انواع و رنگ های پلاک خودرو ایرانی از سال 1382 تا 1402

• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

پلاک فلزی که برای شناسایی رسمی به وسیله نقلیه متصل می‌شود، پلاک خودرو نام دارد. همه کشورها برای وسایل نقلیه جاده‌ای مانند: اتومبیل، کامیون و موتورسیکلت نیاز به ثبت پلاک دارند. پلاک خودرو ایرانی، یک شناسه عددی است که به طور منحصر به فرد برای هر اتومبیل در نظر گرفته شده است. این پلاک‌ها در کشورهای مختلف، اعداد و حروف متفاوتی دارند، که نشان‌دهنده‌ی کشور یا شهری است که خودرو در آن خریداری شده است. اگر شما در هر شهری، ماشینی را خریداری کرده باشید، حتما برای گرفتن پلاک خودرو ایرانی اقدام کرده‌اید.

این مقاله راهنمای کامل پلاک خودرو ایرانی ‌است که در آن به موارد زیر اشاره می‌شود:

1.  پلاک ایرانی
2.  پلاک‌های شهرهای مختلف ایران
3.  انواع پلاک‌ها و…

برای اطلاعات بیشتر در ادامه با ما همراه باشید.

پلاک وسایل نقلیه در ایران

تاریخچه‌ی اولین پلاک‌ خودرو ایرانی به دوره‌ی وثوق‌الدوله بازمی‌گردد. در آن زمان درشکه‌ها و گاری‌ها  پلاک‌هایی داشتند، که روی آن‌ها شماره‌ای منحصر به فرد چسبانده می‌شد. در واقع، اداره بلدیه یا همان شهرداری پلاک خودرو را اختراع کرد. می‌توان گفت تاریخچه پلاک‌ خودرو ایرانی بسیار طولانی است و قدمتی 1000 ساله دارد.
سال ۱۳۰۵ نخستین خودروی ایرانی صاحب پلاک شد. در آن سال شهرداری، قوانین 32 بندی برای خودروها نوشت و سه سال بعد تنظیم گردید.
در همان سال، تمامی خودروها داری 5 پلاک شدند که به هر پلاک موارد زیر اضافه شد:

• نام کارخانه
• نمره‌ی عقب و جلو
• پلاک مالیاتت
• آدرس مالک

اما این پایان کار نبود. با افزایش تعداد اتومبیل و رانندگان، قوانین دچار تغییراتی شد و بر اساس همین تغییرات پلاک‌ها نیز تغییر کردند و دو مورد به هر پلاک اضافه شد:

1. نام شهر
2. چهار عدد که بالای نام شهر قرار داشت

آن زمان پلاک‌های خوردو، شامل 5 رقم و نام استانی بود که در آن‌جا پلاک نصب شده بود. با گذشت زمان و بالا رفتن تعداد خودروها، تصمیمات جدیدی گرفته شد. تصمیم بر این شد که یکی از حروف الفبای فارسی نیز به اسم شهرها اضافه گردد. پس از آن خودروها با نام شهر و عددی دو رقمی شناخته می‌شدند.
در دهه هفتاد، خودروها دچار تحولات عظیم شدند و پلاک‌های لیزری روی کار آمدند. پس از این تغییرات، بر روی تمامی خودروها، پلاک‌های لیزری نصب شد و طرح تعویض پلاک خودرو در سطح کشور آغاز شد.
در دهه هشتاد، از پلاک‌های ملی رونمایی شد. این پلاک‌ها ابعاد و طرح جدیدی داشتند همچنین نوع چیدمان آن‌ها تغییر کرد و متشکل از اعداد و حروف شدند.

انواع پلاک‌ها (از سال ۱۳۸۲ به بعد)

هر خودرو و موتور سیکلت ایرانی دارای پلاک است. این پلاک‌ها 11 نوع مختلف دارند. همچنین شامل ۴ رنگ هستند. برای شماره‌گذاری خودروها، از استان صادر کننده پلاک، تاریخ صدور پلاک و… استفاده می‌شود. می‌توان با داشتن این اطلاعات به هویت پلاک خودروی ایرانی پی‌برد.

اعداد و حروف هر پلاک نشان‌دهنده هویت آن خودرو است.

