قوانین تصادف با عابر پیاده؛ مواقعی که راننده مقصر نیست

• نویسنده مطلب نویسنده بیمه

راننده‌های وسایل نقلیه باید از قوانین تصادف با عابر پیاده اطلاعاتی داشته باشند تا در صورت بروز حادثه برای رفع مشکلات احتمالی اقدامات لازم را انجام دهند. با توجه به قانون تصادفات، عابر پیاده به فردی گفته می‌شود که بدون هیچگونه وسیله نقلیه موتوری در حال عبور از یک مسیر (پیاده رو و ماشین رو) باشد. دولت همیشه در تلاش است که در وضع قانون تصادفات، شرایطی را ایجاد کند که عابران پیاده حمایت شوند. بنابراین راننده‌ها هم باید از این قوانین اطلاع داشته باشند.

هنگامی ‌که صحبت از خوردو و قوانین تصادفات با عابر پیاده می‌شود، بیشتر افراد حق را به عابر پیاده خواهد داد و راننده را مقصر می‌دانند، اما آمار‌های رسمی ‌کشور نشان می‌دهد که عامل حدود ۳۰ درصد از تصادفات درون شهری و ۱۰ درصد تصادفات برون شهری، عابران پیاده هستند که در این موارد و طبق قوانین حق به طور کامل به راننده داده می‌شود.

در ادامه درباره قوانین تصادف با عابر پیاده را برای رانندگان توضیحاتی خواهیم داد. با ما همراه باشید.

تخلفات عابر پیاده

در قوانین تصادف با عابر پیاده اگر موارد زیر اتفاق بیافتد، راننده مقصر نیست. این موارد شامل:

• بی توجهی به خط کشی عابر پیاده
• عدم استفاده از پل عابر پیاده
• ورود ناگهانی به سطح خیابان‌ها
• بی توجهی به چراغ قرمز در خیابان

قوانین تصادف با عابر پیاده همیشه به نفع به عابر نیست

چه زمانی در تصادفات عابر پیاده مقصر است؟

هنگامی ‌که حادثه‌ای رخ دهد و عابر پیاده یک طرف حادثه است، اگر عابر پیاده از معابر غیر مجاز استفاده کرده باشد و کارشناس‌های تصادفات راهور ناجا صحنه را بررسی کنند، سهم تقصیر هر یک از طرفین مشخص می‌شود.

مواردی که توسط کارشناس‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد عبارتند از:

• معابر مسکونی و غیر مسکونی
• بزرگراه یا معبر اصلی
• فرعی یا کوچه بودن
• شرایط عبور برای عابر
• وجود چراغ و علائم رانندگی

دقت کنید که در برخی از تصادفات عابر پیاده مقصر اصلی شناخته شده و راننده هیچ جرمی ‌را مرتکب نشده است.

به طور مثال: هنگامی‌ که عابر پیاده چراغ قرمز عابر را رد کند و تصادف رخ دهد، مقصر خود عابر پیاده است، چون حق تقدم با خودرو و راننده بوده است. بد نیست برای اطلاع از اقدامات لازم بعد از تصادف که باید حتما انجام شود مقاله بعد از تصادف چه کنیم؟ را مطالعه بفرمایید.

قانون چه توقعی از عابر پیاده دارد؟

قوانین تصادف با عابر پیاده با رعایت اصول و برای رفاه حال راننده و عابر نوشته شده است. از نگاه قانون، عابر پیاده وظایفی دارد که پلیس راهور تهران آن را اعلام کرده است. پلیس راهور اعلام کرده است که جرائمی‌ برای عدم رعایت قوانین عابر پیاده در نظر گرفته، اما هنوز برای اجرایی شدن آن اقدامات انجام نشده است. مواردی که مورد انتظار قانون از عابر پیاده است به شرح زیر می‌باشد:

عبور از پیاده رو

قوانین تصادف با عابر پیاده از عابران می‌خواهد که برای رفت و آمد از مسیر‌های مشخص شده استفاده کنند. پیاده رو‌ها برای کاهش تصادفات و امنیت بالای عابران در نظر گرفته شده است. در خیابان‌هایی که پیاده رو ندارند، عابر پیاده باید در مسیر خلاف جهت حرکت خودرو‌ها و از منتهی‌الیه چپ خود از مسیر گذر کند.

عبور از مسیر‌های خط کشی

همانطور که می‌دانید در قوانین تصادف با عابر پیاده، طی کردن مسیر، عرض خیابان‌ها، بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها و هرگونه مسیر عبور وسایل موتوری، ممنوع است. عابر پیاده باید از خط کشی ویژه یا پل‌های هوایی برای عبور از دو طرف خیابان استفاده کند.

