یکی از دغدغههای افرادی که از بیمهنامههای مختلف استفاده میکنند، ورشکستگی شرکت بیمه است. ممکن است افراد با این سوالات مواجه شوند که اصلاَ آیا امکان ورشکستگی شرکت بیمه وجود دارد؟ یا اگر شرکت بیمه ورشکست شود، چه اتفاقی رخ میدهد؟ یا ممکن است با این موضوع مواجه شوند که بعد از انحلال شرکت بیمه تکلیف هزینه و سرمایه آنها چه میشود؟ در این مقاله علاوه بر آشنایی کامل با موضوع ورشکستگی شرکت بیمه، در مورد تمامی چالشهای بعد از آن نیز نوشتهایم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
ورشکستگی شرکت بیمه به معنی این است که آن شرکت دیگر قادر به جبران خسارات بیمهنامههای خود نباشد و ممکن است سرمایه مشتریان نیز به خطر بیفتد. حکم ورشکستگی شرکت بیمه توسط بیمه مرکزی به دلایل مختلفی ممکن است صادر شود که در ادامه در مورد آن اطلاعات بیشتری نوشتهایم
معمولا ورشکستگی شرکتهای بیمه به دلایل مختلفی رخ می دهد که مهمترین آنها به شرح زیر است:
این دسته ورشکستگی عمدی است و ممکن است در آن اطلاعات غلط ارائه شود. برای مثال ممکن است یک فستفود سندیت ملک را به نام شخص یا مجموعه دیگری بزند تا به این صورت بتواند از پرداخت مالیات فرار کند. البته جای نگرانی نیست؛ زیرا دولت برای مواجهه با چنین تقلباتی قوانین سختی را در نظر گرفته است. این نوع ورشکستگی به دلیل تقلبهای گوناگون (فقط از طرف بیمهگزاران) ممکن است رخ دهد.
زمانی که یک شرکت بیمه سیاستهای اشتباه و غلطی را برای ادامه راه خود پیش میگیرد، ممکن است با ورشکستگی نیز مواجه شود. اصولاَ مواردی مانند محاسبات اشتباه در این نوع ورشکستگی دخالت دارند و تاثیرگذار است.
البته این نکته نیز حائز اهمیت است که این مدل ورشکستگی به هیچوجه از قصد نیست و قانون نیز آن را جرم تشخیص نمیدهد. از این رو روش برخورد نیز مجرمانه نخواهد بود. این مدل ورشکستگی معمولاَ زمانی رخ میدهد که شرکت بیمهای تخفیفهایی را به اشتباه برای بیمهنامههای مشتری در نظر گرفته باشد یا اینکه بدون سقف و خطر قرمزی اقدام به ارائه خدماتی میکنند که از پرداخت خسارت آن عاجزند. به همین دلیل یک شرکت بیمه بهتر است در نرخهای رقابتی خودش بسیار سنجیده و هوشمندانه عمل کند.
در مواقعی که وضعیت اقتصادی جامعه به هم ریخته میشود، امکان ورشکستگی برای هر کسب کار بزرگ و کوچکی وجود دارد؛ از یک فستفود بسیار کوچک بگیرید تا کارخانجات بزرگ. شرکتهای بیمه نیز از این قاعده مستثنی نیستند و ممکن است بحرانهای اقتصادی همگانی در تضعیف و ورشکسته شدن تاثیرگذار باشد.
در این مورد شرکتهای بیمه بیگناه هستند؛ زیرا سیاستهای آن منجر به ورشکستگی نشده است.
مهمترین عواملی که باعث ورشکستگی عادی شرکت بیمه میشوند عبارتند از:
البته ورشکستگی با کلاهبرداری متفاوت است. در صورتی که شرکتی ورشکست شود، در واقع از نظر مالی نمیتواند کاری کند و چارهای جز اعلام عمومی ندارد. حال اگر کلاهبرداری کند، قضیه متفاوت است و باید از مراجع قضایی اقدام کرد. بد نیست که مقاله کلاهبرداری بیمه عمر را هم مطالعه کنید.