انواع پلاک‌ خودرو ایرانی شامل موارد زیر است که به شرح هر کدام از آنها با توضیحات و عکس می‌پردازیم :

•  پلاک خودرو شخصی در تهران
•  پلاک خودرو شخصی در شیراز
• شخصی
• تاکسی
•  عمومی
•  دولتی
• جانبازان و معلولین
• ترانزیت
• کشاورزی
• تشریفات
• نظامی
• تاریخی
• موتور سیکلت
• مناطق آزاد تجاری صنعتی

شماره پلاک ماشین بر چه اساسی است؟

اگر بخواهیم که خیلی خلاصه مطرح کنیم، مبنای شماره گذاری پلاک ماشین بر اساس عوامل زیر است:

• نوع خودرو (عمومی، دولتی و شخصی)
• محل سکونت مالک (بر اساس شهر و موقعیت قرار گرفته در استان)

اگر دقت کرده باشید، دو پلاک برای دو مالک که یک نفر در جنوب شرق استان تهران و دیگری در شمال غرب استان تهران زندگی می کند، متفاوت است. در خصوص حروف پلاک خودرو مناطق تهران و تقسیم بندی آن بر اساس شرایط خاصی انجام می شود. اطلاعات دقیقی در این خصوص در دسترس نیست.

خودروهای شخصی

امروزه در سطح شهر، شاهد خودروهایی هستیم که پلاک‌های ملی دارند. در واقع این پلاک‌ها، برای خودروهای شخصی عادی که در سطح شهر تردد دارند تعبیه شده است. ظاهر این پلاک‌ها مستطیل شکل است و از لحاظ خوانایی باید از چپ به راست خوانده شوند. خوانش این پلاک‌ها به ترتیب شامل:

1.  یک عدد دو رقمی
2. یک حروف الفبا
3. یک عدد سه رقمی
4. یک عدد دو رقمی در کادر مربع (این عدد نشان دهنده‌ی محل صدور پلاک است)

برای مثال، درصورتی‌که عدد 98 در این کادر مربع نشان دهنده شهر ایلام است. زمانی که حرف ل در پلاک نوشته شده باشد نشان‌دهنده این است که شهرستان سیروان صادرکننده این پلاک بوده‌است. همچنین پلاکی که حرف ط دارد، از شهرستان بدره صادر شده است. تفاوت این حرف با عدد آخر پلاک، در این است که عدد داخل کادر مربع منطقه‌ی بزرگتری را نشان می‌دهد و حروف مناطق را به صورت دقیق‌تری مشخص می‌کنند.

پلاک شخصی

پلاک خودرو ایرانی دارای اعداد و حروف مشکی‌ است که پس زمینه آن سفید رنگ است. در قسمت آبی رنگ پلاک که پرچم ایران در بالای آن نمایان است، عبارت I.R.IRAN دیده می‌شود. این عبارت نشان می‌دهد که خودرو متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. در زیر اعداد کوچک‌تری نوشته شده‌اند که در سمت چپ: شماره پلاک به لاتین و در سمت راست تاریخ تولید پلاک درج شده است:

اعداد و حروف، نشان دهنده شهر و منطقه صدور پلاک است

حروفی که در پلاک‌های شخصی مورداستفاده قرار می‌گیرند

ب، ج، د، ژ (معلولین)، س، ص، ط، ق، ل، م، ن، و، هـ، ی

پلاک ویژه معلولین و جانبازان

برخی از افراد خاص، مثل معلولین و جانبازین دارای پلاک‌ خودروی ویژه‌ای هستند. دلیل تفاوت قائل شدن در مورد پلاک این افراد عزیز جامعه شامل موارد زیر است:

• اگر در محل پارک ویژه توقف کنند قابل تشخیص باشند.
• برای سهمیه بنزین و درمان مورد توجه قرار گیرند.

تنها تفاوتی که این پلاک با پلاک ملی دارد، استفاده از نماد ویژه‌ی معلولان و جانبازان به جای حروف است.

پلاک خودرو ویژه معلولین

 پلاک‌ با حرف ژ

پلاک‌های ویژه معلولین و جانبازان در سامانه‌ها مثل تاکسی‌های اینترنتی (اسنپ، تپسی، ماکسیم…) به صورت نماد درج نشده و با حرف <<ژ>> نمایش داده می‌شوند که دارای دو نوع هستند:

• سرشماره ۱۱ تا ۴۹ برای افراد جانباز
• سرشماره ۵۱ تا ۹۹ برای افراد معلول

پلاک‌های گذر موقت

برای افرادی که خارج از کشور خودرو خریداری می‌کنند، پلاک گذر موقت صادر می‌شود، تا بتوانند از کشورهای خارجی وارد شهرها شوند. (البته به مدت محدود)

حرف <<گ >> در این پلاک، نشان دهنده‌ی گذرموقت است. تاریخ استفاده از این پلاک نیز در قسمت پایین کادر مربع شکل مشخص است.

