۲۴ دلیل خرابی آسانسور و روش های جلوگیری از آن

• نویسنده مطلب کارشناس بیمه

یکی از ضروری‌ترین وسایل در برج‌ها، ساختمان‌ها، آسمان خراش‌ها، بیمارستان‌ها و … آسانسور است. جدا از بحث حمل و نقل، وجود آسانسور موجب زیبایی هرچه بیشتر این مکان‌ها می‌شود. استفاده از  این وسیله نیازمند رعایت نکات ایمنی است تا از خرابی و مشکلات احتمالی آن جلوگیری شود. با استفاده از راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور می‌توان سلامت این وسیله را حفظ، و همچنین سهولت رفت و آمد را برای اطرافیان خود تضمین کنیم.

رعایت نکات ایمنی موجب افزایش طول عمر مفید آسانسور نیز می‌شود. جدا از این موارد خرید بیمه آسانسور می‌تواند امنیت این وسیله را افزایش دهد و خسارات بدنی و مالی را جبران نماید. در ادامه مقاله در مورد راه‌های پیشگیری از خرابی آسانسور به‌صورت جامع صحبت خواهیم کرد.

چه عواملی موجب خرابی آسانسورها می‌شوند؟

احتمالاً ساختمان‌هایی را دیده‌اید که همیشه‌ی خدا آسانسورشان خراب است. شما قادر به استفاده و رعایت موارد تأثیرگذار در پیشگیری از خرابی آسانسور نخواهید بود مگر اینکه ابتدا با عوامل خرابی آسانسور آشنا باشید.

از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند باعث خرابی آسانسور شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. نقص در موتور

نقص موتور، مانند مشکلات سیم پیچ یا یاتاقان، می تواند منجر به توزیع ناهموار نیرو شود. این عدم تعادل کل سیستم محرکه را تحت تأثیر قرار می دهد و عملکرد ایمن آسانسور را به خطر می اندازد. پیامد آن ممکن است شامل حرکات نامنظم، توقف های ناگهانی یا خرابی باشد که برای مسافران خطرات زیادی ایجاد می کند.

۲. ساییدگی یا پوسته شدن دنده

سایش تدریجی یا پوسته شدن دنده ها، به ویژه در جفت چرخ‌دنده حلزونی، می‌تواند انتقال روان نیرو را مختل کند. این اتفاق ممکن است منجر به حرکات غیرقابل کنترل، توقف های نامنظم یا سقوط ناگهانی شود که مسافران را در معرض خطر آسیب قرار داده و باعث آسیب احتمالی به ساختار آسانسور شود.

۳. خرابی ترمز

خرابی ترمز، چه به دلیل فرسوده شدن لنت ترمز یا فنرهای معیوب، توانایی آسانسور را برای توقف ایمن به خطر می اندازد. این اصلی‌ترین علت لرزش کابین آسانسور و حرکات کنترل نشده است؛ تا جایی که آسانسور ممکن است در طبقات تعیین شده متوقف نشود و احتمال برخورد، جراحت و آسیب به اجزای آسانسور افزایش یابد.

۴. ساییدگی شیار چرخ کششی

سایش شدید یا تفاوت در سختی بین شیارهای چرخ کششی، قابلیت کشش آسانسور را کاهش می دهد. کاهش کشش، خطر حرکات کنترل نشده را افزایش می دهد و به طور بالقوه باعث می شود آسانسور از طبقات رد شود یا به طور غیرقابل پیش‌بینی حرکت کند و مسافران و یکپارچگی ساختاری آسانسور را به خطر بیندازد.

۵. خرابی چرخ طناب

نقص در چرخ طناب، چرخ عقب یا چرخ هادی می تواند عملکرد عادی آسانسور را مختل کند. این اختلال ممکن است منجر به حرکات کنترل نشده، توقف های ناگهانی یا انحراف از مسیر مورد نظر شود و خطرات قابل توجهی را برای مسافران به همراه داشته باشد.

