تمام پزشکان از ابتدای شروع طبابت خود سوگند یاد میکنند تا همواره و در هر شرایطی، حافظ جان و سلامتی بیمار باشند. اما ممکن است مانند تمامی انسانها و بر اثر تنشها و استرسهای دنیای امروزی، دچار خطایی در کار خود شوند که منجر به آسیب بیمار شود. در ادامه با مجله بیمه همراه باشید تا اطلاعات لازم در رابطه با قصور پزشکی و نحوهی مواجهه با آن را بخوانید.
قصور پزشکی، به معنای خطایی است که پزشک در طول درمان یا جراحی خود انجام داده و منجر به آسیب زدن به بیمار شده است. البته این خطا ناشی از بیاحتیاطی و یا نداشتن مهارت و دانش کافی پزشک است و هیچ قصد و نیت قبلی در کار نبوده و سهواً انجام گرفته است. در تعریف حقوقی نیز، قصور پزشکی یک نوع جرم غیرعمد یا شبه عمد محسوب میشود که مجازات آن دیه است. جرم غیرعمد یا شبه عمد، همراه با تقصیر است ولی قصد جرم وجود ندارد.
شایان ذکر است که لفظ قصور پزشکی فقط در صورت داشتن یکی از شرطهای زیر به کار برده میشود.
قصور پزشکی انواع متفاوتی دارد که به چهار دسته تقسیم میشود:
چنانچه پزشک فعلی انجام دهد که از نظر علمی و اصول پزشکی نباید انجام میگرفت، دچار بیاحتیاطی و سهل انگاری شده و در نتیجه آسیبی را برای بیمار ایجاد کرده است. برای مثال: بیمار با درد شکم به پزشک مراجعه میکند و بر اثر عدم معاینه درست و بیاحتیاطی در حین انجام آن، بدون آن که نیاز باشد آپاندیس وی را عمل میکند.
اگر پزشک به وظایفی که از نظر علمی به عهده وی گذاشته شده عمل نکند، مرتکب بیمبالاتی حین انجام وظیفه شده است. بیمبالاتی، شدیدترین نوع قصور پزشکی است. برای مثال: عدم گرفتن شرح حال کامل و انجام آزمایشات لازم قبل از عمل جراحی.
در بعضی موارد نداشتن مهارات و دانش کافی موجب آسیب بیمار میشود. البته که نیاز نیست هر پزشکی به تمام نکات و جزئیات حوزه تخصص خود تسلط کامل داشته باشد اما انتظار میرود تا از دانش استانداردی برخوردار باشد تا بتواند تصمیمات درست بگیرد.
این مورد به معنای عدم توجه به قوانین، آئیننامهها، بخشنامهها و دستورالعملهای نظام پزشکی و وزارت بهداشت است.
خطای پزشکی، شامل مشکلاتی است که به علت نقص در اقدامات پزشکی و تشخیص نادرست بیماری ایجاد میشود.
خطای پزشک در نسخه نویسی تخلف محسوب میشود و در صورت رخ دادن، منجر به تذکر یا توبیخ شفاهی یا کتبی میگردد. پزشکان عزیز باید توجه داشته باشند که هرگونه اشتباه در نوشتن نام دارو، نوع مصرف و مقدار دارو و یا نوشتن دارو با خط ناخوانا که موجب اشتباه مسئول تحویل دارو شود، شامل خطای پزشکی در نسخه نویسی است.
در بعضی مواقع ممکن است پزشک به دلیل بیمبالاتی و یا بیاحتیاطی، بیماری مراجعه کننده را به اشتباه تشخیص دهد که این امر منجر به خسارتهای جبرانناپذیر میشود. چنانچه پزشکی متوجه این امر و اشتباه خود شود بهتر است در سریعترین زمان با اساتید حوزه خود مشورت کند تا بیمار هر چه سریعتر تحت مداوای صحیح قرار گیرد.
