صفر تا صد تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی؛ از هزینه تا مجوز 1402

• نویسنده مطلب کارشناس بیمه

بدون شک هر دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی پس از پشت سر گذاشتن دوران تحصیل خود، به فکر تاسیس مطب پزشکی یا دندان پزشکی می‌افتد تا در ادامه مسیر زندگی خود، حاشیه‌ی امنی برای درآمد یا حتی کارآفرینی داشته باشد. در ابتدای مسیر نیاز است تا سرمایه اولیه برای راه‌اندازی مطب پزشکی تامین شود، سپس باقی مسیر گام به گام طی شود تا نتیجه مطلوب حاصل گردد. در این راهنما از مجله بیمه همراه ما باشید تا با صفر تا صد تاسیس مطب دندان پزشکی و پزشکی آشنا شوید.

مراحل تاسیس مطب، درمانگاه و کلینیک پزشکی، دندانپزشکی و…

مراحل تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی

برای تاسیس هر کدام از مراکز خدمات درمانی نیاز است یک نقشه‌ی راه داشته باشید تا بتوانید در مسیر درست گام بردارید. ما این مسیر را به یازده بخش تقسیم نمودیم و برای هر کدام توضیحات کاملی ارائه دادیم تا کمکی هر چند کوچک، در مسیر موفقیت شما و ارائه خدمات به مردم داشته باشیم.

1- ایجاد طرح کسب و کار (طرح تجاری)

طرح کسب و کار یا «Business Plan»، تنها برنامه‌ی حرکت شماست و قرار است نقشه راه شما باشد. این نکته را فراموش نکنید که مخاطب اصلی این طرح فقط خود شما هستید پس از عنوان جزئیات بپرهیزید و نکات مهم و اصلی را مطرح کنید. ایجاد یک طرح کسب و کار باعث می‌شود زاویه دیدی گسترده به مسیر و کار خود داشته باشید.

2- امکان‌سنجی

به طور کلی در مطالعه امکان‌سنجی، مطلوب است تا اجزای اصلی و پیامدهای تاسیس مطب پزشکی مورد تحلیل قرار گیرد. برای شروع هر کسب و کاری نیاز است تا تمامی ابعاد را بسنجید و از موفقیت آن اطمینان حاصل نمایید تا با ذهنی آسوده کار خود را شروع کنید. برای این کار بهتر است با اساتید و متخصصین رشته خود مشورت نمایید تا با فراز و نشیب‌های مسیرتان آشنا شوید. در مطالعه و بررسی امکان سنجی نیاز است تا با محیط کسب و کار خود آشنا شوید و یا حتی به روش‌های بازاریابی خود بی‌اندیشید و آن‌ها را تعیین کنید.

3- برنامه‌ریزی

برنامه‎‌ریزی رکن اصلی رسیدن به هدف شما است. بدون داشتن یک برنامه منظم تاسیس مطب و یا کلینیک پزشکی شما محقق نخواهد شد. در زمان برنامه ریزی نیاز است به جزئیات مالی کسب و کار خود توجه زیادی نمایید تا در طول مسیر با مشکلی مواجه نشوید.

4- برآورد هزینه‌ها

هزینه‌های شما بنابر انتخابتان برای راه‌اندازی مطب پزشکی‌، دندانپزشکی و یا درمانگاه متفاوت است. البته شهری که در آن اقدام به راه‌اندازی کسب و کار خود می‌نمایید نیز تاثیر مستقیمی بر میزان هزینه‌های شما دارد.

هزینه راه اندازی مطب دندانپزشکی و پزشکی چقدر است؟

میزان هزینه عنوان شده با توجه به نوع کلینیک شما، شهر و منطقه‌ای که در آن قرار دارید متغیر است.

• 500 میلیون الی 2 میلیارد تومان جهت رهن ملک و یا در صورت نیاز 5 الی 30 میلیارد تومان جهت خرید آن.
• با توجه به نوع کار و تخصصتان به 500 میلیون الی 3 میلیارد تومان تجهیزات نیاز دارید.
• برای خرید وسایل مورد نیاز مطب و سالن بیماران به 200 الی 500 میلیون تومان نیاز دارید.
• با توجه به نیاز و تخصصتان به 50 الی 200 میلیون تومان برای خرید دارو و مواد اولیه پزشکی نیاز دارید.
• در صورت نیاز برای خرید آمبولانس نیز به 1 الی 2 میلیارد تومان سرمایه احتیاج دارید.