توجه کنید که اگر حتی بخشی از مسیر گاردریل، حفاظ، حصار و پوشش گیاهی داشته باشد، باز هم باید عابر پیاده از خط کشی، زیرگذر یا پل هوایی استفاده کند. طبق قانون و ماده۱۴۱ آیین نامه اگر در مسیری چراغ مخصوص عبور عابر وجود نداشته باشد و شرایط خط کشی مهیا باشد، حق تقدم با عابری است که قصد دارد عرض خیابان را طی کند.

احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی

عابر پیاده باید مانند راننده‌ها از قوانین راهنمایی و رانندگی مطلع باشد و طبق قوانین تصادف با عابر پیاده اگر مشکلی برای او به وجود آمد، بتواند از حقوق خود دفاع کند. قانون انتظار دارد هنگامی‌ که عابر پیاده قصد عبور از تقاطع‌ها را دارد به قوانین احترام بگذارد و از خط کشی استفاده کند یا منتظر سبز شدن چراغ عابر باشد.

با رعایت و احترام گذاشتن به قوانین می‌توان تصادفات با عابر پیاده را کاهش داد.

اقدامات لازم هنگام تصادف با عابر پیاده

در ابتدا توصیه می‌کنیم، هنگام تصادف با عابر پیاده به هیچ وجه صحنه تصادف را ترک نکنید. بهتر است که بعد از پارک کردن خودرو در مکان مناسب، به سراغ فرد آسیب دیده بروید و اگر جراحتی را مشاهده کردید بلافاصله با اورژانس و پلیس ۱۱۰ تماس بگیرید. تصادفی که منجر به آسیب یا جراحت عابر پیاده شود را تصادف جرحی می‌گویند.

بعد از رسیدن اورژانس، مصدوم به نزدیک ترین بیمارستان منتقل می‌شود. همچنین بعد از تماس با ۱۱۰، نزدیکترین مامور راهنمایی و رانندگی در محل حضور خواهد داشت. پلیس کروکی تصادف و اظهارات شما را بررسی می‌کند و مدارک شما مانند: گواهینامه، کارت ماشین و بیمه شخص ثالث را بررسی خواهد کرد.

مامور کلانتری یک فرم از اطلاعات شما و فرد حادثه دیده را تکمیل کرده و ماشین راننده را به کلانتری و پارکینگ منتقل می‌کند.

اولین اقدام بعد از تصادف با عابر تماس با ۱۱۰ و اورژانس است

تشکیل پرونده در کلانتری چگونه است؟

پس از اینکه ماشین راننده به کلانتری منتقل می‌شود، از شما می‌خواهند که وسایل با ارزش خود را بردارید و هر صدمه‌ای که روی ماشین وجود دارد را داخل یک فرم یادداشت کنید.

بهتر است که کیلومتر و بنزین ماشین خود را چک کنید. بعد از آن یک برگه سبز رنگ به شما داده می‌شود که بتوانید ماشین خود را تحویل بگیرید.

بعد از آن باید به افسر نگهبانی کلانتری بروید و تشکیل پرونده دهید. یک فرم به شما داده می‌شود که اظهارات خود را تکمیل کنید. همچنین کپی مدارک باید در پرونده قرار گیرد و سپس برای دریافت فرم ثنا اقدام کنید.

قانون مجازات اسلامی ‌و قوانین تصادف با عابر پیاده

اگر عابر مقصر حادثه باشید چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا همیشه راننده باید دیه را پرداخت کند؟ چه زمانی به عابر پیاده دیه تعلق نمی‌گیرد؟ با توجه به قانون و ماده ۳۳۳ مجازات اسلامی در مورد قانون تصادف با عابر پیاده منجر به فوت، ‌اگر عابری از معابری که برای او ممنوع شده است، عبور کند و سانحه‌ای برای وی رخ دهد که منجر به جراحت یا مرگ شود، راننده ضامن خسارت وارده و پرداخت نرخ دیه تصادف با عابر پیاده نیست.

البته این قانون در شرایطی است که راننده با سرعت مطمئن و مجاز رانندگی کرده و وسیله نقلیه او دچار نقص فنی نباشد. پس همیشه مجازات تصادف با عابر پیاده برای مالک خودرو و راننده آن در نظر گرفته نمی‌شود و دیه عابر پیاده مقصر بر عهده خود او است.

ماده ۳۳۱ یکی دیگر از قوانین تصادف با عابر پیاده است که می‌گوید:

«هر کس در محل‌هایی که توقف در آنجا جایز نیست متوقف شده یا شیی یا وسیله‌ای را در این قبیل محل‌‌ها مستقر کند و کسی بدون قصد، با شخص یا شیی یا وسیله مزبور برخورد کند و بمیرد، شخص متوقف یا کسی که شیی یا وسیله مزبور را در محل مستقر ساخته عهده‌دار پرداخت دیه خواهد بود.