نمونه‌ای از پلاک خودروی گذر موقت

پلاک تاکسی

خودروهایی که داری پلاک زرد رنگ هستند، یعنی کاربری تاکسی دارند. همچنین وجود حرف الفبای ت و کلمه‌ی taxi در بالای پلاک از دیگر مشخصات تاکسی است. کادر مربع نیز کد منطقه‌ای که پلاک در آن صادر شده است را مشخص می‌کند. این نوع پلاک به صورت کد منطقه‌ایِ مرکز استان‌ها (غیر از استان تهران) صادر می‌شود.

نمونه‌ای از پلاک تاکسی

پلاک عمومی

پلاک خودرو ایرانی فقط شامل خودروهای عادی و معمولی نیست بلکه شامل پلاک‌های نظامی ارتشی و نیروهای مسلح هم می‌شود. در ادامه به معرفی و نمایش برخی از این پلاک‌ها می‌پردازیم.

پلاک عمومی، به آن دسته از پلاک‌هایی که برای خودروهای حمل‌ونقل عمومی مثل تریلی‌، اتوبوس، مینی‌بوس‌ها و… درنظر گرفته می‌شود، می‌گویند. ویژگی‌های این پلاک به شرح زیر است:

1. رنگ اعداد و حروف روی پلاک مشکی است.
2. پس زمینه آن‌ها زرد رنگ است.
3. حرف ع به معنای <<عمومی>> در پلاک این خودروها درج می‌شود.
4. به صورت کدمنطقه‌ای به غیر از تهران صادر می‌شوند.

پلاک نظامی

خودرو افراد نظامی نیز به علت حساسیت کاری، دارای پلاک‌های متفاوتی هستند. ویژگی پلاک‌های نظامی به شرح زیر است:

۱. پلاک ویژه‌ی خودروی نظامی با حرف <<پ>> نمایش داده می‌شود، اعداد سفید رنگ و زمینه‌ای سبز رنگ دارد.

۲. پلاک ویژه‌ی خودروی سپاه که رنگی سبز دارد با حرف <<ث>> نمایش داده می‌شود.

۳.پلاک ویژه‌ی خودروی وزارت دفاع با <<ز>> نمایش داده می‌شود و دارای رنگ زمینه آبی است.

پلاک ویژه‌ی خودروی ستاد کل فرماندهی نیروهای مسلح رنگ زمینه آبی دارد و با حرف <<ف>> نمایش داده می‌شود.

یکی دیگر از پلاک خودرو ‌های ایرانی، پلاک ویژه‌ی خودروی ارتش است که با نماد <<ش>> نمایش داده می‌شوند. رنگ زمینه آن را در عکس زیر مشاهده می‌کنید.

پلاک خودرو ارتش

پلاک سیاسی

یکی دیگر از پلاک‌های خاص که برای سفارت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، پلاک سیاسی‌ است که ویژگی‌های  آن را برای شما شرح می‌دهیم:

1. فقط کارکنانی که در سفارت شاغل هستند حق استفاده از این خودروها را دارند.
2. کسانی که صاحب این خوردو هستند، می‌توانند خودرو را بدون عوارض وارد کنند.
3. حرف میانی این پلاک‌ها به دوصورت D و S است (حرف D برای دیپلمات‌ها و حرف S برای خدمات سفارت خانه‌ها) به کار می‌رود.

از آنجایی که این خودروها حفاظت خاصی دارند، اگر با آنها تصادف کنید، برای اثبات عمدی نبودن تصادف باید راه دشواری را بگذرانید! پس زمان نزدیک شدن به این خودروها به شدت مراقب باشید.

در حالت کلی حروفی که برای پلاک خودرو ایرانی درنظر گرفته شده است. جدول پلاک ماشین را در زیر مشاهده می‌کنید:

شهرستان‌ها و کد پلاک

کد پلاک شهرستان‌ها به دلیل محدودیت در واگذاری کدهای جدید، ممکن است در آینده شاهد تفکیک پلاک شهرستان‌ها باشیم به صورتی که پلاک‌ها به استان‌ها واگذار شود. در زیر کد پلاک هر شهرستان را مشاهده می‌کنید:

پلاک‌های تهران و شهرستان‌های تهران

در جدول زیر پلا‌ک‌ خودروهای استان‌ تهران و شهرستان‌های آن را مشاهده می‌کنید:

پلاک‌های استان البرز

استان البرز هم داری پلاک مشخص و منحصر به فرد خود است که در جدول زیر لیستی از آن‌ها را مشاهده می‌کنید:

در مورد استان البرز به این نکته توجه کنید که کد پلاک شهرستان ساوجبلاغ، طالقان و نظرآباد، با کد پلاک کل استان البرز هم واگذار می‌شود.

