برای بهره بردن از بیمه بیکاری، فرد باید شرایط آن را داشته باشد. این شرایط بر اساس قوانینی تعیین میشوند که به آنها قوانین بیمه بیکاری میگویند. قوانینی که سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده است. در خصوص این نوع بیمه، به طور کامل در مقاله بیمه بیکاری چیست توضیح دادهایم. در این مقاله قوانین بیمه بیکاری را برای شما شرح میدهیم. این قوانین در ۱۴ ماده و ۲۱ تبصره است که در سال ۱۳۶۹ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیدهاند. برای مطالعه و آشنایی کامل با قانون جدید بیمه بیکاری در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
معمولا افراد در رابطه با بیمه بیکاری سوالات زیادی مانند؛ آیا افزایش حقوق به بیمه بیکاری تعلق میگیرد؟ قانون بیمه بیکاری چیست؟ بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق میگیرد؟ افزایش حقوق بیمه بیکاری چگونه محاسبه میشود؟ مدت بیمه بیکاری را چگونه تعیین میکنند؟ بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق نمی گیرد؟ فاصله بین دو بیمه بیکاری چند سال است؟ و بسیاری سوالات دیگر دارند. به همین دلیل توصیه میکنیم به خواندن ادامه دهید. قوانین بیمه بیکاری، شامل چند ماده و تبصره است که در دامه به شرح هر کدام از آنها میپردازیم.
تمام افرادی که تابع قوانین کار و کار کشاورزی و همچنین مشمول قوانین تأمین اجتماعی هستند، مشمول قوانین بیمه بیکاری خواهند شد.
تبصره – گروههایی مانند: بازنشستگان، ازکارافتادگان، صاحبان حِرف و مشاغل آزاد، بیمهشدگان اختیاری و اتباع خارجی مشمول این قانون نمیشوند.
فردی که بدون میل و اراده خود، کارش را از دست داده است، بیکار به حساب میآید.
تبصره 1 – افرادی که به دلیل تغییرات به وجود آمده در ساختار اقتصادی و به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تائید شورای عالی به صورت موقف بیکار شدهاند، بیکار به حساب نخواهند آمد. بهعبارتی دیگر، مشمول این قانون نخواهند شد.
تبصره 2 – اشخاصی که به دلیل بلایایی طبیعی مانند سیل، زلزله و دیگر حوادثی مانند جنگ بیکار میشوند، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی، میتوانند از این مزایای قانون استفاده کنند.
بیمه بیکاری، یکی از خدمات حمایتی سازمان تأمین اجتماعی به حساب میآید. از این رو، این بیمه به افرادی که حق بیمه مقرر خود را پرداخت میکردند، تعلق خواهد گرفت.
مطلب پیشنهادی : بیمه تامین اجتماعی و تمام مزایای آن
بیمهشده باید معرفینامه کتبی از واحد کار و امور اجتماعی محل خود، داشته باشد تا از مزایای این بیمه، بهرهمند شود.
تبصره – بیمهشدگان بیکار، کلیه حقوق، مزایا و خسارتهای تعریف شده در این قانون را دریافت خواهند کرد.
پرداخت حق بیمه بیکاری بر عهده کارفرما است. این حق بیمه جزو همان 23% حق بیمهای که از طرف کارفرما پرداخت میشود. میزان حق بیمه بیکاری 3% است.
تبصره – مواردی از جمله ،مزد بیمهشده و چگونگی تعیین حق بیمه بیکاری، چگونگی دریافت آن، مشخص کردن تکلیف بیمهشده و کارفرما و همچنین مراحل و چگونگی رسیدگی به اعتراض، تخلف در قوانین بیمه بیکاری تأمین اجتماعی، مشخص شده است.
بیمهشدگان باید شرایط زیر را به منظور دریافت بیمه بیکاری داشته باشند:
تمام قوانینی که منجر به دریافت بیمه بیکاری میشود.
تبصره 1 – در صورتی که کارگر بیکار در مکانی با حقوق کمتر از حق بیمه بیکاری مشغول به کار شود، مابهالتفاوت دریافتی بیمهشده از حساب صندوق بیمه بیکاری به او پرداخت میشود.
تبصره 2 – مدت زمانی که فرد از بیمه بیکاری استفاده میکند، جزو سوابق بیمهای به حساب خواهد آمد.