۶. نقایص طناب فولادی

نقص در سیم طناب فولادی، مانند خوردگی یا خستگی، می تواند یکپارچگی ساختاری آن را به خطر بیندازد. یک طناب ضعیف شده مستعد شکستگی یا لغزش است که منجر به سقوط آسانسور می شود. این نوع خرابی خطرات شدیدی را به همراه دارد و باعث تلفات احتمالی، آسیب به تجهیزات و آسیب های ساختاری به ساختمان می شود.

۷. تغییر شکل یا آسیب کابین

تغییر شکل یا آسیب به کابین آسانسور ممکن است با مکانیسم های ایمنی تداخل داشته باشد. این شامل کارکرد نادرست بالقوه گیره های ایمنی، افزایش خطر برخورد، سقوط یا گیر افتادن است که می تواند منجر به آسیب رساندن به مسافران و آسیب به ساختار آسانسور شود.

۸. وجود عوامل ناایمن در کابین

شرایط ناایمن در کابین آسانسور، مانند نور معیوب، لغزنده بودن کف، یا خرابی نرده ها، خطرات مستقیمی را برای مسافران ایجاد می کند. این شرایط ممکن است منجر به تصادفات، جراحات یا ناراحتی در طول سفر با آسانسور شود.

۹. استفاده نامناسب از تجهیزات سنگین

استفاده نامناسب یا آسیب رساندن به تجهیزات سنگین، به ویژه بلوک سنگین، می تواند توزیع وزن آسانسور را مختل کند. این ممکن است منجر به کشش ناکافی شود و باعث آسیب به اجزای چاه یا آسیب به پرسنل تعمیر و نگهداری که روی تجهیزات کار می کنند، شود.

۱۰. شکستگی طناب زنجیری یا سیمی

شکستگی در زنجیر یا سیم طناب می تواند اثرات آبشاری بر روی اجزای مختلف داشته باشد. این شامل آسیب احتمالی به قرقره ها، چرخ های کششی یا سایر قطعات حیاتی می شود. چنین خرابی هایی می تواند یکپارچگی ساختاری آسانسور را به خطر بیندازد و به مسافران و پرسنل تعمیر و نگهداری آسیب برساند.

۱۱. عیوب درب

نقص در درب های آسانسور، مانند ناهماهنگی یا نقص سنسور، می تواند عملکرد صحیح آنها را به خطر بیندازد. این مانع ایمنی بین چاله آسانسور و مسافران را به خطر می اندازد و خطر سقوط، گیر افتادن یا جراحت در هنگام سوار شدن و پیاده شدن را افزایش می دهد.

۱۲. خرابی محدودکننده آسانسور

محدود کننده سرعت برای کنترل سرعت آسانسور بسیار مهم است. خرابی محدود کننده سرعت می تواند منجر به شتاب یا کاهش کنترل نشده شود و منجر به حوادث بزرگی مانند برخورد، ضربه یا حتی تصادف شود.

۱۳. قفل های غیرقابل اعتماد درب

قفل های نامطمئن درب می توانند باعث توقف اضطراری شوند و به طور ناگهانی آسانسور را متوقف کنند. این توقف ناگهانی می‌تواند منجر به طیف وسیعی از خطرات، از جمله ضربه، سقوط یا گیر افتادن مسافران بین بسته شدن درها شود.

۱۴. شکست حفاظت ناحیه درب

نقص در عملکرد حفاظتی ناحیه درب مانع از عملکرد درب ها به صورت مورد نظر می شود. این می تواند منجر به بسته نشدن یا باز نشدن صحیح درها شود و مسافران را در معرض خطر له شدن یا به دام افتادن قرار دهد.

۱۵. تغییر شکل یا آسیب کف آسانسور

تغییر شکل یا آسیب به کف آسانسور ممکن است سیستم درب را مختل کند. این امر می تواند منجر به باز نشدن یا بسته نشدن صحیح درها شود و خطر زمین خوردن، سقوط یا گرفتار شدن مسافران در درها را به همراه داشته باشد.

۱۶. خرابی گیره ایمنی

گیره ایمنی برای توقف آسانسور در صورت افزایش سرعت طراحی شده است. خرابی گیره ایمنی به معنای از دست دادن این ویژگی حیاتی ایمنی است که به طور بالقوه منجر به بالارفتن بیش از حد آسانسور می شود و باعث بروز حوادث شدید مانند برخورد کپسول یا اتومبیل به بالای چاه می شود.