روش های تامین سرمایه لازم جهت راه اندازی مطب
با توجه به هزینه‌های بالای تاسیس مطب پزشکی، بزرگترین چالش پزشکان تامین سرمایه لازم است. برای صرفه‌جویی در زمان شما، بهترین روش‌های تامین سرمایه جهت این اقدام گردآوری و شرح داده شده است.

روش های تامین سرمایه لازم جهت راه اندازی مطب

روش های تامین سرمایه برای تأسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی

با توجه به هزینه‌های بالای تاسیس مطب پزشکی، بزرگترین چالش پزشکان تامین سرمایه لازم است. برای صرفه‌جویی در زمان شما، بهترین روش‌های تامین سرمایه جهت این اقدام گردآوری و شرح داده شده است.

1- دریافت وام

هزینه‌های بالای خرید تجهیزات، موجب شده تا بیشتر بانک‌ها تسهیلاتی را برای استفاده پزشکان در نظر بگیرند. البته صندوق تعاون و رفاه سازمان نظام پزشکی نیز طرح‌های متنوعی پیشنهاد داده که هر یک دارای شرایط خاص خود هستند. این صندوق امکان دریافت 5 فقره وام 100 میلیون تومانی را فراهم نموده است.
طرح‌های تسهیلاتی بانک‌ها برای پزشکان نیز به شرح زیر هستند:
بانک دی، امکان دریافت وام 2 میلیارد و 500 میلیون تومانی با نرخ سود 18 درصد را فراهم نموده است؛ البته مبلغ این وام برای پزشکان عمومی 2 میلیارد تومان است.
بانک توسعه تعاون، وام 1 میلیارد و 700 میلیون تومانی با نرخ سود 18 درصد ارائه می‌دهد.
بانک سینا، وام 500 میلیون تومانی با نرخ سود 18 درصد جهت خرید تجهیزات برای پزشکان در نظر گرفته است.
بانک شهر، وام 200 میلیون تومانی با نرخ سود 18 درصد ارائه می‌دهد.

2- جذب سرمایه‌‌گزار

اگر مایل به دریافت وام نیستید و یا زمان لازم برای انجام کارهای اداری آن را ندارید، می‌توانید به جذب سرمایه‌گذار فکر کنید. چنانچه روابط گسترده‌ای در حوزه تخصص خود داشته باشید این امر بسیار ساده خواهد بود.

3- شراکت

یکی دیگر از روش‌های رایج جذب سرمایه، شراکت است. شما می‌توانید با دوستان خود توافق کرده و یک کلینیک تاسیس کنید؛ به این ترتیب هر کس بنا بر مبلغی که آورده از سود حاصل شده سهم خواهد داشت.

5- انتخاب نام تجاری برای کلینیک پزشکی

پس از انتخاب مکان مناسب برای تاسیس مطب پزشکی‌، انتخاب نام از سخت‌ترین مسائل است. داشتن نامی مناسب و کوتاه با آوای زیبا، به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر در ذهن‌ها بمانید. در انتخاب نام تجاری به این مسئله توجه کنید که تکراری نباشد تا بتوانید آن را ثبت کنید.

شاید این مقاله نیز برای شما مفید باشد: همه چیز در رابطه با قصور پزشکی

6- دریافت مجوزهای لازم برای تاسیس مطب پزشکی

تمام پزشکان و دندانپزشکانی که قصد تاسیس مطب را دارند باید عضو سازمان نظام پزشکی باشند. در حال حاضر شهرهای کشور برای اخذ مجوز تاسیس مطب پزشکی به دو دسته شهرهای مجاز و غیرمجاز تقسیم شده‌اند که هر کدام شرایط متفاوتی دارند.

شرایط تاسیس مطب در شهر های مجاز

شهرهای مجاز کشور، جهت دریافت امتیاز برای تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی به هفت درجه تقسیم می‌شوند، که هر درجه دارای امتیاز متفاوت است.