مدت پرداخت بیمه بیکاری به صورت زیر است:
از زمان شروع برخورداری از بیمه بیکاری، جمع مدت پرداخت مقرری از جمله شرکت در دورههای آزمایشی یا دائمی برای افراد مجرد حداکثر 36 ماه و برای افراد متأهل حداکثر 50 ماه و بر اساس شرایط زیر است:
تبصره –افراد بیش از 55 سال سن تا زمان سن بازنشستگی مشمول قانون بیکاری خواهند بود.
احتمالا میپرسید افزایش حقوق بیمه بیکاری از چه ماهی اعمال میشود؟ آیا حقوق بیمه بیکاری در سال جدید افزایش می یابد؟ یا حقوق بیمه بیکاری ۱۴۰۲ چقدر است؟ به همین دلیل بهتر است بدانید که مقدار مقرری دریافتی بیمه بیکاری به شرح زیر است:
تبصره 1 – متوسط مزد یا حقوق روزانه، به این صورت محاسبه میشود: جمع کل دریافتی بیمهشده (مأخذ دریافتی حق بیمه در آخرین 90 روز قبل از بیکار شدن) تقسیم بر روزهای کار. برای بیمهشدگان کارمزدی، شامل جمع کل دریافتی بیمهشده (مأخذ دریافتی حق بیمه در آخرین 90 روز قبل از بیکار شدن) تقسیم بر 90. اگر بیمهشده کارمزدی در مدت سه ماه مشخص از مبلغ دستمزدی خود استفاده کرده باشد، متوسط مزدی که بر مبنای محاسبه غرامت دستمزد محاسبه شده است، به عنوان دستمزد روزهای بیکاری در نظر گرفته خواهد شد.
تبصره 2 – همسر (زن و شوهر)، فرزندان دختر (تا زمانی که ازدواج نکرده و شغلی ندارند.)، فرزندانی زیر 18 سال (یا محصل و دانشجو یا طبق نظر پزشک ازکارافتاده)، پدر و مادر با سن بالای 60 برای پدر (یا اینکه ازکارافتاده باشند. البته باید پزشک معتمد تأمین اجتماعی این مساله را تائید کند. همچنین اینکه معاششان توسط بیمه، تأمین میشود.)، خواهر و برادر تحت تکفل (در صورت داشتن شرایط مربوط به فرزندان اناث و ذکور، نوشته شده در بندهای (2) و (3) این تبصره.) افراد تحت پوشش این ماده هستند.
تبصره 3 – دریافت بیمه بیکاری، ارتباطی با مستمری جزئی بیمه ندارد و مانع قطع شدن آن نخواهد شد.
تبصره 4 – در صورتی که هر دو زوج بیکار شوند، فقط یکی از آنها میتواند به ازای تعداد فرزندان از بیمه بیکاری استفاده کند.
پنجمین تبصره – بیمهشدگان بیکار و افراد تحت تکفل آنها میتوانند از خدمات درمانی بندهای الف و ب ماده 3 استفاده کنند.
تبصره 6 – بیمه بیکاری معاف از مالیات است.
برای کسب اطلاعات کامل در مورد قوانین کار به اینجا مراجعه نمایید.
در شرایط زیر، بیمه بیکاری قطع خواهد شد:
تبصره 1 – در صورتی که اثبات شود که بیمهگزار به میل و خواست خود بیکار است، وی موظف به بازگرداندن مستمری دریافتی در دوران بیمه بیکاری خواهد بود.
تبصره 2 – در صورتی که بیمهشده در جایی به کار مشغول شود و از بیمه بیکاری هم استفاده کند، از زمان تاریخ اشتغال باید مبلغهای دریافتی را بازگرداند.
سومین تبصره – در صورتی که کمک هزینه حین کارآموزی دریافت کند، بیمه بیکاری او تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت.
کارفرمایان باید محلهای خالی از شغل را با هماهنگی شورای اسلامی و نمایندگان کارگران به مراکز خدمات اشتغال معرفی کنند.
تبصره 1 – دولت باید هر سال بودجه مشخصی را برای طرحهای اشتغالزایی برای اشتغال به کار بیکاران در نظر بگیرد. تعیین این بودجه باید از طریق سیستم بانکی، منابع اعتباری سازمان تأمین اجتماعی و اعتبارات قرضالحسنه باشد. یا اینکه از طریق شرکتهای تعاونی یا خصوصی و تحت نظر وزارت کار و امور اجتماعی پیادهسازی و اجرا کند.