۱۷. خرابی دستگاه توزین

خرابی دستگاه توزین می تواند آسانسور را در مورد بار آن گمراه کند و باعث ایجاد فشار بر روی قطعات یاتاقان شود. این استرس می تواند منجر به سایش و پارگی زودرس قطعات شود و ایمنی و پایداری سازه آسانسور را به خطر بیندازد.

۱۸. خرابی سوئیچ محدودکننده

سوئیچ های محدودکننده برای سیگنال‌دهی هنگامی که آسانسور به حد بالا یا پایین خود رسیده است بسیار مهم است. خرابی این سوئیچ‌ها می‌تواند منجر به تیراندازی بیش از حد یا تیراندازی کمتر شود و به طور بالقوه باعث آسیب به مسافران و آسیب به ساختار آسانسور شود.

۱۹. خرابی دستگاه حفاظت از سرعت

دستگاه هایی مانند گیره برای محافظت در برابر حوادث با سرعت زیاد حیاتی هستند. خرابی این دستگاه ها می تواند منجر به حوادث فاجعه آمیزی مانند برخورد سقف آسانسور با بالای چاله شود که باعث صدمات و آسیب های ساختاری می شود.

۲۰. شکست بافر

بافرها اجزای ایمنی ضروری هستند که انرژی را در هنگام توقف های ناگهانی جذب می کنند. اگر یک بافر در طول رویدادهای آسانسور یا قله Dun از کار بیفتد، به دلیل عدم جذب مناسب انرژی، خطر آسیب دیدگی مسافران و تجهیزات افزایش می یابد.

۲۱. خرابی قطعه کنترل

خرابی قطعه کنترل می تواند منجر به عملکرد نامنظم آسانسور یا در شرایط ناایمن شود. این ممکن است شامل مشکلات مربوط به کنترل پنل، اشکالات نرم افزاری، یا خرابی های ارتباطی باشد که همگی می توانند منجر به تصادفات و نقص در عملکرد شوند.

۲۲. خطا در انتقال سیگنال

خرابی در انتقال سیگنال می تواند ارتباط بین اجزای مختلف سیستم آسانسور را مختل کند. این خرابی در ارتباطات ممکن است منجر به کارکرد آسانسور به شیوه ای ناایمن شود و به طور بالقوه باعث بروز تصادف یا نقص شود.

۲۳. ناایمنی ریل هادی

ریل های راهنما در عملکرد ایمن آسانسور نقش اساسی دارند. اگر ریل های راهنما به دلیل ناهماهنگی یا مشکلات ساختاری آسیب ببینند، می تواند منجر به حرکات ناایمن شود و خطر تصادف و صدمات را برای مسافران افزایش دهد.

۲۴. عدم تناسب کفشک

کفشک آسانسور، که حرکت صاف را در امتداد ریل راهنما تسهیل می کند، می تواند منجر به بی ثباتی شود. این ناپایداری ممکن است باعث چرخش آسانسور یا انحراف از مسیر مورد نظر خود شود و خطر تصادف و آسیب احتمالی برای مسافران را به همراه داشته باشد.

راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور چیست؟

اگر مدیریت ساختمان به موقع آسانسور را توسط یک تکنسین کار درست سرویس کند، مشکلی این وسیله را تهدید جدی نخواهد کرد. به زبان ساده‌تر با رعایت اصول بسیار ساده و تبعیت از قوانین ساختمان سازی و مهندسی ساختمان می‌توان از خرابی این وسیله‌ی حیاتی جلوگیری کرد.

اما عوامل تأثیرگذار در پیشگیری از خرابی آسانسور چیست؟ شما با یک دو دو تا چهارتای ساده می‌توانید به این موضوع پی ببرید که آسانسور خراب است یا سالم؟ برای مثال می‌توانید زمان رسیدن آسانسور در روزهای مختلف را در نظر بگیرید؛ زمانی که آسانسور دیرتر از زمان معمول از طبقه‌ای مشخص به شما برسد، می‌توان متوجه خرابی آن شد. اما راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور چیست؟ در ادامه به پاسخ این سوال می‌پردازیم.