• درجه 1: مناطقی که پس از سه سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 2: مناطقی که پس از سه سال و نیم خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 3 : مناطقی که پس از چهار سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 4 : مناطقی که پس از پنج سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 5 : مناطقی که پس از شش سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 6 : مناطقی که پس از هفت سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.
• درجه 7 : مناطقی که پس از چهارده سال خدمت در آنجا، می‌توانید در شهر دلخواه خود پروانه مطب دریافت کنید.

هر کدام از این مناطق امتیاز مختص به خود را به ازای هر سال خدمت دارد و در زمان کسب مجوز مطب پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شرایط تاسیس مطب در شهرهای غیرمجاز

پنج کلانشهر که شامل شهرهای تهران، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد می‌شوند؛ شهر غیرمجاز هستند که از قوانین متفاوتی جهت راه‌اندازی مطب پزشکی پیروی می‌کنند و کسب مجوز تاسیس مطب در آن‌‌ها نیاز به جمع‌آوری امتیاز مورد نظر دارد.

• دارا بودن 360 امتیاز که برای ایثارگران با ارائه مدارک معتبر به 250 امتیاز می رسد.
• بانوان متاهل پزشک و دندانپزشک عمومی با دارا بودن 2 سال سابقه کار در محل اقامت دائمی همسر، پروانه تاسیس مطب را دریافت می‌کنند.
• کارکنان رسمی دولت با ارائه برگه اعلام عدم نیاز در غیر اوقات اداری از عالی‌ترین مقام واحد اشتغال، پروانه تاسیس مطب دریافت می نمایند.
• افرادی که سن آن‌ها بالای 45 سال است از ارائه امتیاز معاف هستند.

مدارک مورد نیاز برای تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی

چنانچه تمام شرایط لازم جهت راه‌اندازی مطب را دارید، به سایت رسمی نظام پزشکی مراجعه کرده و مدارکی که از شما خواسته شده را بارگذاری کنید.
این مدارک به شرح زیرهستند:

• فتوکپی پروانه دائم برای متقاضیان دارای پروانه دائم و ارائه فتوکپی پروانه موقت پزشکی برای متقاضیانی که در حال گذراندن خدمت خارج از مرکز و یا خدمت سربازی هستند
• گواهی‌های دریافت امتیازات بازآموزی و نوآوری
• ابلاغیه طرح نیروی انسانی برای متقاضیان در حال گذراندن طرح
• ارائه اصل پروانه مطب شهر قبلی (در صورتی که قبلا دریافت کرده باشد.)
• فتوکپی تمام صفحات شناسامه
• سه قطعه عکس ۳*۴

شرایط دریافت مجوز برای تاسیس مطب

شرایط راه‌اندازی کلینیک پزشکی موارد بسیاری را شامل می‌شود و نهادهای مربوطه بسیار سخت‌گیر عمل می‌کنند که در این رابطه شرایط شهرهای مجاز و غیرمجاز به طور کامل شرح داده شد.
البته برخی پزشکان بدون دریافت امتیاز نیز اجازه تاسیس مطب را دارند:

• پزشکان کادر ثابت نیروهای مسلح و پزشکانی که در استخدام رسمی وزارت بهداشت بوده‌اند.
• پزشکان عضو هیئت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی که فاقد پروانه دائم پزشکی بوده و در دانشگاه شهرهای غیرمجاز استخدام هستند، به شرط گذشت 5 سال از تاریخ استخدام شرایط دریافت پروانه مطب بدون امتیاز را دارند.
• پزشکان و دندانپزشکانی که دارای پروانه دائم پزشکی بوده و به بازنشستگی برسند، برای هر شهر که مایل باشند پروانه تاسیس مطب صادر خواهد شد.
• پزشکان و دندانپزشکانی که حق طبابت آزاد را داشته ولی به علت اشتغال در خدمت تمام وقت دولتی از این حق استفاده نکرده اند امکان اخذ پروانه تاسیس مطب را دارند.