در قانون اساسی، اصل بر این است که پزشک مرتکب هیچگونه غفلت و کوتاهی نمیشود. بنابراین چنانچه شخصی ادعایی مبنی بر قصور پزشکی داشته باشد، میبایست ادله و مدارکی قوی برای اثبات ادعای خود مبنی بر بیاحتیاطی و بیمبالاتی پزشک ارائه دهد.
در احراز قصور پزشکی، حاکم قضایی مربوطه با در نظر گرفتن شرایط، مدارک و شواهد ارائه شده و نامه پزشکی قانونی، قصور را مورد بررسی قرار میدهد و در صورت اثبات، رای بر محکومیت پزشک صادر میشود.
در شرایط احراز قصور پزشکی، ادله و مدارک ارائه شده به دادگاه شامل: پروندههای پزشکی، تصاویر ناحیه آسیب دیده قبل از انجام عمل و بعد از آن (به ویژه در قصور پزشکی در عمل زیبایی)، دفترچه درمانی و نسخه تجویز شده و هزینههای پرداختی به پزشک، میشود.
پس از اثبات قصور پزشکی، پزشک به پرداخت دیه محکوم میشود، که میزان آن بستگی به نوع و میزان آسیب و عارضهای که بیمار دچار آن شده دارد. در بعضی از موارد با توجه به نوع قصور و شدت آن، تخلف انتظامی پزشک مطابق با قوانین سازمان نظام پزشکی مورد رسیدگی قرار میگیرد و علاوه بر پرداخت دیه به توبیخ کتبی به همراه درج در پرونده نیز محکوم میشود.
حکم قصور پزشکی منجر به فوت بیمار علاوه بر محکومیت پزشک به پرداخت دیه کامل یا به میزان تقصیر، منجر خواهد شد و حتی میتواند موجب محکومیت به حبس نیز شود. زیرا طبق ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی: درصورتیکه قتل غیر عمد بهواسطه بیاحتیاطی یا بیمبالاتی یا اقدام به امری که در آن مهارت نداشته، رخ دهد، موجب محکومیت مرتکب به حبس از یک تا سه سال خواهد شد.
اما این را بدانید که مشکلات برای هر شخصی پیش میآید پس بهتر است به جای فرار از آن به دنبال راه چارهای باشید تا بدون نگرانی و استرس به حرفه خود بپردازید و از درمان بیماران لذت ببرید.
بیمه مسئولیت پزشکان، حامی پزشکان است و در مواقعی که مرتکب قصور پزشکی میشوند یاریرسان آنهاست. با خرید بیمه مسئولیت پزشکان، استرس و دغدغه شغلی پزشکان به حداقل میرسد و در صورت بروز هرگونه صدمات جانی، مالی، روانی و فوت بیمار، بیمهگر به طور کامل پاسخگو خواهد بود.
یکی از مهمترین مزایای بیمه مسئولیت پزشکان، حس آرامش و حمایتی است که به پزشک می دهد، همین موضوع باعث میشود تا پزشک با خیال اسوده و بدون نگرانی همواره کار خود را انجام دهد.
البته باید بدانید زمان شکایت از پزشک و تشکیل پرونده قضایی، اگر حادثه منجر به فوت شده باشد، پزشک باید تا زمان ارائه حکم در بازداشت بماند. پزشک تنها با قید وثیقه تا روز محاکمه آزاد میشود که در صورت عدم داشتن آن میتواند از بیمه مسئولیت پزشکان خود به عنوان یک وثیقه یا وجهالتزام استفاده نماید و این مسئله به خوبی بیانگر اهمیت بیمه مسئولیت پزشکان است. بیمه دات کام، ارائه دهندهی بهترین بیمه مسئولیت پزشکان است و توانسته با خدمات برتر خود اعتماد اکثر پزشکان عزیز را برای سالهای متمادی کسب کند و همواره حامی آنها باشد.
نحوه محاسبه دیه در پزشکی قانونی و تعیین دیه بیمار در قصورات پزشکی، بسیار تخصصی و دقیق است. در واقع پس از بررسی و ارائه نظریه پزشکی قانونی، دادگاه درصد و میزان دیه را معین میکند.
