آمار بیکاری تا حدی بالا است که این روزها اگر جوانی موفق به یافتن شغلی هم بشود بهدلیل نبودن امنیت شغلی از بسیاری مشکلات چشمپوشی میکند. این چشمپوشی موجب برخی سودجوییها از سوی کارفرما شده است، طوری که شاید شما هم یکی از افرادی باشید که حق و حقوق مربوط به کار خود را نگرفته باشید. در این مقاله قصد داریم بیمه اختیاری کارگران و حق بیمه را برای شما شرح دهیم. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، چندین سال است که بسیاری از شرکتهای خصوصی بعد از استخدام نیرو در شرکتشان، قرارداد کتبی با فرد نمیبندند و تنها شرایط کاری و میزان حقوق پرداختی را بهصورت شفاهی تعیین میکنند. یا اگر قراردادی بین استخدام کننده و استخدام شونده بهصورت کتبی بسته شود، یکطرفه بوده و نزد کارفرما باقی میماند!
در واقع نیروی کار با علم بر اینکه حق و حقوقش پایمال میشود اما بهخاطر دریافت درآمدی هرچند اندک سکوت میکند تا از کار بیکار نشود. بروز قراردادهایی مانند سفیدامضا، مخدوش، یکطرفه، مبهم و مشابه آن ناشی از چشمپوشیهای نیروی کار بر مشکلات است.
کنار قراردادهای نوظهور در بازار کار در بسیاری از موارد شاهد هستیم. نیروی کار پس از اشتغال بدون داشتن بیمه مشغول به فعالیت میشود. در حالی که طبق ماده ۱۴۸ قانون کار (کارفرمایان کارگاههای مشمول این قانون مکلفند بر اساس قانون بیمه تامین اجتماعی، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند). اما مشاهده میکنیم که تعداد زیادی از کارگران پس از آنکه چندین ماه بابت بیمه نشدن از سوی کارفرما معطل هستند، بهسمت بیمهپردازی اختیاری رجوع میکنند. همچنین هستند کارگرانی که بعد از تعدیل از یک واحد تولیدی، یا کارگاهی که بیمه بودهاند، در کارگاه جدید بیمه نیستند و میخواهند به بیمهپردازی اختیاری ادامه دهند.
اگر میخواهید در خصوص تفاوت سابقه کار با سابقه بیمه اطلاعاتی کسب کنید، به اینجا مراجعه نمایید.
برای متقاضیان بیمه اختیاری زیر ۵۰ ســال زن و مرد کــه حداقــل ۳۰ روز ســابقه پرداخت حق بیمــه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته یا دارای کارت پایان خدمت نظام وظیفه انجامشــده نه معافیت و… باشند حتی با نداشــتن ۳۰ روز ســابقه قبلی امکان درخواست شروع یا ادامه بیمهپردازی بهطور اختیاری فراهم است.
همچنین افراد بالای ۵۰ ســال بهشرطی میتوانند تقاضای بیمه اختیاری کنند که معادل مازاد ۵۰ سال سن خود، سابقه فردی قبلی در تأمین اجتماعی داشـته باشــند.
مثــلاً فردی که ۵۴ ســال دارد، در صورت داشتن حداقل ۴ سال سابقه قبلی میتواند درخواســت بیمه اختیاری کند. متقاضیانی که حداقل ۱۰سـال سابقه قبلی داشته باشند، با هر سنی میتوانند بیمه اختیاری شوند. در ضمن چنانچه فردی قبلاً یک بار طبق مقررات، بیمه اختیاری شده و مدتی حق بیمه پرداخت کرده باشد به هر میزان ولی بیمهپردازی اختیاری وی به هر دلیل متوقف شـده باشد. تا سه مرتبه دیگر بدون نیاز به احراز شرایط سن و سابقه، با هر سنی میتواند بیمه اختیاری شود.
همچنین هر نوع سابقه پرداخت حق بیمه که بهلحاظ بازنشستگی معتبر باشد بهجز سابقه پرداخت حق بیمه با نرخ جزئی و نیز تمامی ســوابق منتقله از سایر صندوقها به تأمین اجتماعی پس از پرداخت مابهالتفاوت مربوطه، در احراز شرایط سن و سابقه مقرر بهمنظور انعقاد قرارداد بیمه اختیاری ملاک عمل است.
همچنین سوابق قالیبافان عادی با نرخ ۱۴ درصد در صورت تبدیل نشدن به ســوابق با نرخ کامل و با پرداخت مابهالتفاوت حق بیمه مربوط به آن معادل نصف مدت سابقه پرداخت حق بیمه ملاک عمل است.