اگر توقف شخص مزبور با استقرار شیی و وسیله مورد نظر موجب لغزش راهگذر و آسیب کسی شود، مسئول پرداخت دیه صدمه یا آسیب وارده است مگر آنکه عابر با وسعت راه و محل، عمدا قصد برخورد داشته باشد که در این صورت نه فقط خسارتی به او تعلق نمی‌گیرد بلکه عهده‌دار خسارت وارده نیز می‌باشد.»

 

در صورتی که عابر پیاده خانم باردار بوده و تصادف با او موجب از بین رفتن جنین شود، دیه جنین هم در نظر گرفته خواهد شد. البته اینکه دقیقاَ به چه صورت خواهد بود، دادگاه تعیین خواهد کرد.

آیا تصادف با عابر پیاده زندان دارد؟

بر اساس قوانین تصادف خودرو با عابر پیاده، اگر راننده در حالت مستی و عدم هوشیاری با عابر پیاده تصادف کند، مجرم شناخته می‌شود؛ حتی اگر عابر در این حادثه مقصر باشد. با توجه به ماده ۷۱۷ قانون مجازات اسلامی، بی احتیاطی و رعایت نکردن قوانین در شرایط تصادف با عابر پیاده، می‌تواند ۲ تا ۶ ماه حبس را برای راننده به همراه داشته باشد.

قوانین تصادف با عابر پیاده بدون گواهینامه

قانون مجازات اسلامی در ماده ۷۱۴ به توضیح مسئله رانندگی بدون گواهینامه و بیمه‌نامه می‌پردازد. در ماده ۷۱۴ آمده است که اگر شخصی بدون داشتن گواهینامه تصادف کند و در یک حادثه تصادف با عابر پیاده منجر به فوت فرد شود، مجازات قتل غیر عمد برای او در نظر گرفته می‌شود که شش ماه تا سه سال حبس را به همراه خواهد داشت. همچنین باید دیه عابر پیاده را هم پرداخت کند. علاوه بر این موارد؛ دادگاه می‌تواند با تشخیص خود، حق رانندگی را بین یک تا پنج سال از مقصر حادثه صلب کند.

قانون تصادف با عابر پیاده در محل های مختلف

قوانین تصادف عابر پیاده با ماشین در هر محل متفاوت است. امکان دارد در دو صحنه کاملاً مشابه، یک بار راننده مقصر اعلام شود و بار دیگر عابر پیاده. برای آشنایی با برخی از این شرایط در ادامه به توصیف شرایط خاصی می‌پردازیم:

تصادف با عابر پیاده زیر پل هوایی

شهرداری با همکاری پلیس راهنمایی و رانندگی در سطح شهر مسیرهایی را برای عبور عابران پیدا در نظر می‌گیرد تا عابران پیاده راحت‌تر و ایمن‌تر از خیابان‌‌ها عبور کنند. قانون تصادف با عابر پیاده زیر پل عابر اعلام می‎‌دارد اگر شخصی در حال عبور از خیابان تصادف کند و در شعاع ۵۰۰ متری او پل عابری وجود داشته باشد، راننده هیچ مسئولیتی در قبال او نخواهد داشت.

قانون تصادف با عابر پیاده در بزرگراه

در بزرگراه‌ها نیز همانند سایر نقاط شهر، زیرگذر و پل هوایی عابر وجود دارد تا افراد بتوانند به راحتی و بدون خطر تصادف از عرض اتوبان و بزرگراه عبور کنند. با توجه به طول بزرگراه‌ها، این گذرگاه‌ها معمولاً در محل‌هایی قرار می‌گیرند که ورودی یک شهرک یا محل سکونت باشد.

تصادف با عابر پیاده در کوچه و خیابان

تشخیص مقصر تصادف با عابر پیاده در خیابان و کوچه به سادگی موارد بالا نیست و کمی دشوارتر است؛ برای همین نمی‌توان قانون خاصی را برای این موضوع در نظر گرفت؛ با توجه به نوع حادثه و شواهد موجود، پلیس راهنمایی و رانندگی با مشاهده صحنه حادثه مقصر حادثه را مشخص خواهند کرد. مواردی که پلیس راهور برای بررسی صحنه تصادف در نظر می‌گیرد شامل فرعی یا اصلی بودن کوچه، وجود یا عدم وجود چراغ یا علائم راهنمایی و رانندگی، مسکونی یا غیر مسکونی بودن محل حادثه، نحوه ورود عابر به خیابان و وجود یا عدم وجود خط کشی عابر یا پل عابر می‌شود.