در ادامه جدول دیه اعضای بدن را برای شما آوردهایم:
نوع دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۳ |
دیه کامل در ماه غیر حرام | ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان |
دیه کامل در ماه حرام | یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۱۲۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام | ۱۲۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی بینی | ۱۲۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی ترقوه | ۴۸ میلیون تومان |
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | ۱۲۰ میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد حارصه | ۱۲ میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد دامیه | ۲۴ میلیون تومان |
دیه دندانهای پیشین که کامل ساقط شوند | ۶۰ میلیون تومان |
دیه دندانهای پشتی که کامل ساقط شوند | ۴۰ میلیون تومان |
دیه یک دست | ۶۰۰ میلیون تومان |
دیه یک پا | ۶۰۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی دندههای محیط بر قلب | ۳۰ میلیون تومان |
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۲۰ میلیون تومان |
مرجع رسیدگی به شکایات قصور پزشکی، سازمان نظام پزشکی است که به دلیل تخصصی بودن موضوع از نظرات کارشناسی متخصصان مربوطه استفاده میکند. رسیدگی به جرائم و تخلفات پزشکی با وقوع یکی از موارد زیر شروع میشود:
رسیدگی به قصور پزشکی در سازمان نظام پزشکی، اغلب با ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف ویژه امور بهداشت شروع میشود. این شورا جهت برقراری صلح میان پزشک و شاکی تلاش میکند و در صورت عدم تحقق آن، پرونده به دادسرای انتظامی پزشکان ارجاع داده میشود.
مراجع متفاوتی برای رسیدگی به قصور پزشکی وجود دارد که این موضوع براساس نوع شکایت شاکی تعیین میشود. در ادامه این مراجع معرفی شدهاند.
موضوعاتی که از جنبه حقوقی و قضایی قابل پیگیری باشند، در دادگاه عمومی مطرح میشوند.
شکایاتی که مبالغ زیر ۲۰ میلیون تومان برای آنها در نظر گرفته شده است در شورای حل اختلاف مطرح میشود.
در موارد زیر به سازمان تعزیرات حکومتی مراجعه میشود:
سازمان نظام پزشکی، مسئول رسیدگی به شکایات ناشی از تخلفات حرفهای پزشکان است.
در موارد زیر به دادگاه انقلاب اسلامی مراجعه میشود:
در برخی موارد بیمار مراقبتهای لازمی که پزشک بعد از عمل جراحی به انجام آنها تاکید کرده را انجام نمیدهد و علاوه بر آن پزشک نیز در حین عمل مرتکب قصور پزشکی شده است. در این موراد طبق بررسی کارشناسان و پزشکی قانونی، دادگاه درصد دیه را براساس درصد قصور پزشکی تعیین میکند.
وکیل دفاع از پزشک، وکیلی است که به دعاوی قصور پزشکی و دفاع از پزشک رسیدگی میکند و تمامی محتویات پرونده و ابعاد مختلف آن را بررسی میکند. این وکلا معمولاً دانشی گسترده در رابطه با قوانین و استانداردهای پزشکی دارند. وکیل مدافع پزشک با تنظیم بهترین لایحه دفاعی پزشکی از موکل خود دفاع میکند.
دریافت برائت یا رضایت نامه، پیش از انجام عمل جراحی از ولی بیمار انجام میشود و طبق آن اگر پزشک همهی جوانب را رعایت کند، مسئولیتی به دوش او نخواهد بود و اگر بیمار مدعی است که پزشک موارد لازم را رعایت نکرده است باید در دادگاه اثبات کند.