بیمه اختیاری و بیمه اجباری چه تفاوتهایی با هم دارد؟ برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره مقاله تفاوت بیمه اختیاری و اجباری را مطالعه کنید.
در زیر جدول در صد حق بیمه تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۲ را مشاهده میکنید:
نوع بیمه | درصد سهم بیمه شده | ضریب دستمزد | مبلغ ماهیانه (تومان) | درصد سایر | ||
31 روز | 30 روز | |||||
اجباری (بدون احتساب مزایای انگیزشی) | 7% | – | 506 | 449 | 20% کارفرما 1.447 (31 روز) 1.412 (30 روز) | |
مشاغل آزاد (14%) | 12% | بر اساس حداقل دستمزد سال بین حداقل و 1.2 حداقل است. | 658 | 637 | 2% دولت | |
مشاغل آزاد (16%) | 14% | 768 | 743 | 2% دولت | ||
مشاغل آزاد (20%) | 18% | 987 | 955 | 2% دولت | ||
اختیاری | 27% | 1.2 | 1.777 | 1.720 | – | |
کارگران ساختمانی بر اساس درجه و ضریب | درجه یک | 7% | 1.2 | 537 | 520 | 20% دولت |
درجه دو | 7% | 1.3 | 500 | 483 | ||
درجه سه | 7% | 1.4 | 461 | 446 | ||
قالیبافان (فعال و بیمه پرداز) | 7% | – | 384 | 371 | 20% دولت | |
رانندگان درون شهری (فعال و بیمه پرداز) | 13.5% | 1.1 | 814 | 778 | 13.5% دولت | |
رانندگان بین شهری (اتوبوس و کامیون) | 13.5% | 1.5 | 1.111 | 1.075 | 13.5% دولت | |
رانندگان بین شهری (مینی بوس و سواری) | 13.5% | 1.2 | 889 | 860 | 13.5% دولت | |
هنرمندان / نویسندگان مشمول یارانه | 8% | – | 439 | 425 | 10% دستگاه | |
هنرمندان / نویسندگان غیرمشمول یارانه | 8% | 1.2 | 439 | 425 | 10% دستگاه | |
مداحان | بنیاد دعبل | 7% | – | 461 | 446 | 2% بنیاد |
ارشاد | 8% | – | – | – | 10% دستگاه | |
مددجویان مشمول یارانه (14%) | کمیته امداد | – | – | 27/10 از محل هدفمندی یارانه ها و مابقی توسط کمیته امداد | ||
بهزیستی | 2% | – | 110 | 106 |
| |
مددجویان مشمول یارانه (16%) | کمیته امداد | – | – | 27/10 از محل هدفمندی یارانه ها و مابقی توسط کمیته امداد | ||
بهزیستی | 4% | – | 219 | 212 | هدفمندی یارانه ها | |
مددجویان مشمول یارانه (20%) | کمیته امداد | – | – | 27/10 از محل هدفمندی یارانه ها و مابقی توسط کمیته امداد | ||
بهزیستی | 8% | – | 439 | 425 | هدفمندی یارانه ها | |
خادمان مسجد (فعال و بیمه پرداز) | 7% | – | 384 | 371 | 20% دولت | |
خادمان مسجد (فاقد کمک دولت) | 27% | – | 1.481 | 1.433 | – | |
کلیه رانندگان درون شهری (فاقد کمک دولت) | 27% | 1.1 | 1.629 | 1.576 | – | |
کلیه رانندگان برون شهری سبک (فاقد کمک دولت) | 27% | 1.2 | 1.777 | 1.720 | – | |
کلیه رانندگان برون شهری سنگین (فاقد کمک دولت) | 27% | 1.5 | 2.221 | 2.150 | – |
تعهدات کوتاهمدت بیمه اختیاری شامل دفترچه بیمه درمانی برای بیمهشده و تمامی افراد تحت تکفل وی بدون پرداخت هیچگونه هزینه اضافه دیگــری از جمله ســرانه درمان، پرداخت کمکهزینه انواع پروتز و اروتز به بیمهشــده و افراد تحت تکفل او، پرداخت کمکهزینه کفنودفن بابت فوت بیمهشده و همسر یا همسران وی برابر مقررات. در ضمن به این نوع بیمه، غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری و نیز مقــرری بیمه بیکاری و کمکهزینه ازدواج تعلق نمیگیرد.
اما تعهدات بلندمدت بیمه اختیاری کارگران عبارتاند از: مستمری بازنشسـتگی، برقراری مسـتمری ازکارافتادگی کلی و مســتمری بازماندگان قبل و بعد از بازنشسـتگی در صورت احراز شرایط مستمریهای مذکور.