البته طبق مصوبه جدید وزارت بهداشت، امتیازهای کسب پروانه مطب در شهرهای غیرمجاز از 360 به 250 و در شهرهای مجاز نیز از 250 به 170 کاهش یافته است.
امتیاز بازآموزی مورد نیاز جهت تمدید پروانه مطب برای پزشکان بالای 75 سال نیز، پنجاه درصد کاهش یافته است.

آموزش نحوه دریافت پروانه مطب (پروانه سازمان نظام پزشکی)

صدور و دریافت پروانه مطب برای پزشکان، به صورت الکترونیکی است. ابتدا نیاز است به سامانه parvaneh.irimc.org وارد شده و بر روی گزینه «درخواست پروانه» کلیک نمایید.

مراحل دریافت پروانه سازمان نظام پزشکی

سپس، با نام کاربری شماره نظام پزشکی وارد سامانه شوید.

مراحل دریافت پروانه از سازمان نظام پزشکی

در گام بعد و پس از ورود به سامانه، بر روی گزینه «درخواست پروانه اشتغال» کلیک کنید و متن تعهدنامه را پذیرفته و بر روی مرحله بعد کلیک نمایید. پس از پرداخت حق عضویت سازمان نظام پزشکی و تکمیل تمام مدارک خواسته شده، درخواست شما بررسی شده و پروانه مطب صادر می‌شود.

مدارک لازم جهت صدور پروانه موقت

مدارک لازم جهت صدور پروانه موقت به شرح زیر است:

• گواهی‌های دریافت امتیازات بازآموزی و نوآوری
• ابلاغیه طرح نیروی انسانی برای متقاضیانی که در حال گذراندن طرح هستند.
• ارائه اصل پروانه مطب شهر قبلی در صورتی که قبلا دریافت کرده باشند.
• فتوکپی تمام صفحات شناسنامه
• سه قطعه عکس ۳*۴
• اصل و تصویر کارت نظام پزشکی
• اصل و تصویر گواهی مقدماتی/نهایی آموزش مداوم
• اصل فیش بانکی به مبلغ 10 هزار تومان (ابطال تمبر)
• گواهی پرداخت حق عضویت نظام پزشکی محل خدمت
• گواهی تسویه حساب صندوق رفاه دانشجویان عمومی/تخصصی

نحوه اقدام صدور پروانه دائم پزشکى

برای شروع فرآیند صدور پروانه دائم پزشکی، باید مراحل زیر را سپری کرد:

• اخذ مدارک متقاضی توسط کارشناسان معاونت درمان و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان
• ارسال مدارک به اداره کل صدور پروانه‌های وزارتخانه
• ثبت مدارک در دبیرخانه مرکزی وزارتخانه
• ثبت در دبیرخانه اداره کل صدور پروانه‌ها
• بررسی مدارک توسط کارشناسان طبق قوانین و آیین‌نامه‌های موجود و مکاتبه در خصوص نواقص پرونده
• درخواست مدارک ناقص از معاونت درمان و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان
• درخواست تاییدیه‌ تحصیلی از اداره کل امور فارغ‌التحصیلان
• تهیه پیش نویس و کدگذاری و ارسال مدارک جهت خطاطی
• برگشت کارت دائم خطاطی شده
• بررسی و بازبینی مجدد و الصاق عکس و ارسال مدارک برای امضا و صدور
• دفتر مدیریت اداره کل امور پروانه‌ها
• بازگشت پروانه دائم به واحد بایگانی اداره کل امور پروانه‌ها

بیمه مسئولیت پزشکان؛ پشتیبان حوادث ناگوار

قبل از راه‌اندازی مطب پزشکی یا دندانپزشکی خود به این مسئله توجه کنید که بیمه مسئولیت پزشکان شما به اتمام نرسیده باشد. در صوت اتمام آن در اولین فرصت اقدام به تمدید نمایید، زیرا جبران هزینه‌های احتمالی مسائل پیش آمده بسیار سخت خواهد بود.
پزشکان همواره باری از مسئولیت را بر دوش خود می‌کشند و زندگی آن‌ها را نگرانی و استرس احاطه کرده است. بیمه مسئولیت پزشکان، تلاش خود را کرده که در این مسیر پزشک را یاری نماید تا این بار مسئولیت و استرس به دوش او نباشد. این بیمه که زیرمجموعه‌ی بیمه حرفه‌ای است، استرس پزشکان را در برابر اشتباهات حرفه‌ای نظیر اشتباه در تشخیص بیماری و تجویز دارو کاهش می‌دهد. برای اطلاع بیشتر در رابطه با این بیمه، می‌توانید به مقاله <بیمه مسئولیت پزشکان چیست> مراجعه کنید.

