در سال ۱۳۴۷ قانون بیمه شخص ثالث برای اولین بار تصویب و اجباری شد؛ پس از آن، آییننامهای با تعرفۀ بیمه شخص ثالث انواع خودرو ابلاغ شد. در تعرفۀ سال ۱۳۴۷ قدرت موتور بر اساس اسب بخار مد نظر بود و تعرفۀ حق بیمه انواع خودروها بر اساس آن تعیین میشد؛ اما در سالهای بعد به جای اسب بخار، معیارهای دیگری از جمله میزان دیه و تعداد سیلندر خودرو مورد توجه قرار گرفت که در محاسبه قیمت بیمه شخص ثالث موثر است.
حق بیمه شخص ثالث و میزان پوشش مالی و بدنی بر اساس دیۀ کامل یک انسان در ماه حرام است. مادۀ ۱۵ قانون مجازات اسلامی در تعریف دیه میگوید: دیه، مالی است که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است. ماده ۲۹۴ همین قانون در تکمیل این تعریف گفته است: دیه، مالی است کـه بـه سبب جنایت بر نفس یا عضو، به فرد خسارتدیده یا به بازماندگان او داده می شود. میزان دیه در دین اسلام، برای مرد و زن مسلمان و مردان و زنان سایر دینهای آسمانی متفاوت است.
نرخ دیه که توسط قوه قضایه مشخص میشود؛ از عوامل تاثیر گذار در قیمت بیمه شخص ثالث است.
قوه قضائیه، در ابتدای هر سال، میزان دیه کامل انسان را در ماههای غیرحرام و حرام اعلام میکند. نرخ دیه سال ۱۴۰۱ در ماههای عادی و غیرحرام 600 میلیون تومان است که نسبت به سال 1400 رشد 25 درصدی را تجربه کرد و دیه کامل در ماههای حرام 800 میلیون تومان (دیه ماه غیرحرام+ یک سوم مبلغ آن) رسید. چهار ماه ذی القعده (11 خرداد تا 9 تیر)، ذی الحجه (10 تیر تا 7 مرداد)، محرم (8 مرداد تا 6 شهریور) و رجب (3 بهمن تا 2 اسفند) ماههای حرام در تقویم قمری به شمار میآیند؛ به این صورت که میزان دیه شخص فوت شده در حادثه رانندگی برحسب مبالغ مذکور تعیین میگردد.
بر همین اساس، هر ساله، بیمه مرکزی حداقل و حداکثر حق بیمه شخص ثالث را بر اساس نرخ دیه و تعداد سیلندر وسیلۀ نقلیه به شرکتهای بیمه اعلام می کند. حداقل پوشش بیمه شخص ثالث، معادل یک چهلم (یا ۲٫۵ درصد) دیه ماه حرام است. حداقل و حداکثر پوشش مالی در سال 1401 برابر با 20 و 400 میلیون تومان تعیین شد. البته در صورتی این میزان حق بیمه پرداخت می گردد که:
الف)سقف میزان خسارت مالی وارده 20 میلیون تومان باشد.
ب)حادثه خسارت جانی به دنبال نداشته باشد.
ج)هر دو طرف حادثه گواهینامه داشته باشند.
مطالعه مقاله سقف خسارت بیمه شخص ثالث پیشنهاد میشود.
حتما بخوانید : چگونه بیمه شخص ثالث اقساطی بخریم
اما در باره حداکثر پوشش بیمه شخص ثالث باید بدانیم که این بیمه نامه هم تعهدات مالی دارد و هم تعهدات جانی، پس این سوال را باید به دو صورت جواب داد:
با توجه به این که نرخ دیه در سال ۱۴۰۱، 25% بیشتر از سال 1400 شده، بنابراین که بر محاسبه قیمت بیمه شخص ثالث موثر است و مطابق جداول زیر محاسبه میشود:
الف) تعرفه آمبولانس، وسایل نقلیه حمل خون و حمل وسایل رادیولوژی و همچنین آتش نشانی مانند وسایل نقلیه مشابه محاسبه میشود.
ب) اخذ الحاقیه افزایش تعهدات بدنی بیمه شخص ثالث برای کلیه بیمه نامه های صادرشده قبلی منتفی است.