قوانین تصادف با عابر پیاده از راننده‌ها چه انتظارتی دارد؟

راننده و مالک خودرو می‌تواند یکسان یا متفاوت باشد. طبق قوانین تصادف با عابر پیاده اگر راننده‌ای در صحت سلامت بوده و گواهینامه او اعتبار داشته باشد، مسئولیت تصادف متوجه مالک خودرو نمی‌باشد. راننده‌های خودرو از نظر قوانین تصادفات با عابر پیاده موظف به رعایت موارد مختلفی هستند که به شرح زیر است:

• راننده‌ها باید در مسیر‌های خود سقف سرعت را رعایت کنند.
• هر راننده‌ای وظیفه دارد پیش از حرکت، از سلامت خودرو خود مطمئن شود.

• اگر شخص راننده در حالت مستی و عدم هوشیاری با عابر پیاده تصادف کند، مجرم شناخته می‌شود، حتی اگر عابر در این حادثه مقصر باشد.
• با توجه به ماده ۷۱۷ قانون مجازات اسلامی، بی احتیاطی و رعایت نکردن قوانین در شرایط تصادف با عابر پیاده می‌توان برای رانند‌ها ۲ تا ۶ ماه حبس را به همراه داشته باشد.
• هنگام تصادف با عبرف راننده نباید صحنه تصادف را ترک کند.
• راننده خودرو پس از اینکه تصادف جرحی داشته باشد، باید با اورژانس و پلیس ۱۱۰ تماس حاصل کند.

داشتن بیمه نامه معتبر شخص ثالث

به طور کلی می‌توان اینگونه بیان کرد که در قوانین تصادف با عابر پیاده باید اطلاعات کاملی را به پلیس ارائه کرد تا اقدامات لازم انجام شود. همانطور که گفته شد در بسیاری از تصادفات، عابر پیاده مقصر است و نمی‌توان راننده را مقصر دانست. همچنین در برخی از تصادفات هم هر دو طرف راننده و عابر پیاده مقصر هستند. تشخیص این موضوع با پلیس راهور و بررسی صحنه تصادف است.

به هر حال در صورتی که تصادف کرده و مقصر باشید، با استفاده از بیمه شخص ثالث می‌توانید آن را جبران کنید. فقط باید بیمه نامه شما معتبر باشد. بیمه دات کام یک سامانه استعلام، مقایسه و خرید بیمه است که محصولات مختلف بیمه را ارئه می‌کند. برای خرید بیمه شخص ثالث ‌می‌توانید از طریق سامانه بیمه دات کام اقدام کنید. فقط کافی است تا با وارد کردن مشخصات خودرو، متناسب‌ترین را انتخاب کنید.

• + آیا دیه به وراث عابر پیاده در تصادف با 100 درصد تقصیر عابر تعلق می‌گیرد ؟
  • خیر؛ در صورتی که به صورت صد در صدی در یک تصادف، عابر مقصر باشد، خسارتی به وی تعلق نمی‌گیرد
• + بهترین اقدام بعد از تصادف با عابری که صدمه ندیده چیست؟
  • بهتر است اجازه دهید وی بصورت قانونی اقدام کند تا از عواقب بعدی در امان بمانید.
• + نحوه دریافت خسارت از شرکت بیمه بعد از تصادف با عابر چگونه است؟
  • بهتر است مدارک و گواهی صادره را همراه داشته باشید و بعد از مطلع کردن شرکت بیمه از میزان خسارت و اتفاق، آنرا دریافت نمایید.
• + مجازات راننده برای تصادف با عابر پیاده روی خط کشی آیا قتل عمد است ؟
  • جرم چنین کسی قتل غیر عمد است و احتمالا برای وی علاوه بر جریمه مالی، حبس نیز در نظر گرفته می‌شود.
• + چه زمانی در تصادفات عابر پیاده مقصر است؟
  • در صورتی که عابر پیاده به جای عبور از پیاده رو در خیابان حرکت کند، از خطوط عابر پیاده و پل هوایی استفاده نکند، در مسیر عبور وسایل نقلیه باشد و یا با انجام کاری موجب ایجاد تصادف شود، عابر پیاده به عنوان مقصر شناخته می شود.
• + چه زمانی به عابر پیاده دیه تعلق نمیگیرد؟
  • اگر عابری از معابری که برای او ممنوع شده است، عبور کند و سانحه‌ای برای وی رخ دهد که منجر به جراحت یا مرگ شود، راننده ضامن خسارت وارده و پرداخت نرخ دیه تصادف با عابر پیاده نیست.