الهام کریم زاده
سلام و عرض ادب پسر ۲۵ساله مهندس توسط جراح معروف کورکتال جراحی شده جراح درسال ۹۹ مبلغ ده میلیون از مادر جراح گرفته که خودش جراحی انجام دهد. و اتاق عمل مشخص نیست رزیدنت انجام داده و یا چه کسی و پسر جوان تمام این سالها درگیر بیمارستان و جراحی های مختلف شده و توسط همون دکتر احمدی آملی حالا بعد ۵ بار جراحی هنوز روده مشکل دارد و نتوانسته اند جای سوراخ که خودشان ایجاد کردند را پیدا کنند زندگی خانواده دچار مشکل فراوان شده و خانه شان را برای درمان فروخته اند و طی این سالها خود پزشک به قصور اعتراف کرده با توجه به حساب بانکی که جراح از مادر سرپرست پسر پول گرفته چه کار میتوان کرد جراح بسیار کاربلد در کلک زدن و بسیار مکار هم هست
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
با در دست داشتن مدارک از طریق مراجع قضایی از پزشک شکایت کنید.
رضا..ن
درود بر شما…
بعضاً…در مراکز دولتی و پژوهشی دانشگاه ها و بیمارستانهای
وابسته..شاهد قصورات و تقصیرات پزشکی و کادر مرتبط با آن
هستیم!!!
که آن هم به لحاظ ساختاری و مراجعات بیمارانی است که
به جهت وضعیت مالی و معیشتی مردم توان پرداخت هزینه های سنگین درمانی و اعمال جراحیهای خودشان را ندارند!؟؟
و متاسفانه…در بسیاری از موارد ..قربانی هستند..!!
و غالبأ هم مرجع یا کسی پاسخ گو نیست..؟!
این در حالی است که…این موارد در مراکز خصوصی و آزاد
بسیار متفاوت است..؟
و اصولاً…کمتر قصورات و تقصیرات پزشکی رو شاهد هستیم
!؟؟
واین امر بسیار درد آور است و در خور و شأن مردم شریف ایران نیست…؟!!
به امید روزی… که شاهد این موارد نباشیم..!؟
ومن الله توفیق…
والسلام…
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
ممنون از به اشتراک گذاشتن نظرتون با ما. امیدواریم شاهد این موارد نباشیم.
ال وی
سلام
پسر من عمل پیوند استخوانچه های گوش تیر ماه انجام داده.قبل از عمل ۶۰ درصد شنوایی یک گوش داشت.بعد از عمل به عصب گوش آسیب وارد شده و شنوایی ۲۰ در صد شده.اگه شکایت خطای پزشکی داشته باشم.دیه تعلق میگیره؟؟
در حال حاضر پسرم در دسترس نیست، ایا به حضور بیمار احتیاج هست؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
برای شکایت از پزشک باید پسرتان توسط پزشکی قانونی معاینه شود و مدارک درمانی ایشان را نیز به دادگاه ارائه دهید. بله حضور بیمار ضروری است.
مینا
سلام من شکایت مداخله پزشکی و قصور پزشکی انجام دادم و دیه مشخص شد،باتوجه به اینکه اون شخص جعل عنوان کرده و پزشک نبوده ایا میتوان علاوه بردیه اصل پولی که بابت انجام کاربه پزشک دادم هم پس بگیرم
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
باید شکایت کنید تا مراجع قضایی در این خصوص حکم خود را اعلام نمایند.
ا.ک
سلاممن بابریدگی دست ب دکتر مراجعه کردم ولی تشخیص ندادن ک تاندون سه تا از انگشتای من پاره شده و همونجوری بخیه کردن.یعداز یکماه رفتم یه مرکز دیگه عمل کردن ولی دستم هنوز حرکت خاصی نداره.
میتونم از پزشک شکایت کنم و دیه بگیرم؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بله می توانید شکایت کنید.
مخمد
سلام
من عمل واریکوسل انجام دادم اما هیچ بهبودی برام رخ نداده اگه از دکتر شکایت کنم نتیجه ای داره؟؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
در مورد نتیجه شکایت اطلاعی نداریم اما می توانید شکایت کنید.
شاکی
فقط در قانون ایران، اصل بر این است که پزشک مرتکب هیچگونه غفلت و کوتاهی نمیشود،
این هست یا کشورهای دیگه هم این اصل رو دارن؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
خیر در ایران هم در مورد قصور پزشکی به صورت جدی برخورد می شود.