ورشکستگی شرکتهای بیمه ممکن است در ایران و سراسر جهان اتفاق بیفتد و نگرانیهایی را برای بیمهگزاران، بهویژه در بیمه عمر، به وجود آورد. این احتمال برای سایر بیمهنامهها مانند بیمه بدنه و موتور نیز وجود دارد. آشنایی بیشتر با این موارد در مطلب بیمه بدنه چیست قابل مشاهده است.
در ایران،طبق قانون بیمه مرکزی نقش حامی شرکتهای ورشکسته را ایفا میکند و بخشی از سود شرکتهای بیمه به آن تعلق میگیرد. در صورت ورشکستگی یک شرکت بیمه، بیمه مرکزی مسئول جبران خسارات مشتریان آن شرکت است.
در تمام دنیا شرکتهای بیمه یک حامی قدرتمند دارند که در ایران ایفای این نقش بر گردن بیمه مرکزی است. به همین دلیل هم است که قسمتی از سودهای هر شرکت بیمه به بیمه مرکزی تعلق میگیرد. وجود بیمه مرکزی میتواند در طوفان ورشکستگی بیمههای مختلف مانند ساحل آرامش باشد و بعد از چنین اتفاقی به جبران خسارات مشتریان شرکت بیمه ورشکست شده بپردازد.
در صنعت بیمه، قوانینی وجود دارد که برای حمایت از حقوق بیمهگذاران و بیمهشدگان تنظیم شدهاند. این قوانین بهگونهای طراحی شدهاند که در مواقع بحرانی، اطمینان و تضمینی برای افراد فراهم کنند. در ادامه، چند ماده و آییننامه مرتبط با قانون بیمه مرکزی را به زبان ساده بررسی میکنیم.
در صورت لغو پروانه یک شرکت بیمه، بیمه مرکزی سوابق و تعهدات آن را به بیمه ایران منتقل میکند یا تدابیر دیگری برای حفظ حقوق بیمهگذاران اتخاذ میشود.
در صورت ورشکستگی شرکت بیمه، تسویه آن توسط دادگاه یا اداره تسویه انجام میشود و بیمه مرکزی پیگیر این فرایند خواهد بود.
در صورت تضعیف مالی یک شرکت بیمه، با موافقت بیمه مرکزی و تصویب شورای عالی بیمه، ادغام آن با یک یا چند شرکت دیگر امکانپذیر است.بر اساس ماده ۵۶ و ۵۷ قانون بیمه، پس از گذشت ۳ ماه از آخرین آگهی و بررسیهای لازم، بیمه مرکزی ادغام را تأیید میکند و این انتقال برای بیمهگذاران و صاحبان حقوق معتبر خواهد بود. همچنین بنا بر ماده ۵۹ ، بیمه مرکزی میتواند شرکتهای دارای مشکلات مالی یا اداری را مجبور به ادغام کند و در صورت مخالفت، پروانه آنها لغو میشود.
اموال شرکتهای بیمه، تضمینی مطمئن برای مطالبات بیمهگزاران و بیمهشدگان هستند. در صورت ورشکستگی، اولویت تسویه بدهیها با بیمهگزاران است و بیمهگزاران بیمه عمر در اولویت قرار دارند. شرکت ورشکسته باید بدهیهای خود به بیمهگزاران را قبل از پرداخت بدهی به دولت یا بانکها تسویه کند. همچنین، شرکتهای بیمه نمیتوانند بدون موافقت بیمه مرکزی، اموال خود را معامله یا واگذار کنند و دفاتر اسناد رسمی موظفاند توافقنامه بیمه مرکزی را در هنگام معاملات درخواست کنند.
بر اساس قانون، شرکتهای بیمه موظفند ترازنامه و حسابهای سود و زیان خود را به بیمه مرکزی ارائه دهند و این گزارشها باید طبق الگوی مصوب شورای عالی بیمه تنظیم شوند. همچنین، شرکتهای بیمه باید ترازنامه خود را در روزنامه رسمی و یکی از روزنامههای کثیرالانتشار تهران چاپ کنند تا شفافیت مالی آنها حفظ شود.