۱- برطرف کردن نقص های فنی ساده

در زمانی که آسانسور با تأخیرهای غیر عادی از یک طبقه به طبقه‌ای دیگر می‌رسد، احتمال وجود مشکل در یک قطعه وجود دارد. در چنین شرایطی می‌بایست به تعمیر و تعویض قطعه فرسوده پرداخت و آن را با یک قطعه جدید و با کیفیت جابجا نمود. تعویض و ارتقای قطعات آسانسور می‌تواند ما و سایر ساکنین را از فواید زیادی بهره‌مند کند؛ یکی اینکه ایمنی آسانسور بالاتر می‌رود، یکی هم اینکه سرعت جابجایی آسانسور بهبود پیدا می‌کند. رله، از قطعات مهمی است که در زمان خرابی باید سریع به تعویض آن پرداخت.

برای بعضی آسانسورها رله‌های قدیمی وجود دارد و همین می‌تواند پاشنه آشیل این وسیله باشد. رله‌های قدیمی و فرسوده امنیت آسانسور را کاهش داده و آن را آماده مشکلات گوناگون می‌کند. تعویض رله شاید هزینه بر باشد، اما یک امر واجب است! از میان راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور، حفظ سلامتی رله نقش اساسی و مهم دارد.

۲- خنک نگه داشتن آسانسور

داغی سیستم درایو و کنترل یکی از عواملی هستند که باعث خرابی آسانسور می‌شوند. در زمان نصب آسانسورها، وسایل آن در پشت بام نصب می‌شود. همین امر باعث گرم شدن قطعات خصوصاً در فصول گرم سال خواهد شد. پس بهتر است در روزهای گرم به قطعات آسانسور در پشت بام توجه ویژه‌ای کرد.

یکی از مهم‌ترین راه های پیشگیری از خرابی آسانسور استفاده از خنک کننده‌ها است. به همین علت بهتر است در مکان مخصوص تجهیزات آسانسور از سیستم‌های خنک کننده استفاده نمود. برای چنین شرایطی بهتر است که از یک سیستم خنک کننده با کیفیت و اصل استفاده کرد. این سیستم‌ها با پوشاندن منافذ احتمالی از ورود هوای گرم به اتاق جلوگیری می‌کنند.

۳- مدیریت مصرف انرژی

مگر می‌شود زمانی که حرف از راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور می‌شود، خبری از مصرف انرژی و میزان آن نباشد؟ هرچقدر که انرژی زیادی از آسانسور گرفته شود، احتمال خرابی آن نیز بیشتر می‌شود. یکی از موارد مهم قانون آسانسور در ساختمان، استفاده از روش های بهینه‌سازی انرژی است.

آسانسور عملکردهای گسترده و فراوانی دارد که موجب می‌شود این وسیله انرژی بسیار بالایی از دست بدهد. برای نگهداری انرژی در سطح قابل قبول، می‌بایست از آخرین تکنولوژی و فناوری‌ها استفاده کرد. امروزه با استفاده از فناوری‌های جدید، درایو و جریان می‌توان انرژی مصرفی آسانسور را تا حدود ۷۰ درصد و حتی بیشتر کاهش داد.

۴- جلوگیری از ورود آب و مواد شوینده به کابین

از دیگر راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور می‌توان به پیشگیری از ورود آب و مواد شوینده به کابین اشاره کرد. ورود مواد شوینده به کابین و شیارهای آسانسور می‌تواند به آسانسور و عملکرد آن آسیب جدی وارد کند. برای همین بهتر است که در زمان نظافت آسانسور از ورود مواد و آب به داخل آسانسور جلوگیری نمود. با یک مراقبت کوچک می‌توان از خرابی جدی آسانسور جلوگیری کرد.