M
سلام
قرار هست بزودی شکایت کنم
امیدوارم واقعاً رسیدگی کنن
بهار
سلام من دو ماه هست عمل پیکرتراشی انجام دادم و قسمت هایی از پوست من دچار سوختگی تقریبا درجه ۳ و قسمت هایی لک های سیاه رنگ شده که هیچ تغییری نکرده خواستم بپرسم میتونم از دکتر شکایت کنم؟ و اینکه نتیجه شکایت ممکنه چه باشه؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
با توجه به مدارکی که دارید می توانید اقدام نمایید. مشخص نیست نتیجه توسط مراجع قضایی تعیین می شود.
نورا
من برا تیپ پلاستی پیش دکتر زیبایی رفتم ک تخصص گوش حلق بینی ندارند و فقط ژل تزریق میکنن و ادعای جراحی تیپ پلاستی دارند و حالا بینیم تغییری نکرده میتونم بخاطر نداشتن تحصیلات در این زمینه و ادعاشون شکایت کنم
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بله می توانید شکایت کنید. برای طرح شکایت باید مدارک و شواهد خود را ارائه دهید.
رها
سلام . قصور پزشکی در تشخیص برای بیمار و تشخیص بیماری جنون اگر اثبات بشه اشتباه کرده جریمه ش چیه ؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
در این مورد جریمه یا مجازات توسط پزشکی قانونی و دادگاه تعیین می شود.
رقیه هادی
انجام امور پزشکی بدون داشتن بیمه مسئولیت جرم هستش ؟؟؟
نویسنده بیمه
سلام خیر دوست عزیز. اما در صورت بروز حادثه پزشک باید تمام خسارات را شخصا پرداخت نماید.
معین
بعد از انجام قصور نمیشه بیمه مسئولیت گرفت و ازش استفاده هم کرد؟
نویسنده بیمه
سلام. خیر دوست عزیز.
الهه
بیمه مسئولیت پزشکان شما، مبلغ پوشش بیشتری برای قصور پزشکی زیبایی در نظر نمگیره؟ چون عمل های زیبایی پر خطر تر و دارای ریسک بیشتری هستن!
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
خیر فعلا سقف پوشش ها همین قدر است.
رستگار
اگر من قصور مرتکب بشم و نتیجه اش بشه نقص عضو در زیبایی مراجعه کننده، بیمه چه قدر پرداخت خسارت رو بر عهده میگیره؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز. خسارت نقص عضو را برای شما پرداخت خواهند کرد.
رها
افرادی که پروانه مطب ندارن نمی تونن بیمه مسئولیت پزشکان تهیه کنن؟
نویسنده بیمه
سلام. خیر دوست عزیز باید پروانه داشته باشید.
رضا
دیه قصور عمل جراحی شکم چه قدر هستش ؟
نویسنده بیمه
سلام. دوست عزیز دیه را پزشکی قانونی و دادگاه تعیین می کنند.
سارا
من قصور مرتکب شدم و الان دادگاه حکم زندان نوشته در حالی که من بیمه مسئولیت داشتم، الان باید چیکارکنم؟!
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
به بیمه خود مراجعه کنید و با یک وکیل مشورت نمایید.
رسمی
سلام وقت بخیر
آیا امکان باطل شدن پراونه پزشکی در صورت ارتکاب به قصور پزشکی وجود دارد؟؟
نویسنده بیمه
سلام. بله دوست عزیز. برای برخی اشتباهات پزشکی امکان ابطال پروانه پزشکی وجود دارد.
وحید
سلام بنده همسرم رودهاش پاره شد گفتند باید مش گذاری کند. عمل فقر. بعد دکتر زمان عمل گغت شکمش رو برداریم وزن سبک تر روی بدنش باشه عمل کرده. بعد از مدتیدناحیه بخیه سباه کبود شود مراجعذکردیم مطب دکتر گفت باید گوشتها سیاه حذف شوند تاحدی که تو مطب اینکار رو میکرد شوک اور بود. الان بعداز چندسال جاش سیاه و بد شکل شده درد اور. ایا شاکی شوم اثری دارد
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بله می توانید از پزشک شکایت کنید. باید تمام مدارک را ارائه دهید.