تبصره 2 – در اخذ پروانههای کسبوکار و دریافت موافقتنامههای اصولی و تأسیس واحدهای اقتصادی، بیکاران مشمول قوانین بیمه بیکاری در اولویت قرار خواهند گرفت.
تبصره 3 – آموزش مهارتهای مورد نیاز برای افزایش تواناییهای بیکاران، تحت پوشش بیمه بیکاری بند ج ماده 7 باید توسط سازمان آموزش فنی و حرفهای وزارت کار و امور اجتماعی فراهم شود. هزینههای مربوط از محل اعتبارات حساب صندوق بیمه بیکاری و بر اساس آییننامه پیشنهادی سازمانهای آموزش فنی و حرفهای و تأمین اجتماعی و تائید وزارت کار و امور اجتماعی و بهداشت، پرداخت میشود.
تبصره 4 – تشکیل کلاس برای مشمولان بیسواد، وظیفه نهضت سوادآموزی با همکاری کارفرمایان و وزارتخانههای ذیربط است.
برای کسب اطلاعات جامع در خصوص استفاده از بیمه بیکاری میتوانید مقاله بیمه دات کام با عنوان شرایط استفاده از بیمه بیکاری را مطالعه نمایید.
حسابهای درآمد بیمه بیکاری و پرداخت آن باید جداگانه باشد و هر سال گزارش عملکرد مالی آن به وزیر بهداشت و وزیر کار اعلام شود.
مجری این قوانین بیمه بیکاری، وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی است.
هزینههای مرتبط باید فقط از محل درآمدها توسط سازمان تأمین اجتماعی تأمین شود. در صورتی که هزینههای اداری و پرسنلی از 10% میزان مقرری پرداختی به بیمهشدگان بیشتر نشود، میتوان این هزینهها را تعیین و تخصیص داده خواهند شد.
قوانین بیمه بیکاری و تمام شرایط آن
زمان اجرای این قانون از پایان زمان آزمایشی قانون بیمه بیکاری (06/05/1359) لازمالاجرا است.
آییننامه اجرایی در مدت یک ماه توسط وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی تعیین و به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
قوانین بیمه بیکاری در 14 ماده و 21 تبصره در تاریخ 10/07/1369 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است که ما در این مطلب به شرح آنها پرداختیم. اگر همچنان در این مورد ابهام یا سوالی دارید، میتوانید سوالات خود را در انتهای همین مطلب بنویسید تا کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند.
اگر سابقه کاری فرد از 121 تا 180 ماه باشد و همچنین متاهل نیز باشد 26 ماه بیمه بیکاری به وی تعلق می گیرد. هر مقدار که از بیمه فرد استفاده کند به همان میزان از این 26 ماه کسر می شود.
ضمن اینکه سابقه های مثل سربازی، شغل های آزاد برای مشخص نمودن چنین مدتی مقرری به حساب نمی آید.
برای استفاده از بیمه بیکاری ملاک تعداد دفعه نیست و طول مدت مهم می باشد.
میزان حقوق بیکاری در سالهای مختلف دچار افت و خیزهایی هرچند جزیی می شود؛ در سال 1402 این عدد برابر با ۵۵% متوسط حقوق سه ماه اخیرتان است و حداکثر، ۸۰% از متوسط حقوقتان به شما پرداخت میشود. از همان اولین روزی که فرد شغل خود را از دست میدهد، مقرری قابل پرداخت است.
باید بدانید که از دیگر عواملی که بر افزایش این کمک هزینه ماهیانه موثر است میتوان به حقوق سه ماه آخر و تعداد افرادی که تحت تکفل شما قرار دارند، اشاره کرد. همچنین شما میتوانید تا چهار نفر را تحت تکفل داشته باشید که بهازای هر نفر ۱۰ درصد به دریافتیتان افزوده میشود. البته سقف مبلغ پرداختی به شما همان ۸۰% متوسط حقوق خواهد بود.
به عنوان مثال، فردی که حقوق دریافتی او معادل حداقل حقوق وزارت کار است، در سال 1402 به ازای هر ساعت کار 176 هزار تومان دریافت خواهد کرد. در صورتی که این فرد برای استفاده از بیمه بیکاری اقدام کند، حداقل به ازای هر ساعت کار مقرر، 55% این مبلغ یعنی 97 هزار تومان به او تعلق میگیرد. حداکثر حقوق بیکاری چنین فردی هم میتواند معادل 80 درصد حقوق دریافتی یعنی 140 هزار تومان به ازای هر ساعت کار در نظر گرفته شود.