ج) در صورت صدور بیمه نامه در ابتدای سال جدید، نیازی به گرفتن الحاقیه نیست.
د) اگر برای جبران خسارتهای مالی، مایل به افزایش تعهد مالی هستید، شرکت بیمه گر باید با دریافت حق بیمه مربوطه، الحاقیه را صادر کند.
ه) مالیات ارزش افزوده، به حق بیمههای جدول زیر، افزوده میشود.
د) طبق قانون جدید، سابقه رانندگی پرخطر و نمره منفی نیز در تعیین حق بیمه تاثیر دارد.
و) طبق جدول زیر، قیمت خودرو ملاکی برای تعیین حق بیمه نیست.
حق بیمه سالیانه | نوع وسیله |
2/344 میلیون تومان | کمتر از ۴ سیلندر |
2/776 میلیون تومان | پیکان، پراید، سمند |
3/263میلیون تومان | سایر ۴ سیلندرها |
3٫652 میلیون | بیش از ۴ سیلندر |
بیمه خودرو خودران ممکن است که سوال شما هم باشد. اینکه با ورود این خودروها به خیابانها، بیمه آنها به چه صورت است. در این مقاله کامل توضیح دادهایم. همچنین حق بیمه خودروهای سنگین مانند کامیون هم متفاوت است.
آخرین تغییرات نرخ حق بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱به صورت است:
البته ممکن است که شما در هر شرکتی قیمت متفاوتی را مشاهده کنید. برای اینکه دلیل اختلاف قیمت بیمه شخص ثالث در شرکت های مختلف را بدانید، میتوانید به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
حق بیمه موتور سیکلت را در جدول زیر مشاهده میکنید:
نوع موتورسیکلت |
حق بیمه (ریال) |
موتورسیلکت گازی |
5.820.000 |
موتورسیکلت دنده ای 1 سیلندر |
7.110.000 |
موتورسیکلت 2 سیلندر به بالا |
7.810.000 |
موتورسیکلت دنده ای دارای 3 چرخ یا سایدکار |
8.400.000 |
قیمت بیمه خودروهای باری به صورت زیر است:
نوع خودروی باری |
حق بیمه (ریال) |
بارکش با ظرفیت بارگیری تا 1 تن |
28.720.000 |
بارکش با ظرفیت بارگیری بیش از 1 تن تا 3 تن |
34.580.000 |
بارکش با ظرفیت بارگیری بیش از 3 تن تا 5 تن |
43.770.000 |
بارکش با ظرفیت بارگیری بیش از 5 تن تا 10 تن |
56.080.000 |
بارکش با ظرفیت بارگیری بیش از 10 تن تا 20 تن |
65.260.000 |
بارکش با ظرفیت بارگیری بیش از 20 تن |
69.160.000 |
ماشین کشاورزی |
12.030.000 |
ماشین راه سازی و ساختمانی |
17.190.000 |
ماشین حمل زباله و خیابان پاک کن ها |
27.940.000 |
اتوکار (استیشن، ون، مینی بوس و اتوبوس) |
|
7 نفر با احتساب راننده |
67.220.000 |
9 نفر با احتساب راننده |
69.160.000 |
ون با ظرفیت 10 نفر با احتساب راننده |
69.930.000 |
مینی بوس 16 نفره با احتساب راننده |
85.980.000 |
مینی بوس 21 نفره با احتساب راننده |
89.310.000 |
اتوبوس 27 نفر با احتساب راننده و کمک |
131.690.0000 |
اتوبوس 40 نفر با احتساب راننده و کمک |
165.690.000 |
اتوبوس 44 نفر با احتساب راننده و کمک |
175.840.000 |
تخفیف عدم خسارت که در بیمهنامه به صورت «ت ع خ» نوشته میشود، تخفیفی است که به نسبت تعداد سالهایی که بیمهگزار از بیمۀ شخص ثالث استفاده نکرده باشد، به او تعلق میگیرد. برای مثال اگر شخصی یک سال از بیمۀ شخص ثالث خود استفاده نکرده باشد یا به عبارت دیگر، یک سال در تصادفی مقصر شناخته نشده باشد، در هنگام تمدید در سال آینده، مشمول ۱۰ درصد تخفیف بیمه شخص ثالث میشود.
