدن به قولنامه خودرو را دارد؛ مگر آنکه شروط ذکر شده با قوانین رسمی کشور تداخل داشته باشند.
10. در قولنامه فروش ماشین شرایطی، لیزینگی یا قسطی، باید حتماً نحوه و زمان پرداخت اقساط، همچنین شماره حساب مقصد در قرارداد ذکر شود.
11. هنگام نوشتن قولنامه خودرو، باید هر دو طرف معامله مدارکی مثل کارت ملی، کارت ماشین، سند ماشین و نتیجه کارشناسی را به همراه داشته باشند تا اشتباهی در ثبت اطلاعات قولنامه به وجود نیاید.
12. طراحی فرم قولنامه معاوضه ماشین تقریباً قوانین مشابهی با موارد ذکر شده در بخش‌های قبلی دارد؛ تفاوتی اصلی در وارد کردن اطلاعات هر دو خودرو و تعیین نحوه پرداخت هزینه‌ها است.
13. قولنامه حواله خودرو یا قولنامه فروش امتیاز خودرو، تفاوت چندانی با قولنامه خرید و فروش ندارد. فقط باید مدارک شخصی که دارای حواله است را به دقت بررسی کنید تا از صحت اطلاعات آن، مطمئن شوید.
14. قوانین و طرز نوشتن قولنامه برای ماشین کارکرده و نو یکسان است.

شاید این مقاله نیز برای شما مفید باشد: مالیات نقل و انتقال خودرو

نوشتن قولنامه ماشین در بنگاه

فرق قولنامه محضری و دستی

تفاوتی ندارد قولنامه ماشین به صورت خانگی، روی کاغذ دست‌نویس باشد یا آن را چاپ کرده باشند؛ تک برگی باشد یا در چند صفحه تنظیم شود. در هر صورت، این قرارداد معتبر است. خریدار و فروشنده باید پایبند به تعهداتی باشند که در این مبایعه‌نامه می‌نویسند. برای مطالعه در رابطه با تفاوت سند ماشین تک برگ با چند برگ کلیک کنید. در خصوص قولنامه محضری که در بنگاه یا نمایشگاه ماشین منعقد می‌شود، خریدار و فروشنده باید مبلغی را تحت عنوان «حق قولنامه خودرو» یا «کمیسیون قولنامه خودرو»، جهت تنظیم قرارداد پرداخت کنند؛ سهم هر یک از طرفین معامله، نیم درصد از کل قیمت خودرو خواهد بود. این موضوع در صورت نگارش دستی قولنامه وجود ندارد. برای اطلاع از قوانین وکالت خرید و فروش خودرو، کلیک کنید.

اعتبار قولنامه ماشین

قولنامه به هر شکلی که نوشته شود، از نظر قانونی معتبر خواهد بود؛ اما با اینکه قولنامه از نظر حقوقی قابل استناد است، اما تا زمانی که سند انتقال مالکیت خودرو در دفاتر اسناد رسمی تنظیم نشود، ماشین به نام فروشنده است. در واقع خرید قولنامه‌ای ماشین بدون سند، اعتبار قانونی ندارد اما در خصوص ادعای خرید وسیله نقلیه و پرداخت هزینه آن، صحت ادعای خریدار را تأیید می‌کند.

نکات مربوط به بیمه نامه در خرید و فروش خودرو

یکی از نکات قابل توجه هنگام خرید خودرو، وضعیت بیمه مورد معامله است. شما می‌توانید علاوه بر بررسی فنی خودرو و دریافت گزارش کارشناسی، از فروشنده بخواهید تا استعلام سوابق خسارت خود را از سامانه سنهاب بیمه مرکزی گرفته و به شما ارائه دهد. با این کار شما می‌توانید از سابقه آسیب‌دیدگی خودرو تا حدودی مطلع شوید. به علاوه، در صورتی که ماشین بیمه شخص ثالث نداشته باشد، شامل جریمه دیرکرد خواهد بود و این هزینه باید از مبلغ قرارداد کسر شود. اگر خودرویی که قصد خرید آن را دارید، فاقد بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه است، می‌توانید هر دو بیمه‌نامه را در سریع‌ترین زمان و با مناسب‌ترین قیمت از بیمه دات کام خریداری کنید.  

همچنین با توجه به اینکه در بحث خرید و فروش خودرو مدت زمان باقی مانده از اعتبار بیمه شخص ثالث و بدنه، دو موضوع قابل توجه هستند، توصیه می‌کنیم به مقاله راهنمای بیمه شخص ثالث و راهنمای بیمه بدنه، نیز مراجعه کنید.

قوانین فسخ قولنامه ماشین

در ادبیات حقوقی، به جای بهم زدن معامله، از واژه «خیار» استفاده می‌کنند. این کلمه از اختیار می‌آید و نشان می‌دهد که طرفین معامله چه اختیاراتی در خصوص معامله دارند. پس اگر هنگام امضای قولنامه ماشین با واژه خیار مواجه شدید، حتماً به کلمات بعد از آن مثل مجلس، غبن، تدلیس، شرط، تخلف شرط، تأخیر، تعذر تسلیم، شرکت یا تبعض صفقه و… توجه کنید. اگر معنی کلمه‌ای را نمی‌دانید، حتماً در مورد آن تحقیق کنید یا از یک فرد متخصص در حوزه حقوقی مشورت بگیرید.

هنگامی که می‌خواهید قولنامه خودرو را بنویسید، حتماً برای آن شرایط فسخ قرار دهید. قانون حق فسخ باید در قولنامه ماشین مشخص شود تا در صورت رعایت نکردن مفاد قرارداد از سوی یکی از طرفین قرارداد، امکان فسخ آن وجود داشته باشد. البته با توجه به شرایط، می‌توان حق فسخ را از هر دو طرف معامله یا فقط به یکی از آنها گرفت. شروط فسخ می‌تواند مربوط به زمان تحویل، زمان پرداخت، تغییر شرایط خودرو و… باشد. به علاوه، شما می‌توانید برای فسخ قرارداد و عدم اجرای تعهدات، مبلغی را به عنوان خسارت در نظر بگیرد. شاید یکی از چالش هایی که در هنگام خرید و فروش ماشین با آن مواجه می‌شوید، بحث پیگیری برگ سبز خودرو باشد، به همین منظور توصیه می‌کنیم مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

• + آیا قولنامه دستی ارزش قانونی دارد؟
  • بله؛ تفاوتی بین قولنامه دستی و چاپی وجود ندارد. زمانی که امضای طرفین معامله بر روی برگه قرارداد ثبت شود، از نظر حقوقی قابل استناد است.
• + هزینه قولنامه بر عهده چه کسی است؟
  • پرداخت هزینه قولنامه‌ای که توسط بنگاه تنظیم می‌شود، به صورت مساوی بر عهده طرفین معامله است. این هزینه معادل 1% از کل مبلغ قرارداد خواهد بود.
• + آیا قولنامه بدون شاهد معتبر است؟
  • بله؛ امضای خریدار و فروشنده روی نسخه‌های قولنامه، برای معتبر بودن آن کافی است. اما اگر در چنین شرایطی مشکلی در انجام تعهدات توسط طرفین معامله به وجود آید، امکان اثبات آن به نسبت زمانی که شهود در زمان معامله حضور دارند، کمی سخت‌تر است.