پلاک‌های استان خراسان رضوی

پلاک‌ خودروهای استان خراسان رضوی و شهرستان‌های آن در زیر قابل مشاهده است:

پلاک استان اصفهان

در زیر پلاک خودروهای استان اصفهان و شهرستان‌های آن را مشاهده می‌کنید:

پلاک استان فارس

در جدولی که در پایین مشاهده می‌کنید، پلاک خودرو ایرانی در  استان فارس و شهرستان‌های آن آورده شده است:

پلاک استان مازندران

پلاک خودروهای استان مازندران و شهرستان‌های آن به شرح زیر است:

پلاک استان خوزستان

پلاک خودروهای استان خوزستان و شهرستان‌های اطراف آن را می‌توانید در جدل پایین مشاهده کنید:

پلاک استان آذربایجان شرقی

پلاک خودروهای استان آذربایجان شرقی و شهرستان‌های آن:

پلاک استان آذربایجان غربی

پلاک خودروهای استان آذربایجان غربی و شهرستان‌های آن در جدول زیر مشخص است:

پلاک استان کرمان

در زیر پلاک خودروهای استان کرمان و شهرستان‌های آن نمایش داده شده‌است:

پلاک استان گلستان و شهرستان‌های آن

در زیر به پلاک خودروهای استان گلستان شهرستان‎های آن اشاره می‌کنیم:

پلاک استان سیستان و بلوچستان

پلاک خودروهای استان سیستان بلوچستان و شهرستان‌های را در جدول می‌توانید مشاهده کنید:

پلاک استان کرمانشاه

در زیر به پلاک خودروهای استان کرمانشاه و شهرستان‌های آن اشاره خواهیم کرد:

پلاک استان هرمزگان

در زیر به بررسی پلاک خودرو ایرانی در استان هرمزگان و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

پلاک استان بوشهر

پلاک خودروهای استان بوشهر و شهرستان‌های آن در جدول زیر قابل مشاهده است:

پلاک استان لرستان

در ادامه جداول پلاک خودرو ایرانی به پلاک ماشین‌های استان لرستان اشاره می‌کنیم که در جدول زیر قابل مشاهده است:

پلاک استان همدان

در زیر به پلاک خودروهای استان همدان‌ شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

پلاک استان زنجان

در زیر به پلاک خودروهای استان زنجان و شهرستان‌های آن اشاره می‌کنیم:

پلاک استان مرکزی

در زیر به پلاک خودروهای استان مرکزی و شهرستان‌های آن اشاره می‌کنیم:

پلاک استان اردبیل

اردبیل هم مانند سایر شهر‌ها داری شماره‌های منحصر به فرد است که در جدول زیر قابل مشاهده است:

پلاک استان قم

در زیر به پلاک خوردوهای استان قم و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

پلاک استان قزوین

برای اطلاع از پلاک استان قزوین و شهرستان‌های آن جدول زیر را مشاهده کنید:

پلاک استان سمنان

پلاک خودرو ایرانی در شهر سمنان و شهرستان‌های در جدول زیر مشخص است که برای اطلاع می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید:

پلاک استان یزد

در زیر به پلاک خودروهای استان یزد و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

در ادامه بحث پلاک خودرو ایرانی به معرفی دیگر پلاک‌ها می‌پردازیم.

پلاک شهرستان ایلام

در زیر به پلاک خودروهای استان ایلام و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

پلاک استان چهار محال و بختیاری

در جدول زیر پلاک خودروهای استان چهار محال و بختیاری و شهرستان‌های آن را ملاحظه می‌کنید:

پلاک استان کهگیلویه و بویر احمد

در زیر به پلاک خودرو ایرانی در استان کهگیلویه و بویر احمد و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

پلاک استان خراسان شمالی

پلاک خودروهای استان خراسان شمالی و شهرستان‌های به شرح زیر است که ملاحظه می‌کنید:

پلاک استان خراسان جنوبی

در زیر به پلاک خودروهای استان خراسان جنوبی و شهرستان‌های آن می‌پردازیم:

در همه دنیا شماره پلاک هر خودرو مانند اثر انگشت هر فرد منحصربه‌فرد است. یعنی هرگز دو خودرو با یک پلاک یکسان ثبت نمی‌شود. پلاک خودرو ایرانی ، نیز از این امر مستثنی نیست و دارای یک شماره منحصر به فرد است. همچنین هر شهر یک نماد مشخصی در پلاک دارد، که اگر اطلاعات بالا را مطالعه کرده باشید از این پس با دیدن هر پلاک متوجه شهر آن هم می‌شوید.

• + حروف پلاک خودرو به چه معناست؟
  • این حروف معنای مختلفی دارند؛ برخی مشخص کننده پلاک معلولین، پلاک نظامی، سیاسی و غیره است.
• + پلاک ایران 30 برای کجاست؟
  • این پلاک متعلق به تهران است.
• + پلاک 98 برای کجاست؟
  • این پلاک متعلق به ایلام است.