تخفیفها در قیمت بیمه ثالث موثر است
به همین صورت، با افزایش تعداد سالهای استفاده نکردن از بیمۀ شخص ثالث و نداشتن خسارت، درصد تخفیف بیمهاش نیز افزایش مییابد تا جایی که اگر بر فرض شخصی ۹ سال خسارتی نداشته باشد، میتواند خودروی خود را با تخفیف ۷۰ درصدی بیمۀ شخص ثالث کند. در جدول زیر میزان تخفیفها به نسبت سالهای نداشتن خسارت نوشته شده است.
تخفیف عدم خسارت | سال دوم | سال سوم | سال چهارم | سال پنجم | سال ششم | سال هفتم | سال هشتم | سال نهم | سال پانزدهم |
میزان تخفیف | %۵ | %10 | %۱۵ | %۲۰ | %30 | %35 | %40 | %45 | %۷۰ |
برای محاسبه قیمت و نرخ بیمه شخص ثالث کامیون نیز عوامل بسیاری دخیل هستند که می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد اینجا را کلیک کنید.
کاربری خودرو، میزان ریسک خودرو را برای رخ دادن حادثه و نیز میزان هزینه را در حادثۀ رانندگی تعیین میکند؛ برای مثال تاکسیها یا خودروهای آموزش رانندگی، به علت نوع کاربریشان، بیشتر در معرض حوادث رانندگی هستند و بیمهگزاران این خودروها، باید حق بیمه شخص ثالث بیشتری پرداخت کنند. بر اساس قوانین بیمه شخص ثالث تاکسی باید مالکان این خودرو %۲۰ حق بیمۀ بیشتر و خودروهای آموزش رانندگی باید %۱۵ حق بیمۀ بیشتر پرداخت کنند.
کاربری خودرو از عوامل تاثیر گذار بر قیمت بیمه شخص ثالث است
خودروهای دیگری چون خودروهای صنعتی، آمبولانس، حمل خون، آتش نشانی، بارکش، عمومی، سازمانی و… نیز از کاربریهای خاص محسوب میشوند و باید حق بیمۀ بیشتری به نسبت خودروهای دیگر پرداخت کنند. لازم به ذکر است وسایل نقلیهای که بیشتر از ۱۵ سال قدمت داشته باشند، به ازای هر سال کهنگی، ۲ درصد به حق بیمۀ آنها اضافه میشود.
مطلب پیشنهادی: بیمه شخص ثالث چیست؟
همانطور که نداشتن خسارت موجب تخفیف در مبلغ بیمۀ شخص ثالث میشود، جریمۀ دیرکرد آن، موجب افزایش حق بیمه میشود. بیمۀ شخص ثالث در ایران برای تمام دارندگان وسایل نقلیه اجباری است و در صورتی که وقفهای در تمدید بیمۀ شخص ثالث پدید آید، به صورت روزشمار مبلغی به حق بیمه اضافه میشود که برای خودروهای مختلف متفاوت است. در مدتی که تاریخ انقضای بیمۀ شخص ثالث، گذشته باشد اگر حادثهای (مالی یا جانی) رخ دهد، بیمه موظف به پوشش آن نیست و خود شخص باید خسارت را پرداخت کند.
جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث به ازای هر روز برابر است با حق بیمۀ کامل بدون تخفیف یک سال خودرو تقسیم بر ۳۶۵؛ علاوه بر این، بابت هر روز دیرکرد، باید هزینهای پرداخت شود که در جدول زیر آمده است. ناگفته نماند جریمۀ دیرکرد به صورت روزشمار تنها تا ۳۶۵ روز محاسبه و اعمال میشود؛ به این معنا که بعد از یک سال به میزان جریمه افزوده نمیشود و برای مثال جریمۀ دیرکرد یک سال با دو سال فرقی ندارد. میزان جریمۀ دیرکرد، تأثیری بر تخفیفهای خودرو ندارد و تخفیفهای عدم خسارت به قوت خود باقی است. این میزان برای سال 1400 است و برای 1401 به روزرسانی می شود.