سحر
سلام ببخشید من خانم مطلقه هستم و میخاستم از بیمه بیکاری استفاده کنم دو فرزند دختر دارم میخاستم ببینم با این شرایط که حضانت دختران با من هست ایا بیمه بیکاری من مجردی حساب میشود یا متاهلی ؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بیمه بیکاری برای شما متاهلی محسوب می شود.
مهدی
سلام خسته نباشید.ببخشید من جایی به مدت کمتر از یک سال مشغول به کار بودم که در اثر اتش سوزی ناگهانی دچار اسیب زیادی شد که باعث بیکاری غیر ارادی پرسنلش شده، حالا می خواستم بپرسم ایا این شامل تبصره دو ماده دو یا همون بیکاری در اثر حوادث غیر مترقبه میشه و میتونم تو سامانه علت بیکاریمو حوادث غیر مترقبه ثبت کنم؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بله میتوانید درخواست بدهید ولی قبل آن با ریس اداره کار صحبت کنید و موضوع را مطرح کنید تا آنها در هنگام بررسی در جریان باشند.
کارگر
با سلام، می خواستم بدونم کسی که الان داره از بیمه بیکاری که ۲۶ ماه هست استفاده می کنه و یه پرونده باز برای افزایش سابقه از کارفرمای قبلیش داره و در صورت موافقت سوابقش در مجموع از ۱۶۸ ماه به ۱۸۲ ماه میرسه، میتونه تا تموم نشدن این دوره بیمه بیکاری اونو به ۳۶ ماه افزایش بده یا نه؟؟؟
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
بله شما تا زمانی که بیمه بیکاری دریافت میکنید اگر سابقه شما افزایش پیدا کند و در مدت دریافت بیمه بیکاری شما هم تاثیر گذار باشد شعبه مدت بیمه بیکاری شما را افزایش میدهد.
حااامی
سلام ببخشید بنده از کارگاه اخراج شدم و کارفرما سرلجبازی حاظر نیست نامه تایید اخراج منو بده حالا چیکار باید انجام بدم
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
در صورتی که مدارکی دال بر اثبات این موضوع دارید به سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنید و موضوع را مطرح نمایید تا شما را راهنمایی نمایند.
رضا
سلام من در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ بیکار شدم و تمام اقدامات بیمه بیکاری رو انجام دادم و با بیمه بیکاری من موافقت شد الان شغلی به من پیشنهاد شده خواستم بدونم اگر انصراف از بیمه بیکاری بزنم تا شرکت جدید حق بیمه پرداخت کنه اگر مثلا بعد از گذشت ۲ ماه این شرکت با من قطع همکاری کرد دوباره میتونم از بیمه بیکاری استفاده کنم و شرایطش چجوریه
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
خیر بعد از دو ماه نمیتوانید مجددا درخواست بیمه بیکاری بدهید.
حامد
سلام بنده از شرکت که اخراج شدم 18 ماه بیمه به من تعلق گرفت و بهد از دریافت 9 ماه پروانه کسب گرفتم و بیمه قطع گردید الان بعد از گذشت حدود 2سال دوباره پروانه ام راباطل کردم میخواستم بدونم ایا میتوانم ادامه بیمه بیکاری را دریافت کنم یانه ممنون
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
خیر برای دریافت بیمه بیکاری باید از کارفرما نامه عدم نیاز داشته باشید.
حامد
من تمام نامه ها و قرارداد های قبلی که اقدام کردم رو دارم فقط میخواستم بدونم که بیمه قطع شده ایا میشه دوباره پیگیری بر
ای گرفتن ادامه بیمه کرد یا نه
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
برای پیگیری بیمه بیکاری به اداره کار مراجعه نمایید.
مصطفی علیوند
سلام بیمه بیکاری من بعد از ۷ ماه قطع شده به دلیل اینکه ثبت شرکتی داشتیم ولی بدون فعالیت هیچ فعالیتی نداشتیم .بیمه بیکاری استعلام کرده مدارک هم بردم میگن فعلا رفته کمسیون بنظرتون چی میشه بعد از کمسیون
نویسنده بیمه
سلام دوست عزیز
در صورت ثبت شرکت بیمه بیکاری به شما تعلق نمیگرد. در این مورد اطلاعی نداریم باید صبر کنید تا کمیسیون موضوع را بررسی نماید و به شما اطلاع دهد.