همانگونه که بالاتر گفتیم درصدی از پرداختی مختلف بیمهگزارها به حساب بیمه مرکزی واریز میشود. این واریزیها رفته رفته بیشتر میشوند و بیمه مرکزی با استفاده از آن هم به داد بیمههای ورشکسته میرسد و هم به پرداخت هزینههای مشتریان میپردازد. در بیمهنامههای گوناگون هزینههای مختلفی از مشتریان به حساب بیمه مرکزی سرازیر می شود؛ برای مثال در بیمه عمر حدود نیمی از حق بیمه به بیمه مرکزی تعلق میگیرد. همچنین گفتنی است که در سایر بیمهنامهها حدود ۲۵ درصد آن متعلق به شرکت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی باشد.
صندوق تامین خسارات بدنی در صورتی که زیان دیده نتواند خسارت جانی خود را دریافت کند، صندوق خسارات آن را جبران خواهد کرد.
اگر شرکتی با حکم ورشکستگی شرکت بیمه روبرو شود، بیمه مرکزی با برنامهریزی خاصی برای جبران وارد عمل میشود. در پروسه جبران افرادی در اولویت قرار می گیرند که دارای بیمه عمر هستند. به صورت کلی بیمه عمر اولویت بیشتری به سایر بیمهها دارند و بیمه مرکزی ابتدا به جبران خسارات مشتریان این بیمهنامه میپردازد.
به همین دلیل هم است که حدود ۵۰ درصد از حق بیمه مشتریهای بیمهها به بیمه مرکزی تعلق میگیرد. اهمیت بیمه عمر زمانی معنا پیدا میکند که مشتریان متوجه میشوند هر شرکت بیمه ورشکست شده می بایست در قدم اول به جبران خسارات این بیمه نامه بپردازد و بعد از آن به فکر پرداخت خسارات و بدهیهای خود به دولت باشد.
از آنجایی که تمامی شرکتهای بیمه، به غیر از بیمه مرکزی خصوصی هستند، ممکن است مشتریان نگران انحلال و تعطیلی شرکت بیمه مورد نظر خود باشند. بیمه مرکزی ضامن تمامی شرکت های بیمه است و در اسرع وقت به جبران خسارات میپردازد.
اگر قصد خرید بیمه نامه خاصی را دارید؛ اما از اتفاقاتی مانند ورشکستگی شرکتهای بیمه می ترسید، بهتر است قبل از آن به سطح توانگری مالی شرکت بیمهای مورد نظر خود دقت کنید. توانگری مالی یکی از اصطلاحات بیمهای است که به توانایی مالی شرکت بیمه در پرداخت خسارت اشاره دارد. اگر شرکتی که انتخاب میکنید، دارای سطح توانگری یک مالی باشد، آن شرکت قدرتمندتر است و به راحتی و در کمترین زمان می تواند به جبران خسارات مشتریانش بپردازد. به همین دلیل بهتر است یک شرکت بیمه توانمند را انتخاب کنیم.
برای جلوگیری از اتفاقاتی مانند ورشکستگی شرکت بیمه بهتر است شرکتی را انتخاب کنید که سطح توانگری یک را داشته باشد؛ اما چگونه این موضوع را تشخیص دهیم؟
به سادگی؛ بیمهداتکام این امکان را برای شما مهیا کرده است تا به مقایسه شرکتهای بیمه از سطح توانگری بپردازید. علاوه بر این، تمامی شرکتهایی که محصولاتشان از طریق سایت به فروش میروند، معتمد هستند. با استعلام بیمه از قبل هم میتوانید متوجه اصل بودن بیمهنامه خود شوید. تنها کافی است وارد سایت بیمهداتکام bimeh.com شوید.
تیتی
سلام. اسامی شرکت های بیمه ورشکسته را دارید؟
نویسنده بیمه
سلام بیمه مرکزی این آمار را اعلام میکند.
سعید خسروزاده
ایا امکان ورشکستگی شرکت بیمه هست؟ چقدر امکان داره؟
کارشناس بیمه
سلام بله وجود دارد.
رضا
نمونه ی بارز شرکت بیمه توسعه