برای خودروهای تیپ پراید و پیکان | ۲۴۷۰تومان روزانه |
برای خودروهای تیپ پژو و سمند | ۲۹۰۰تومان روزانه |
برای خودروهای بارکش تا ۱ تن | ۲۵۵۰تومان روزانه |
برای خودروهای بارکش تا ۳ تن | ۳۷۵۰ تومان روزانه |
لازم به ذکر است، اگر خودرو به سرقت برود یا در پارکینک راهنمایی و رانندگی توقیف شود، در این مدت، صاحب خودروی سرقت یا توقیف شده، ملزم به پرداخت جریمۀ دیرکرد نخواهد بود. شخص بیمهگزار میتواند با بردن نامۀ رفع توقیف به شرکت بیمه یا گرفتن گواهی از کلانتری با موضوع سرقت (با مشخصات خودرو و تاریخ به سرقت رفتن) و ارائۀ گواهی به شرکت بیمه، از پردظاخت جریمه معاف شود.
پوشش به معنای تعهد مالی شرکت بیمه است در مقابل بیمهگزار. چنان که گفته شد، حداقل پوشش مالی تعیین شده از جانب بیمۀ مرکزی در سال ۱۴۰۱، 20 میلیون و حداکثر آن تا 400 میلیون تومان است. بیمهگزار میتواند با پرداخت حق بیمه بیشتر، پوشش مالی بیشتری دریافت کند.
شرکتهای بیمه میتوانند در بازۀ قیمتی که بیمۀ مرکزی هر ساله به شرکتهای بیمه ابلاغ میکند، مبلغی را که برایشان مطلوب است به عنوان حق بیمه به متقاضیان بیمۀ شخص ثالث اعلام کنند و در واقع، تفاوت قیمتی حق بیمه بین شرکتهای بیمه از همین مورد نشئت میگیرد؛ چرا که بعضی از شرکتها با اعمال تخفیفهای مجاز، قیمت کمتری به بیمهگزاران پیشنهاد میدهند؛ البته حق بیمۀ دریافتی شرکتهای بیمه از بیمهگزار، نباید از حداقل حق مبلغ بیمهای که بیمۀ مرکزی اعلام کرده است، کمتر باشد.
ممکن است مدت اعتبار بیمهنامه شخص ثالث از چند روز تا یک سال متغیر باشد. برخی از شرکتهای بیمه، این نوع بیمه را به صورت روزشمار نیز ارائه میدهند؛ ولی خرید بیمۀ شخص ثالث به صورت سالانه صرفۀ اقتصادی بیشتری دارد؛ چرا که بیمههای کوتاه مدت برای شرکتهای بیمه ریسک بیشتری دارند و به همین علت، با قیمت بیشتری ارائه میشوند.
در سال های قبل، مدت اعتبار بیمۀ شخص ثالث یک ساله بود تا اینکه این مسئله مطرح شد که اگر فردی قصد دارد وسیلۀ خود را در چند ماه بفروشد، بیمۀ شخص ثالث یک ساله در واقع هزینهای اضافی در بر خواهد داشت؛ به همین علت بیمۀ شخص ثالث کوتاه مدت ارائه شد. یکی از مزیتهای بیمۀ شخص ثالث کوتاه مدت این است که مشکل اقساطی بودن خرید بیمه در آن حل شده است.
برخی از افراد، زمانی که میخواهند بیمۀ شخص ثالث یک ساله بخرند، مشکل پرداخت هزینه دارند و بیمه امکان پرداخت اقساطی را فراهم کرده است. زمانی که بیمهگزار اولین قسط را پرداخت میکند، نمایندگی بیمه به آن متعهد خواهد شد و حتی اگر پس از پرداخت اولین قسط، مشکلی برای بیمهگزار رخ بدهد، بیمهگر موظف است خسارت را جبران کند.
شرایط این بیمهنامه به شرح زیر است:
در حالت کلی قیمت بیمه شخص ثالث خودرو بر اساس عوامل زیر تعیین میشود:
همچنین قیمت بیمه موتور هم بر اساس عوامل زیر تعیین خواهند شد:
همانطور که در بالا هم خواندید، قیمت بیمه شخص ثالث برای هر خودرویی متفاوت است. برای دریافت دقیق قیمت بیمه خودرو و موتور میتوانید با وارد کردن مشخصات وسیله نقلیه موتوری خود در سایت بیمه دات، قیمت انواع شرکتهای مختلف را استعلام بگیرید.