باید از ورود آب به چاله آسانسور جلوگیری کرد

۵- عدم باز و بسته کردن درب آسانسور با دست

باز و بسته کردن درب آسانسور با استفاده از زور دست، یک عامل آسیب زننده به سلامت آن است. مکانیزم آسانسور طوری طراحی شده که باز و بسته شدن در، به صورت خودکار انجام می‌شود و دخالت دادن دست در چنین امری می‌تواند عملکرد کلی آسانسور را با اختلال روبرو کند. استفاده از دست برای باز و بسته کردن در آسانسور نه تنها باعث بروز مشکلات گسترده می‌شود، بلکه عمر مفید آسانسور را به شدت کاهش می‌دهد. دقت داشته باشید که در شرایط اضطراری باید اقدام به باز کردن درب آسانسور کنید.

۶- ممانعت از تکان دادن عمدی کابین آسانسور

اگر راه های پیشگیری از خرابی آسانسور برای‌تان مهم است، ابتدا برای کودکان خود یک سرگرمی مناسب در خارج از آسانسور تدارک ببینید. بعضی از کودکان با مشاهده آینه آسانسور علاقه به بازی در داخل کابین دارند. کودکان بعد از حضور در آسانسور ممکن است به تکان دادن عمدی کابین بپردازند که همین امر می‌تواند باعث خرابی دستگاه شود.

۷- استفاده بهینه از لامپ و دکمه انتظار

آخرین مورد از راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور، مربوط به روشنایی آسانسور و پنل کنترل می‌شود. بعضی افراد در زمان انتظار رسیدن آسانسور عادت به فشردن مکرر و پشت سرهم دکمه انتظار دارند، شاید برایتان عجیب باشد، اما این کار هم می‌تواند به آسانسور آسیب جدی وارد کند. جدا از آن اگر لامپ‌ها به‌صورت بی رویه روشن بمانند استهلاک آسانسور افزایش می‌یابد. به همین علت بهتر است عملکرد چراغ و لامپ‌ها به گونه‌ای طراحی شود که به صورت اتوماتیک خاموش و روشن شود.

افزایش امنیت آسانسور با خرید بیمه آسانسور

همانطور که دیدید، مهم‌ترین راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور در عادات و کارهای روزمره ما نهفته است. با رعایت اصول سطحی و اولیه می‌توان عمر مفید این دستگاه را افزایش داد. همچنین بهتر است فن آسانسور تنها در زمانی که نیاز است استفاده شود. عدم رسیدگی به آسانسور امکان دارد در مواقعی موجب سقوط آسانسور شود. پس باید آن را جدی گرفت. حتی اگر آسانسور سالم هم باشد اما باز هم امکان بروز حادثه و خسارت وجود دارد. برای آشنایی با راه‌های جبران این خسارت‌ها، پیشنهاد می‌کنیم شرایط بیمه آسانسور را مطالعه کنید.

در این مقاله به‌صورت جامع در مورد راه‌های جلوگیری از خرابی آسانسور صحبت شد. اگر تمام مراحل و مواردی که گفته شد را مو به مو انجام دهید، باز هم امکان وقوع حوادث غیر قابل پیش بینی در آسانسور وجود دارد، پیشنهاد می‌شود برای افزایش هرچه بیشتر امنیت در این وسیله از بیمه آسانسور استفاده نمایید. با خرید بیمه آسانسور برای ساختمان، تمامی خسارت‌های مالی و جانی وارد شده در حوادث مربوط به داخل آسانسور جبران می‌شود.

• + آیا برای دریافت خسارت ناشی از حوادث آسانسور به برگه استاندارد نیاز است؟
  • بله! یکی از مدارکی که در زمان گرفتن خسارت بیمه آسانسور به آن نیاز دارید تأییدیه و گواهی استاندارد است؛ آسانسور حتماً باید مورد تأیید اداره استاندارد باشد.
• + آیا در ساختمان‌های مسکونی نیازی به تمدید استاندارد برای بیمه آسانسور است؟
  • همه چیز به شرکت بیمه شما، پوشش‌ها و توافقات بستگی دارد. بعضی اوقات ممکن است در زمان تمدید بیمه نامه آسانسور به تمدید استاندارد نیز نیاز داشته باشید.
• + آیا خسارت ناشی از چاهک با بیمه آسانسور جبران می‌شود؟
  • بله! در صورتی که چنین پوششی در بیمه نامه شما وجود داشته باشد، شرکت بیمه این خسارت را جبران خواهد کرد.