7- مکان مناسب برای تاسیس کلینیک پزشکی

انتخاب مکان مناسب بسیار حائز اهمیت است. البته که بودجه شما تعیین کننده این موضوع خواهد بود اما بهتر است تمام موارد متناسب با بودجه خود را بررسی کنید و پس از آن مکان مطب خود را انتخاب نمایید. در انتخاب مکان مناسب، به این نکته توجه کنید که دسترسی مردم از تمام شهر به آن نقطه آسان باشد.

هزینه اجاره یا خرید مکان چقدر است؟

پاسخ این سوال به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. هزینه اجاره یا خرید با توجه به استان و شهر شما متفاوت است، متراژ و منطقه انتخابی شما نیز تاثیر مستقیمی بر هزینه دارد.
بهتر است حداقل 500 میلیون تومان برای رهن و 5 میلیارد تومان را برای خرید در نظر بگیرید.

8- تامین وسایل مورد نیاز راه اندازی مطب

یکی از مهم‌ترین گام‌های تاسیس مطب پزشکی، تامین وسایل مورد نیاز آن است. در ادامه به شرح کامل این وسایل پرداخته‌ایم.

تجهیزات عمومی

• صندلی اتاق انتظار
• میز و صندلی پزشک
• میزو صندلی منشی
• سیستم سرمایشی و گرمایشی

تجهیزات مطب پزشک

• گوشی پزشکی
• دماسنج طبی
• رتینوسکوپ
• افتالموسکوپ
• فشارسنج عقربه‌ای
• فشارسنج دیجیتال
• چراغ قوه
• آبسلانگ
• اتوسکوپ
• ترازوی وزن‌کشی

تامین وسایل مورد نیاز، از مراحل مهم تاسیس مطب پزشکی و دندان پزشکی

تجهیزات کلینیک دندانپزشکی

• یونیت دندانپزشکی
• دستگاه اتوکلاو
• کمپرسور
• لامپ‌های دندان‌پزشکی نورگیر
• دستگاه جرم‌گیر
• هندپایس‌های ضد زاویه
• آمالگاماتور
• ساکشن
• دستگاه پک
• دوربین داخل دهانی
• رادیوگرافی
• اولتراسونیک

تجهیزات اورژانس

• تخت معاینه بیمار
• پایه سرم آهنی
• کپسول اکسیژن و لوازم جانبی
• آمبوبگ و ایروی در ۲ سایز بزرگسال و کودک
• آنژیوکت
• پاروان
• دستگاه ساکشن
• چکش رفلکس
• سرنگ و سر سوزن

9- جذب نیروی انسانی مورد نیاز درمانگاه و کلینیک پزشکی

نیروی انسانی مورد نیاز درمانگاه و یا کلینیک پزشکی به شرح زیر است:

• پزشک و جراح عمومی
• پزشک متخصص
• پرستار
• بهیار
• منشی
• نیروی مالی
• نیروی نگهبانی
• نیروی بازاریابی

آموزش نیروهای کلینیک و مطب

قطعا در شروع کار خود، سراغ این گزینه نخواهید رفت. زیرا جذب نیرو به واسطه‌ی دوستانتان کار آسانی خواهد بود. اما در ادامه کارتان یکی از فاکتورهای موفقیت شما آموزش نیروهای کلینیک و مطب است. زیرا نیروهای شما باید آموزش‌های لازم در جهت موفقیت کسب و کارتان را ببینند؛ آموزش‌هایی مانند: آموزش رفتار با بیمار و مراجعه کننده ناراضی.

10- سیستم مدیریت مطب و کلینیک

مدیریت از مهم‌ترین بخش‌های هر کسب و کار است. یک مدیریت مناسب می‌تواند تمامی امور را به سمت‌ و سوی درست سوق دهد و موفقیت‌های روزافزون را برای مطب و کلینیک شما به ارمغان آورد. البته پس از گسترش فعالیت شما این امر به تنهایی امکان پذیر نیست و شما به یک مشاور مالی و کسب و کار نیاز خواهید داشت.

11- جذب مراجعه کننده به کلینیک

جذب مراجعه کننده، مهم‌ترین عامل در رسیدن به موفقیت مطب یا کلینیک

پس از گذر از مراحل سخت تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی، جذب مراجعه کننده، تعیین کننده موفقیت کسب و کار شما خواهد بود. در ادامه به توضیح عوامل تاثیرگذار بر این موضوع پرداخته‌ایم؛ اما اگر خواستار موفقیت در این موضوع هستید بهتر است با یک متخصص بازاریابی مشورت نمایید.

فعالیت‌های درونی

در گام اول نیاز است تا از درست عمل کردن تمام اعضای درونی خود اطمینان حاصل نمایید و تمامی اقدامات را جهت رفاه و آسایش مراجعه کننده در کلینیک فراهم نمایید.

سئو سایت پزشکی

با توجه به ظهور بی‌‍شمار سایت‌های پزشکی، ملاک سنجش مردم برای انتخاب یک دکتر تغییر کرده است و عموماً با توجه به نظراتی که مردم درون سایت‌ها در رابطه با متخصص می‌گویند تصمیم به انتخاب و یا عدم انتخاب آن می‌گیرند. پس بهتر است در این عصر تکنولوژی شما نیز یک سایت برای معرفی توانایی‌ها و کلینیک خود داشته باشید و با سئو آن باعث شوید تا کاربران سایت شما را ببینند.

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

با یک جستجوی ساده می‌توان به این مسئله پی برد که تعدادی از پزشکان تنها با استفاده از اینستاگرام توانسته‌اند مخاطب میلیونی جذب کنند و نام خود را به یک برند تبدیل کنند.
شما نیز می‌توانید با تولید محتوای مناسب در شبکه‌های اجتماعی، تعداد زیادی مراجعه کننده‌‌ جذب نمایید.

برندسازی میان همکاران

در حوزه پزشکی بسیاری از مراجعه کننده‌ها در اثر معرفی پزشکان به سراغ یک پزشک دیگر می‌روند. از این رو ایجاد ارتباط مناسب با همکاران و کسب اعتماد آن‌ها موجب جذب مراجعه کننده خواهد شد.

تبلیغات

همانطور که اشاره شد تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی بازدهی زیادی برای پزشکان دارد، که بهتر است با یک متخصص شبکه‌های اجتماعی این موضوع را پیش ببرید. البته از معجزات و تاثیرات تبلیغات محیطی نیز غافل نشوید. در ضمن کانال‌های متفاوتی برای تبلیغات وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها نیز استفاده کنید.

• + درجه بندی دریافت مجوز تأسیس مطب برای شهرهای مجاز به چه صورت است؟
  • شهرهای مجاز کشور، جهت دریافت امتیاز برای تاسیس مطب پزشکی و دندانپزشکی به هفت درجه تقسیم می‌شوند، که هر درجه دارای امتیاز متفاوت است.
• + مدارک لازم برای تاسیس مطب پزشکی چیست؟
  • • فتوکپی پروانه دائم برای متقاضیان دارای پروانه دائم و ارائه فتوکپی پروانه موقت پزشکی برای متقاضیانی که در حال گذراندن خدمت خارج از مرکز و یا خدمت سربازی هستند • گواهی‌های دریافت امتیازات بازآموزی و نوآوری • ابلاغیه طرح نیروی انسانی برای متقاضیانی که در حال گذراندن طرح هستند • ارائه اصل پروانه مطب شهر قبلی در صورتی که قبلا دریافت کرده باشد • فتوکپی تمام صفحات شناسامه • سه قطعه عکس ۳*۴
• + راه‌اندازی مطب و کلینیک پزشکی چقدر هزینه دارد؟
  • میزان هزینه عنوان شده با توجه به کلینیک شما و شهر و منطقه‌ای که در آن قرار دارید متغیر است. اما به طور تقریبی به حداقل 3 میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز دارد.